EKONOMİK
FORUM
113
PROJEKSİYON
ENFLASYON:
Alaattin AKTAŞ
Ô
GÖSTERGELER
2014 enflasyonu, hemen herkesi yanıltan
bir düzeyde geldi. Merkez Bankası Başkanı Er-
demBaşçı, işlenmemiş gıda maddesi fiyatların-
da görülen hızlı artışın aralık ayında daha ılımlı
gelmesinin beklendiğini, bu sayede %8,9 olarak
tahmin ettikleri yılsonu gerçeklemesinin daha
düşük çıkmasını şaşırtıcı bulmayacaklarını
dile getirmişti. Ama herhalde Başçı da aralık
ayında fiyatların az artacağını söylüyordu,
onun beklentisi de bir gerileme değildi. Oysa
aralık ayında tüketici fiyatları %0,44 oranında
geriledi. Böylece, kasım sonunda % 9,15 dü-
zeyinde bulunan yıllık artış, aralık sonunda
8,17’ye iniverdi. Gerçekten de hem aralıktaki
gerileme, hem de aralık sayesinde ortaya çıkan
yıllık artış, herkes için hoş bir sürpriz oldu.
Tüketici fiyatlarının aralık ayındaki bu ge-
rilemesi iki gruptan kaynaklandı; ulaştırma ve
giyim. Ulaştırmadaki gerilemenin nedeni bel-
liydi de, giyimdeki gerilemenin nedeni doğrusu
tam anlaşılamadı. İndirimlerin erken başladığı,
bu yüzden fiyat düşüşü yaşandığı en çok dile
getirilen görüştü.
Aralık ayında giyim ve ayakkabı grubunda
%3,71, ulaştırma grubunda ise %1,78’lik geri-
leme yaşandı. Giyimdeki bu gerileme TÜFE’yi
0,26 puan, ulaştırmadaki gerileme 0,27 puan
aşağı çekti. Ulaştırmanın TÜFE’yi daha çok
etkilemiş olması, toplam içindeki ağırlığının
%15,54 olmasından kaynaklandı. Giyim ve
ayakkabının ağırlığı ise % 7,17 düzeyinde
bulunuyor.
Düşüş öne alınmış oldu
Tüketici fiyatlarındaki yıllık oranın ocak
ayı sonunda hızlı bir düşüş göstereceği zaten
beklenen bir durumdu. Bunun nedeni de geçen
yılın ocak ayında %1,98 gibi sıra dışı bir artış
yaşanmış olmasıydı. Bu yılın % 9 dolayında
kapatılacağı, ocak sonunda ise %7,5-8 arasına
inileceği bekleniyordu. Ama düşüş, üstelik çok
daha keskin bir biçimde bir ay erken gerçekleş-
ti. Aralık ayında fiyatların tahmin edilmeyen
bir şekilde % 0,44 gerilemesiyle yıllık gerçek-
leşme %8,17’ye indi.
Ay sonuna kadar olağandışı gelişmeler ya-
şanmadığı takdirde, ocak sonu itibarıyla yıllık
enflasyonu %6 dolayında, hatta bu düzeyin
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haz.
Tem.
Ağus.
Eylül
Ekim Kas.
Ara.
1.65
0.30 0.66 0.42 0.15 0.76 0.31 -0.10 0.77 1.80 0.02 0.46
1.95 0.43 1.13 1.34 0.4 0.31 0.45 0.09 0.14 1.90 0.18
-0.44
3
2
0
1
-1
2013
2014
10
9
7
8
6
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haz.
Tem.
Ağus.
Eylül
Ekim Kas.
Ara.
7.31
7.03 7.29 6.13 6.51 8.30 8.88 8.17 7.88 7.71 7.32 7.40
7.75 7.89 8.39 9.38 9.66 9.16 9.32 9.54 8.86 8.96 9.15
8.17
2013
2014