yer alması gerektiği vurgulanıyor. “Ortak
ancak farklılaştırılmış sorumluluklar” ilke-
sinin kabul edilmesiyle, müzakerelerde tüm
tarafların sorumluluklarının netleştirilmesi
üzerinde ortak fikir beyan ediliyor. Gelişmiş
ülkeler ise zarar ve kayıpların gelişmekte
olan ülkelere yönelik “kredi sistemiyle” çö-
zülebileceği konusundaki bir uzlaşı ortamı-
na daha sıcak bakıyor.
Orta yolun henüz bulunamadığı, mevcut
ortamı yumuşatma çabaları aslında 2007
yılında başlıyor. 2007’de Bali’de gerçekleş-
tirilen 13’üncü Taraflar Toplantısı’na kadar
müzakereler ezber bozan türden ilerleme
göstermedi. Özellikle ülkelerin farklı ulusal
öncelikleri ve ekonomik yapıları nedeniyle,
yükümlülüklerin yerine getirilmediği bir sü-
reç yaşandı. Bu çerçevede, müzakere sürecini daha etkin kılmak ve
ülkeler arasındaki farklılığı azaltmak amacıyla iki süreçli müzake-
re dönemine geçildi. Böylece, müzakerelerin “Sözleşme” (Bali Yol
Haritası) ve “Kyoto Protokolü” hattından ilerlemesi kararı alındı.
Protokol hattındaki çalışma grubunda, 2012 sonrası dönemde
EK-I ülkelerinin, EK-B kapsamında nasıl bir yükümlülük altına
girecekleri konusu Kopenhag’a bırakıldı.
2011’de Durban’daki (COP 17) Konferansı’nda henüz hazır-
lanmamış anlaşma metninin hazırlık aşamasını hızlandırıcı bir
“Durban Platformu Geçici Çalışma Grubu” oluşturuldu.
ANLAŞMATASLAĞI VE MALİ DESTEK
Anlaşma taslağı ve mali destek, 2014 yılında yapılacak Lima
Konferansı’nda karara bağlanması gereken önemli kısımları oluş-
turuyor. Varşova’daki müzakerelerde (COP 19) finansı içeren “ka-
yıp ve zarar mekanizması” başılığınınmüzakerelerin en çok dikkat
çeken kısmı olduğu belirtiliyor. Bu mekanizma, iklim değişikliğin-
den kaynaklanan doğal afetler sonucunda gelişmekte olan ülke-
lerde yaşamsal döngünün ve sosyal hayatın gidişatını etkileyen
teknik ve maddi zararların karşılanmasını içeriyor. Ancak Varşova
Konferansı’nda bu mekanizmayla ilgili net bir karar alınamadı.
Bunun haricinde, konferansta “Adaptasyon Fonu” için belirlenen
58
EKONOMİK
FORUM
AVRUPA BİRLİĞİ
◆
Müzakerelere devam
kararı.
◆
Kayıp ve zarar + diğer
fon meanizmalarının
netleştirilememesi.
◆
Anlaşma taslağının
hazır hale gelmesi.
◆
2020 yılına ait yol
haritasının belirlenmesi.
◆
Anlaşma metninin
imzalanması.
◆
Tarafların öngörülen
yükümlülüklerini yerine
getirmesi.
COP 19
Varşova
COP 20
Lima
COP 21
Paris
