gerekiyor. Oysa endeks, 109.41’e gerilemiş
durumda.
Eğer 115’i olması gereken düzey ve bir
hedef kabul edersek, endeksin buraya gelebil-
mesi için TL’nin hızla değerlenmesi, yani baş-
ta dolar ve euro olmak üzere yabancı paraların
TL’ye karşı gerilemesi gerekecek.
Endeksin 115’e çıkmasının bir başka yolu
da, kurda fazla bir oynama yaşanmadan enf-
lasyonun hızlanması olacak. Enflasyon çok
yüksek seyrederken, kur artışının bu hıza ayak
uyduramaması TL’nin değerlenmesi anlamına
gelecek, sonuçta bu durumda reel efektif döviz
kurunu yukarı çekecek. Ama elbette böyle bir
amaç olamaz. Reel efektif döviz kuruyla ilgili
düzey bir amaç değil, çünkü reel kur bir sonuç.
DEĞER KAYBI HIZLANACAĞA BENZİYOR
Reel efektif döviz kuru endeksinin yük-
selmek bir yana önümüzdeki dönemde biraz
daha gerilemesi söz konusu olabilir. Yarım
dolar ve yarım eurodan oluşan döviz sepetinin
kasım ayı ortalaması 2.37 oldu. Oysa sepet
kısa sürede 2.40’ın üstüne çıktı ve bu düzeyde
salınacak gibi.
Dolayısıyla kurun biraz daha yukarı gi-
decek gibi görünmesi, en azından mevcut
tabloya göre böyle bir eğilimin belirmesi, reel
efektif döviz kuru endeksinin aralık ayında bir
miktar daha gerileyeceğinin öncü göstergesi
gibi. Ancak, tabii ki, aralık ayında yaşanacak
enflasyon da reel efektif döviz kurunun alaca-
ğı düzeyde önemli rol oynayacak. Aralık enf-
lasyonu, akaryakıta gelen zamların etkisiyle
yüksek çıkarsa ve kur artışı daha düşük kalır-
sa, bu kez de reel efektif kuru yönünü yukarı
çevirecek.
Önce bardağın dolu tarafına bakalım…
Enflasyonun 2013’ü % 8’in üstünde kapat-
ma riski pek kalmadı. Bu risk tümüyle orta-
dan kalkmadı ama yine de çok azaldı. Kasım
ayındaki %0.01’lik artıştan, yani neredeyse
hiç değişmeyen fiyatlardan sonra 11 aylık ar-
tış %6.91 oldu, yıllık artış da %7.32’ye indi.
2013’ü, çok büyük olasılıkla %8’in altında ka-
patabileceğiz. Bu, bardağın dolu tarafı.
Ama bardağın tümü dolu değil ki… Bar-
dağın en az yarısı da boş. Biz yıla hangi enf-
lasyon hedefiyle başladık, %5.3 ile. Son ola-
rak tahminimizi kaça çıkardık, %6.8’e. Yani
hedefin çok uzağındayız, büyük olasılıkla
tahminin de bir miktar uzağında kalacağız.
Dolayısıyla enflasyon %8’e ulaşmayacak
diye (ulaşmazsa eğer) sevinelim sevinmesine
de, arada bir de hedefe bakıp ne oldu da bu
kadar sapma yaşadık diye kendimize soralım.
RİSK AZALDI AMA BİTMEDİ
2013 enflasyonunun %8 eşiğini geride
bırakma riski azaldı, ama tümüyle bitmedi.
Aralık ayı başında LPG ve benzine gelen yük-
lü zamların etkisiyle enflasyonda bir hızlan-
ma görülmesi şaşırtıcı olmaz.
Kaldı ki bu yılın fiyatlara henüz tam ola-
rak yansımadığı belirtilen olumsuz tortusu
da kur artışı. TL’deki değer kaybından kay-
naklanan yükün maliyetlere tam olarak yan-
sımadığı görüşü hâkim. Bu yansıma aralıkta
mı olur, yoksa daha sonraki aylara mı sarkar,
zaman içinde göreceğiz.
Dolayısıyla mevcut durumda, “TÜFE’nin
ağırlıklı olarak %8’in altında kalacağını, kü-
çük bir olasılıkla bu düzeyin aşılacağını” söy-
lemek en doğrusu. Yeri gelmişken belirtelim,
aralık ayındaki artış %1.1 olursa, yıllık oran
%8’in az da olsa üstüne çıkabilir.
GÖSTERGELER
114
EKONOMİK
FORUM
Ocak Şubat Mart
Nisan Mayıs Haz.
Tem.
Ağus.
Eylül
Ekim Kas.
Ara.
0.56 0.56 0.41 1.52 -0.21 -0.90 -0.23 0.56 1.03 1.96 0.38 0.38
1.65 0.30 0.66 0.42 0.15 0.76 0.31 -0.10 0.77 1.80 0.02
3
2
0
1
-1
2012
2013
12
10
6
8
4
Ocak Şubat Mart
Nisan Mayıs Haz.
Tem.
Ağus.
Eylül
Ekim Kas.
Ara.
10.61 10.43 10.43 11.14 8.28 8.87 9.07 8.88 9.19 7.80 6.37 6.16
7.31 7.03 7.29 6.13 6.51 8.30 8.88 8.17 7.88 7.71 7.32
2012
2013
ENFLASYON:
