54 / 132
EKONOMİK
FORUM
54
HABER
Anadolu Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr.
Yılmaz Kılıçaslan araştırmasında Türkiye’ye
gelen ve çıkan doğrudan sermaye yatırım-
larını Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma
Konferansı’ndan (The United Nations Confer-
ence on Trade and Development/UNCTAD)
aldığı veriler ile karşılaştırmış. Araştırmada
Türk firmalarının yurtdışında yaptıkları
yatırımlar son 21 yılda 30.5 milyar dolar olarak
gösteriliyor. Yine Türkiye’nin aynı dönemde
çektiği yabancı sermaye yatırımlarının ise 157
milyar doları bulduğu belirtiliyor.
38.9milyar dolarlık yatırım
Bu arada Merkez Bankası’nın Uluslararası
Yatırım Pozisyonu Bülteni’nden ve Merkez
Bankası Ödemeler Dengesi İstatistiklerinden
derlenen verilere göre, Türkiye’de yerleşik kişil-
erin yurtdışına yaptığı yatırım tutarı 38.9 milyar
dolara ulaştı. Aynı dönem itibarıyla yabancı
sermayeli şirketlerin, Türkiye’deki doğrudan
yatırımları ise 145.8 milyar dolar olarak hesap-
landı. 2016 Mart ayı sonu itibariyle yurtiçinde
yerleşik kişilerin yurtdışında doğrudan
yatırımları 212 milyon dolar oldu. Geçen yılın
aynı döneminde bu rakam 855 milyon dolardı.
Yabancı sermayeli şirketlerin Türkiye’deki
doğrudan yatırımları ise 1 milyar 28 milyon
dolar oldu. 2015 Ocak-Mart döneminde bu
rakam 3.3 milyar dolar düzeyindeydi.
Hangi sorunları getirdi?
◗
Türkler rekabetten kaçmak için görece
daha bakir gelişmekte olan ülke pazarlarını
seçiyor. Ancak o bölgelerde; nitelikli işgücü
yetersizliği, siyasi ve ekonomik istikrarsızlık,
bürokrasi, hukuk sistemindeki yetersizlikler ve
vergi politikalarındaki istikrarsızlıklar yatırım-
cıyı zorluyor.
◗
Sadece belli pazarlara yatırım yapan Türk fir-
maları, buralarda yaşanan siyasi sıkıntılardan
etkilendi. Ukrayna, Rusya ve Ortadoğu’nun
bazı ülkelerinde yatırım yapan bazı Türk
şirketler bu bölgelerden çekilmek zorunda
kaldı.
Hangi avantajları getirdi?
◗
Dünyaca ünlü markaları satın alan Türk
firmaları hemTürkiye’nin hem de şirketlerinin
itibarlarını yükseltiyor.
◗
Yurtiçinde büyüme olanakları sınırlı olan fir-
malar satış ve karlılığı artırmak için yurtdışına
açılıyor, geniş tedarikçi ve dağıtım imkanına
kavuşuyor.
◗
Yurtdışı yatırımlarla ölçek büyüten firmalar,
büyüdükçe finansman kaynaklarına ulaşmak-
ta avantaj elde ediyor. İhracatta krizlere bağlı
sıkıntı yaşayan firmalar yurtdışı yatırımları
sayesinde ihracat pazarlarını koruyup oradaki
tüketicilere yakın olabiliyor.
Türk girişimcilerin dünyadaki yatırım atlası
Türk markaları Avrupa’ya
paraşütle inecek
Öte yandan perakende sektörünün
yurtdışı açılımı hızlanırken, Türkiye’deki
markaların çatı örgütü Birleşmiş Mar-
kalar Derneği (BMD), Soysal işbirliğiyle,
"Yurtdışı Açılımı Toplantıları" ile bu sürece
destek veriyor.
Markaların uluslararası alandaki re-
kabet gücünü artırıp, işbirliklerini geliş-
tirmesi planlanan toplantıda Mavi’nin
CEO’su ve Birleşmiş Markalar Derneği
Başkan Yardımcısı Cüneyt Yavuz’un mo-
deratörlüğünde Ziylan Yönetim Kurulu
Başkanı Mehmet Ziylan, Saat & Saat Yö-
netim Kurulu Başkanı Ramazan Kaya ve
Eroğlu Holding Yönetim Kurulu Üyesi
Yavuz Eroğlu global marka satın alma-
daki birikimlerini paylaştılar. Dünyaya
açılan patronlar, “Avrupa’dan marka satın
almanın tam zamanı” olduğu söylediler.
Toplantının açılışında konuşan Bir-
leşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı
Sami Kariyo, “Birleşmiş Markalar Derneği
markalarının yurtdışında marka satın al-
maya ve mağazalaşmaya yönelik iştahları
artarak devam ediyor” dedi. Toplantıda
birçok markanın temsilcisi yurtdışında
yeni yatırımların sinyalini verdi.
rından olan cari açığın kapatılmasına katkı
sağladığını gösteriyor. Doğrudan sermaye
yatırımlarının yüzde 48’i Türkiye’den ithalat
yaparken, yüzde 5’i ülkemize ihracat yapıyor.
2013 verilerine göre bu yatırımlar Türkiye’nin
ihracatına 723 milyon dolarlık katkı sağla-
mışlar. Bu rakamın 1 milyar dolara ulaştığını
tahmin ediyoruz.”
1 milyar dolar katkı
Türkiye’den çıkan bu sermayenin eko-
nomiye etkisinin sorulduğu soruya ise Doç.
Dr. Kılıçaslan, şöyle cevap veriyor:“İlk bakışta
sermaye ihracı nedeniyle ülke ekonomisine
etkilerinin olumsuz olduğu düşünülebilir.
Bulgularımız doğrudan sermaye yatırımla-
rının Türkiye ekonomisinin yapısal sorunla-