tirmeye, kredi kartı harcamalarındaki taksit
sayısını düşürmeye, özünde harcamayı fren-
lemeye dönük önlemlerini de bu çerçevede
değerlendirmekte yarar var.
GSYH, ÜÇ AYAKLI
GSYH büyümesine katkı üç unsurdan
meydana geliyor. GSYH, hanehalkı ve dev-
letin tüketim harcamaları, yatırımlar ve net
ihracattan oluşuyor.
Türkiye’nin 2012 yılında büyümede tü-
ketime ağırlık vererek dünyada ilk sıralarda
yer alırken, yatırımın payının %20.3’te kaldı-
ğına vurgu yapılıyor. Buna karşılık, GSYH’de
yatırımların payının, hızlı ilerleyen ekonomi-
lerde %25’in altında olmadığı, örneğin Çin’de
%45.1 düzeyinde bulunduğu belirtiliyor.
İhracatın GSYH’ye oranı açısından bü-
yüklük sıralamasına gelince, Türkiye’nin 60
ülke içinde mal ihracatında 51’inci, hizmet
ihracatında 41’inci sırada bulunduğuna dik-
kat çekiliyor.
REKABET GÜCÜNDE
YERİMİZDE SAYIYORUZ
Uluslararası
Yönetim
Geliştirme
Enstitüsü’nün bir başka verisi de önemli.
IMD, ülkelerin son iki yıldaki rekabet güçle-
rini, kıyaslamada geri gidilebilmesi için 1997
verileriyle birlikte açıkladı. Bu veriler, Türki-
ye ekonomisinin rekabet gücü açısından 16
yıldır adeta yerinde saydığını ortaya koydu.
Türkiye bu dönemde “kendi içinde” kuş-
kusuz gelişti; ama diğer ülkelerle olan kı-
yaslamada önemli bir aşama kaydedemedi,
hatta geri gitti. Türkiye, 1997 yılında re-
kabet gücünde 35’inci sırada bulunuyordu.
2012’ye geldik, sıralamada ilerlemek bir yana
38’inciliğe geriledik. Bu yıl ise ancak bir basa-
mak yukarı çıkabildik ve 37’nci olduk. Yani,
1997’deki yerimizde bile değiliz.
Dünyada 2013 itibarıyla rekabet gücü en
yüksek ülke, ABD. Sıralamada ABD’yi İsviçre,
Hong Kong, İsveç, Singapur ve Norveç izliyor.
KONUT ARZI
ÇOK HIZLI ARTIYOR
Belediyelerin verdiği inşaat ruhsatı ve
yapı kullanma izin belgeleri, konut arzının
çok hızlı bir artış gösterdiğini ortaya koyu-
yor. Zaten bu istatistikler olmasa da görünen
köy klavuz istemiyor ki. Dağ taş konut oldu,
olmaya da devam ediyor. Rezidanstan geçil-
miyor. Toplu konut deseniz, aynı şekilde. Bir
yandan da “Şu kadar konut açığı var, ilerde
fiyatlar çok hızlı artacak” denilerek adeta ka-
muoyu oluşturulmaya çalışılıyor. Kim, neye
göre ve nasıl belirliyor bu konut açığını tam
bilemiyoruz doğrusu, ama yapılmasına izin
verilen ve yapılıp biten konutların sayısına
bakıyoruz, durum pek de anlatıldığı, anlatıl-
mak istendiği gibi görünmüyor.
TÜİK’in açıklamasına göre, yılın ilk do-
kuz ayında 591 bin konut için yapı ruhsatı
düzenlenmiş; yani müteahhitlere bu kadar
konut yapabilirsiniz, denmiş. Geçen yılın
aynı dönemindeki 533 bine göre %10.8 ar-
tış var.
Bu yıl yapımına izin verilen bu konutlar,
bir ya da bir buçuk yıl içinde tamamlanacak
ve konut arzı olarak karşımıza çıkacak.
Bir taraftan da konut arzı almış başını gi-
diyor. İlk dokuz ayda 491 bin konut tamam-
lanmış ve kullanıma hazır hale getirilmiş,
belediyeler de bu konutlar için yapı kullanma
izin belgesi vermiş. Geçen yılın aynı döne-
mindeki 374 bine göre tam%31.2’lik bir artış
söz konusu.
Dedik ya, dağ taş ev olmuş. Üstelik dokuz
ayda kullanım izni verilen 491 bin konut, el-
bette yeni konutlar. Bunların ne kadarı satıl-
dı, bilme şansımız yok. Bir de ikinci el konut-
lar var satışa çıkarılan; düşünün konut arzı
nerelere varıyor.
Tablo böyleyken birileri çıkıp “Konutta
talep patlayacak, fiyatlar alıp başını gidecek,
elinizi çabuk tutun” diye piyasayı yönlendir-
meye, kamuoyunu etkilemeye çalışıyor.
Biz en iyisi sizi rakamlarla başbaşa bıraka-
lım, bu tablo konut açığına mı işaret ediyor,
yoksa arzda şişme mi var, siz karar verin…
GÖSTERGELER
114
EKONOMİK
FORUM
Dokuz ayda yarım milyona yakın
konuta yapı kullanım
izin belgesi verildi
Yapı ruhsatı
İzin belgesi
Ocak-Eylül
Değ. (%)
Ocak-Eylül
Değ. (%)
2002
108.943
96.551
2003
133.136
22,2
101.482
5,1
2004
214.433
61,1
106.782
5,2
2005
360.676
68,2
156.255
46,3
2006
438.054
21,5
189.679
21,4
2007
433.124
-1,1
221.957
17,0
2008
389.571 -10,1
265.647
19,7
2009
358.340
-8,0
349.135
31,4
2010
478.685
33,6
293.845 -15,8
2011
431.240
-9,9
392.663
33,6
2012
533.221
23,6
374.138
-4,7
2013
591.014
10,8
490.990
31,2
