bir gelişme yaşanır, dış borç hangi düzeyde
oluşur, elbette onu bilmek mümkün değil.
Bir de şu gerçek var elbette. Türk özel
sektörü yurt dışında tutma olanağı bulunan
dövizi, bir cebinden öbür cebine aktarmak
suretiyle kendi kendine kredi açıyor. Dolayı-
sıyla özel sektörün 278 milyar dolarlık borcu
kaygı veriyor, ancak bu borcun bir kısmının
zaten bizim şirketlerimizin alacağı olması
yüreklere su serpiyor.
Yılı tamamlamaya üç ay kala orta vadeli
program yapıp, içinde bulunduğumuz yılın
enflasyonunu tahmin eder ve genellikle tut-
turamazdık. Ama bu kez, tahmini de çeşit-
lendirdik. 2015-2017 dönemi Orta Vadeli
Program’ına göre 2014 yılının enflasyon
gerçekleşme tahmini %9,4 düzeyinde. Bu,
Kalkınma Bakanlığı tarafından oluşturulan,
aslında hükümete ait bir tahmin.
Bu tahminin belirlenmesinde, “Merkez
Bankası’nın da görüşü en azından alınmış-
tır” diye düşünmek gerekiyor. Ancak Orta
Vadeli Program’ın açıklanmasından üç hafta
kadar sonra ilan edilen Merkez Bankası’nın
yılın son enflasyon raporunda, 2014 yılına
ilişkin gerçekleşme tahmininin %8,9 olarak
yer alması da elbette dikkat çekiyor. Merkez
Bankası için % 9,4 tahmin aralığının üst sı-
nırı. Hükümete göre ise bu oran beklenen
düzey.
Merkez Bankası ile hükümet arasında
tahmin oluşturulurken pek diyalog kuru-
lamadığı için mi böyle oldu, yoksa Merkez
Bankası “Ben bağımsızım” vurgusuyla mı
böyle yaptı ya da Orta Vadeli Program açık-
landıktan sonra enflasyonun daha düşük
oluşmasını sağlayacak çok önemli değişik-
likler yaşandı da mı böylesine farklı bir oran
ortaya konuldu, bilemeyiz. Ama durum bu;
2014 için hükümet %9,4, Merkez Bankası
%8.9 düzeyinde bir gerçekleşme bekliyor.
Farklılık yalnızca bu yıla özgü de değil
ki. Geçmiş yıllarda, buna 2014 de dâhil,
öngörülen enflasyon aynı düzeyde olurdu.
Ama bu kez 2015 için bu durum da değişmiş
durumda. 2015 yılı için hükümetin enflas-
yon hedefi %6,3, Merkez Bankası’nın hedefi
ise %6,1.
Neyse ki, daha sonraki yıllara ilişkin
hedef hükümet için de, Merkez Bankası
için de %5 ve aynı. Zaten Türkiye’nin orta
vadeli enflasyon hedefinde %5 değişmeyen
bir oran adeta.
GÖSTERGELER
114
EKONOMİK
FORUM
ENFLASYON:
10
9
7
8
6
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haz.
Tem.
Ağus.
Eylül
Ekim Kas.
Ara.
7.31
7.03 7.29 6.13 6.51 8.30 8.88 8.17 7.88 7.71 7.32 7.40
7.75 7.89 8.39 9.38 9.66 9.16 9.32 9.54 8.86 8.96
2013
2014
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haz.
Tem.
Ağus.
Eylül
Ekim Kas.
Ara.
1.65
0.30 0.66 0.42 0.15 0.76 0.31 -0.10 0.77 1.80 0.02 0.46
1.95 0.43 1.13 1.34 0.4 0.31 0.45 0.09 0.14 1.90
3
2
0
1
-1
2013
2014
Türkiye’nin dış borç stoku haziran sonu
itibarıyla 400 milyar dolar eşiğini aştı. Dış
borç toplamı haziran sonunda 401.7 mil-
yar dolar oldu. Borç, yılın ilk yarısında %3,2
oranında 12.4 milyar dolar arttı.
Aslında altı ay için çok hızlı bir artış yok.
Ama kabul etmeli ki belli eşikleri aşmak
psikolojik bir etki yaratıyor. Yoksa dış borç
2013 yılının tümünde 50.6 milyar, 2012
yılında 35.1 milyar dolar artmıştı.
Yani dış borcun artışı hız kesti aslında.
Haziran sonrasında da yukarı yönlü bir
hareket yok. Merkez Bankası tarafından
açıklanan verilere göre özel sektörün ağus-
tos sonundaki dış borç stokunu biliyoruz
ve hazirana göre yaklaşık 2 milyar dolarlık
bir azalma var. Haziran sonrasındaki dönem
için kamunun borç stoku verilerini bilmiyo-
ruz. Yani, eğer kamunun dış borcunda bir
artış olmamışsa, stok en azından ağustos
itibarıyla yeniden 400 milyar doların altı-
na inmiş durumda. Yılsonuna kadar nasıl