EKONOMİK
FORUM
71
i
AVRUPA BİRLİĞİ
Avusturya’da iki, Danimarka’da iki, Al-
manya’da bir, Yunanistan’da bir, İsveç’te
iki fazla sandalye kazanırken, AP’ye en
fazla aşırı sağcı milletvekilini 21 fazla
parlamenterle Fransa sokmayı başardı.
Böylece 2014 yılında AP, 29 yeni aşırı sağ-
cı milletvekiline kavuştu. Aşırı sağcı mil-
letvekillerinin düşüş gösterdiği ülkeler ise
Belçika (bir milletvekili), Bulgaristan (iki
milletvekili), İtalya (dört milletvekili),
Romanya (üç milletvekili), Slovakya (bir
milletvekili), Hollanda (bir milletvekili)
ve İngiltere (iki milletvekili) (Bkz. Tablo
IV).
AŞIRI SAĞIN EN AŞIRILARI
PARLAMENTO’DA
2014 yılı AP seçimlerinde aşırı sağın
en aşırılarıyla dikkat çeken iki ülke ise
Almanya ve Yunanistan. Almanya’da Mil-
liyetçi Demokratik Partisi, Yunanistan’da
ise Altın Şafak Partisi ilk defa AP’ye mil-
letvekili göndermeyi başardı. Her iki par-
seçimlerde olduğu gibi AP seçimlerinde destekçi kitlelerini
mobilize edememelerinin payı büyük. Ancak aşırı partilerin
oy artışının altında tek neden olarak bunu görmek çok doğru
olmaz. 2009 yılında yapılan son seçimlerden bu yana Avru-
pa’yı meşgul eden, ekonomik kriz, istikrarsızlık, artan küresel
rekabet ve işsizlik gibi konular aşırı partilerin oy oranlarında
artışa neden olmuş durumda.
AŞIRI SAĞIN AŞIRI YÜKSELİŞİ
2014 yılı AP seçimlerinin galibi aşırı partilerde, aşırı sağın
aşırı yükselişi oldukça dikkat çekici. Özellikle bazı AB üyesi
ülkelerdeki aşırı sağ partilerin seçimlerden birinci parti ola-
rak çıkması bu tezi güçlendiriyor. Fransa’da aşırı sağcı Ulusal
Cephe, oylarını %18,7 artırarak %25’lik bir başarı gösterdi.
Danimarka’da da aşırı sağcı Danimarka Halk Partisi ise oyla-
rını %11,8 artırarak %26,6 ile seçimlerden birinci parti çıktı.
Aşırı sağda, oyların aşırı arttığı bir diğer ülke ise İngiltere.
İngiltere’de aşırı sağcı İngiliz Ulusal Partisi %11,4’lük artışla
%27,5’lik oy oranına sahip oldu.
Genel itibarıyla bakıldığında aşırı sağ, 2009’daki seçimle-
re göre 15 yeni sandalye kazandı. 2009 seçimlerinde 37 olan
aşırı sağcı milletvekili sayısı, 2014 yılı seçimlerinde 42’ye yük-
seldi. Altı ülkede aşırı sağ oylarını artırdı. Aşırı sağ partiler
2014 yılı AP seçimleri ilklerin seçimi
oldu. İşte ilkleriyle, enleriyle, aşırılarıyla,
kazananları ve kaybedenleriyle AP’nin
2014 yılı seçim sonuçları.
- 2009 yılında yürürlüğe giren
Lizbon Antlaşması sonrasında gücü
artırılmış Parlamento’nun ilk seçimiydi.
- 2008 yılından bu yana Avrupa’yı
kasıp kavuran ekonomik kriz sonrası
Avrupa’nın da ilk büyük çaplı seçimiydi.
- Parlamento seçimleri sonucu
oluşacak tablo, ilk defa Avrupa
Komisyonu Başkanını seçecekti.
Dolayısıyla seçimlerden sonra
Komisyon Başkanlığı için yarışacak
adaylar ilk kez canlı yayında Avrupalı
seçmenlerin karşısına geldi.
- Hollanda ve İngiltere’de, ardından
tüm üye ülkelerde Avrupalı seçmenler
sandık başına gitti.
Böyle bir ortamda gerçekleştirilen
AP seçimlerinin enleri de boldu.
- 10 Avrupalıdan sadece 4’ü sandık
başına giderken, %34,09’luk katılımıyla
AP seçimler tarihinin en düşük katılımlı
seçimlerinden biri gerçekleşti. Hatta
AB üyesi Slovakya’da, %13’lük katılım
oranı ile AP seçimlerine “katılmama”
rekoru kırıldı. Böylece Slovakya daha
öncesinde yine kendisine ait olan
rekoru bir kere daha kırdı.
- AB üye ülkelerinin ancak yarısında
katılım, AB ortalamasının üstüne
çıkabilirken, küresel ve mali krizin
en çok etkilediği ülkelerde seçimlere
katılım yüksekti.
-AB’nin en yeni üyesi Hırvatistan’da
ise %25’lik katılım ile her dört kişiden
sadece biri oy verdi.
İlkleri ve enleri bol AP’nin
2014 yılı seçimlerinde kazanan ve
kaybedenlerde ilginçti. Resmi olmayan
sonuçlara göre:
- EPP, S&D, ALDE ve Yeşiller/EFA gibi
Parlamento’daki ana akım partilerin,
oy kayıplarına rağmen bir önceki
dönemdeki genel ağırlıklarını korurken,
sağ oy kaybetti, sol oy kazandı.
- 2009 seçimleriyle kıyaslandığında,
solda oy artışı sadece 14 sandalye,
sağda oy kaybı ise 73 sandalye olarak
gerçekleşti.
- Sağda ve solda aşırı partiler
oylarını ciddi oranda artırırken,
Almanya ve Yunanistan’da aşırı sağın
aşırıları ilk defa AP’ye milletvekili
gönderdi.
- Bağımsızlar ve henüz hangi
gruba dâhil olacağına karar vermemiş
AP milletvekilleri hiç şüphesiz, seçim
sonrası sandalye dağılımında önemli bir
etkiye sahip olacak.
- AB taraftarı bloğun oyunda
düşüş yaşanırken, yine de yeni AP’nin
üçte ikisinin AB yanlısı partilerden
oluştuğunu söylemek mümkün.
Avrupa Parlamentosu
Üye Seçimi
AP
SEÇIMLERINDE
“
ILK
”LER VE
“
EN
”LER
