54 / 132
EKONOMİK
FORUM
54
ARAŞTIRMA
oranında artırdı. Sanayiciler, son iki yılda
FAVÖK oranlarındaki iyileşmeye ağırlık ve-
rerek 2014 ve 2015 yıllarında İSO İkinci
500’ün FAVÖK oranlarını iyileştirme başarısı
gösterdi. Bu yıl listenin en üstünde 2014’te
42’nci sırada olan Emas Makina yer alırken,
onu 2014’te 120’nci sırada yer alan D’S
Damat/ Orpa Pazarlama ve bu yıl listeye ilk
kez giren Güçlü Fındık takip etti.
Faaliyet kârı 7,4 milyar TL
2015 yılında sanayicilerin esas faa-
liyetlerinden elde ettiği karını da 2014
yılına göre artırdı. Faaliyet karının net sa-
tışlara oranı son yılların en yüksek düzeyi
olan yüzde 8,5’e ulaştı. Böylece sanayici
2014 yılında 6,2 milyar TL olan faaliyet
karını yüzde 19,9’luk bir artışla 7,4 milyar
TL’ye çıkarmayı başardı.
Fakat benzer şekilde finansman gi-
İSO İkinci 500’ün teknoloji
yoğunluklarına göre yarattıkları
katma değer dağılımına bakıldığında
yüksek teknoloji yoğunluklu sanayiler
grubunun payının bir önceki yıla göre
artmış olduğu görülüyor. 2014 yılında
yüksek teknoloji yoğunluklu sanayiler
grubunun yüzde 4,3 olan payı, 2015
yılında yüzde 6,6’ya yükseldi. İSO
500’de orta-yüksek ve yüksek teknoloji
yoğunluklu sanayilerin payı yüzde
22,1’de kalırken, İSO İkinci 500’de bu
pay artarak yüzde 30,7 oldu. Şirketlerin
teknoloji yoğunluklarına göre
yarattıkları katma değer dağılımında
en yüksek payı yüzde 42,3 ile düşük
teknoloji yoğunluklu sanayiler grubu
aldı. Bu grubun 2014 yılı payı yüzde
45’ti. Yaratılan katma değer itibarıyla en
yüksek ikinci payı yüzde 26,9 ile orta-
düşük teknolojili sanayiler oluşturdu.
Yüksek teknolojinin
payı 2 puan arttı
derleri de artarak net satışlara oranla yüz-
de 3,2’den yüzde 4,3’e, yani 2 milyar 581
milyon liradan 3 milyar 785 milyar liraya
yükseldi. Sonuç olarak faaliyet karlarındaki
artışa rağmen finansman giderlerindeki
yüksek artışın etkisiyle, İSO İkinci 500’ün
karlılıklarında da, tıpkı İSO Birinci 500’deki
gibi düşüş yaşandı.
Kazanılan paranın
yüzde 51.1’i finansa
Bu sonuçlar, İSO 500’de de görülen
finansman gideri sorununun, İkinci 500
Büyük’te de kendini gösterdiğini ortaya
koydu. Sanayiciler oluşturdukları faaliyet
karının büyük bölümünü finansman gideri
olarak harcadı. Finansman giderlerinin bir
önceki yıla göre yüzde 46,6 artması bunu
ortaya koyuyor. Sanayici elde ettiği 7,4 mil-
yar TL’lik faaliyet karının 3,8 milyar lirasını,
bir başka ifadeyle yüzde 51,1’ini, finansman
gideri olarak harcadı.
Sanayiciler esas faaliyet karlarını
önemli oranda artırma başarısını gösteri-
yor. Fakat finansman giderlerindeki artışlar
bu karlılıkları eritiyor. Bunun sonucunda
dönem kar ve zarar toplamı, 2015 yılında
bir önceki yıla göre yüzde 3,4 oranında
azalarak 4,5 milyar TL’den 4,4 milyar TL’ye
gerilemiş durumda.
Küresel gelişmeler etkili oldu
2015 yılında sanayicinin özkaynakların
toplam varlıklar içindeki payı yüzde 39,5’e
indi, toplam borçların payı yüzde 60,5’e
yükseldi. Bu veriler İSO İkinci 500 Büyük Sa-
nayi Kuruluşu’nun, küresel gelişmelerin de
etkisiyle 2015 yılında yaşanan mali dalga-
lanmalardan olumsuz etkilendiğini göster-
di. Buna bağlı olarak sanayi kuruluşlarının
2015 yılındaki özkaynak olanaklarının yeni
yatırımları için zayıf kaldığı görüldü.
2015 yılında duran varlıkların toplam
varlıkların içindeki payı yüzde 38,6 iken,
dönen varlıkların payı da yüzde 61,4 olarak
tespit edildi. Bu veri, İSO İkinci 500 Büyük
Kuruluşu’nun 2015 yılındaki yatırımlarını
istenen ölçüde artıramadığını gösterdi.