GÖSTERGELER
EKONOMİK
FORUM
115
i
YÜZDE 7,60 HAYAL OLDU
Merkez Bankası, 2014 enflasyon tahmini-
ni ilk enflasyon raporunda %6,60’a çıkarmış,
tahmin ikinci raporda %7,60’a yükseltilmiş,
üçüncü raporda da bu düzeyde tutulmuştu.
Yani mevcut durumda Merkez Bankası’nın
yıllık enflasyon tahmini %7,60. Ancak, çok açık
ki bu oranı tutturabilme şansımız neredeyse
hiç kalmadı.
Yılın ilk yedi ayında %6,18 olan artıştan
sonra, son beş aydaki artışı %1,34’de tutabil-
diğimiz takdirde, yıllık %7,60’da kalabileceğiz.
Geride kalan 10 yılın son beş ayının ortalama
TÜFE artışı %4,5 dolayında. Bu yıl ne yapılacak
da ortalama %4,5 olan artışı %1,34’e indire-
bileceğiz ki?
Bu yılki artışın boyutunu ve yılın tümüne
ilişkin gerçekleşmenin olanaksızlığını ortaya
koyan bir başka gösterge daha var. İlk yedi ay-
daki artışı 100 kabul edersek, yıllık hedefe ulaş-
mak için kalan beş aydaki artışı 22’de tutmamız
gerekiyor. İlk yedi ay artışı 100 düzeyindeyken,
geride kalan 10 yılın ortalamasında son beş ay
artışı ne mi olmuş; tam 160. Yani biz ortala-
mada 160 olan artışı, bu yıl 22’ye indireceğiz!
GEREKÇE BELLİ, GIDA FİYATLARI
Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, son
enflasyon raporunu açıklarken, %7,60’lık tah-
minin tutmasının büyük ölçüde gıda fiyatların-
daki yıllık artışın %9’da kalmasına bağlı oldu-
ğunu söylemişti. Oysa bu açıklama yapılırken
bile biliniyordu ki, gıdada yıllık artışı %9’da
tutmak mümkün değildi. Temmuz verileriyle
birlikte bu durum daha da pekişti.
Gıda ve alkolsüz içecekler grubundaki
fiyat artışı ilk yedi ayda %8,26 oldu. Yani,
%7,60’lık tahminin dayanağı olan %9’a, yal-
nızca %0,68’lik bir “adımcık” kaldı.
Bu arada, gıdamaddelerinin TÜFE içindeki
ağırlığı sorgulanmaya başlandı. Bizde dörtte
bire yakın olan bu ağırlık, birçok Batı ülke-
sinde çok daha düşük. Ancak, o ülkelerdeki
gelir düzeyi ve gelir dağılımıyla bizdeki bir
mi? Gıda maddelerinin ağırlığını aşağı çekerek
TÜFE artışını yavaşlatabileceğimizi umuyorsak
ve böyle bir yolu tercih edersek, enflasyonla
mücadelede zaten havlu attık demektir. Yıllar
yılı enflasyonun halkın tükettiği maddelerle
hesaplanmadığı yargısı yer etmişti zihinlerde
ve bir şehir efsanesine dönmüştü bu durum.
Son zamanlarda zor da olsa kırılan bu yargı,
eğer gıda maddelerinin ağırlığı düşürülürse,
yeniden pekiştirilmiş olacaktır.
10
9
7
8
6
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haz.
Tem.
Ağus.
Eylül
Ekim Kas.
Ara.
7.31
7.03 7.29 6.13 6.51 8.30 8.88 8.17 7.88 7.71 7.32 7.40
7.75 7.89 8.39 9.38 9.66 9.16 9.32
2013
2014
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haz.
Tem.
Ağus.
Eylül
Ekim Kas.
Ara.
1.65
0.30 0.66 0.42 0.15 0.76 0.31 -0.10 0.77 1.80 0.02 0.46
1.95 0.43 1.13 1.34 0.4 0.31 0.45
3
2
0
1
-1
2013
2014
