forum235 - page 31

değiştirilmesi de çok önemlidir. Beslenmede
doymuş yağlardan, kolesterolden fakir diyet
seçilmelidir. Sıvı yağlarda doymamış yağlar
fazladır. Bu nedenle sıvı yağlar, yiyeceklerden
sebze, meyve, hububat tercih edilmelidir.
Buna karşılık sakatattan, kızartmadan
uzak durulmalı, az yağlı peynir ve az yağlı
süt tercih edilmelidir. Fındık, ceviz gibi ka-
buklu yemişlerin kalp sağlığı üzerine olum-
lu etkisi ispatlanmıştır. Dolayısıyla haftada
200 gram fındık-ceviz faydalı kolesterolü
yükseltip, zararlı kolesterolü düşürür. Ton
balığı, kepek, çavdar ekmeği, taze meyve
faydalıdır.
Sucuk, salam, tereyağıyla yapılmış pas-
ta, kekler, çikolata, cips, patates kızartması,
tereyağı zararlıdır. Mayonez, dondurma,
baklava, kremalı pastalar ve kümes hay-
vanlarının derisinden kaçınılmalı, si-
gara kesinlikle bırakılmalıdır.
Düzenli egzersiz faydalı ko-
lesterolü yükseltir, zararlı ko-
lesterolü düşürür. Haftada en
az üç kez, ideali beş kez 30-45
dakika yürüyüş, yüzme, bisik-
lete binme gibi sporlar yapıl-
malıdır. Alkol faydalı koleste-
rolü yükseltir. Ancak alkolün
sağlığa çok sayıda olumsuz
etkisi de vardır. Erkekler günde
30 ml, kadınlar ise günde 15 ml
şarap içebilir.
Kolesterolün ilaçla tedavisinde
nelere dikkat edilmeli?
Kolesterolün ilaç tedavisinde popüler
ilaçlar statinlerdir, zararlı kolesterolü düşü-
rüp faydalı kolesterolü yükseltirler. Damar
içindeki plakların kapsülünü kuvvetlendirip
çatlamasını, ardından pıhtı olmasını ve kalp
krizi gelişmesini önler. İlaçların, karaciğer
ve çizgili adeleye zararlı etkileri olabilir.
Yüzde 4-5 kişide olabilen bu yan etkiler için
sık kan kontrolü yapılmalıdır. İlaç tedavisiy-
le birlikte mutlaka diyet, egzersiz yapılmalı,
sigara bırakılmalıdır.
Okuyucularımıza son bir uyarı daha
yapmak istiyorum. Gerek kamuoyunda,
gerekse medyada kolesterol ve statinlerle
ilgili uzman olmayan kişilerin eksik ve yan-
lış bilgilendirilmelerine çok dikkat edilmeli,
kesinlikle itibar edilmemelidir.
Statinler gerektiğinde kontrollü kulla-
nımda çok faydalı olan ilaçlardır. Kalp da-
mar hastalıklarından korunmada başarılı
oldukları, kalp damar hastalıklarını gerilet-
tikleri, komplikasyonların azalmasını sağla-
dıkları kanıtlanmıştır.
Türkiye’nin kolesterol tablosu nedir?
Türkiye’de 9-10 milyon kişinin kolesterol değerle-
rinin sınır değerlerinin üstünde olduğu görülüyor.
Ne yazık ki kalıtsal olarak ülkemizde faydalı koles-
terol de düşük. Neredeyse erkeklerin %70’inde,
kadınların ise %40’ında durum böyledir. Bu
oranlar, ülkemizde kalp damar hastalıklarının
neden çok sık görüldüğünü açıklıyor.
Kolesterol neden yükselir?
Kan kolesterol düzeyi çok sayıda faktör-
den etkilenir. Bunları genetik faktörler, bes-
lenme şekli, yaşam tarzı, yaş, şeker hastalığı
(diyabetes mellitus), sigara tüketimi, stres, ti-
roit hastalıkları, böbrek hastalıkları ve aşırı kilo
olarak sayabiliriz.
Özellikle “genler” kolesterol seviyesinde çok
etkindir. Sakatat, hayvansal yağlar, tam yağlı süt, kay-
mak, krema gibi doymuş yağların fazla alınması koleste-
rolü yükseltir.
Aşırı kilo, hareketsiz yaşam tarzı, yaş artışı, kadınlarda me-
nopoz kolesterol düzeyini artırır. Sigara içenlerde faydalı koles-
terol seviyesi %15-20 azalır. Yükselmiş olan zararlı kolesterol
koroner arterlerde birikir, damar daralmalarına, tıkanmalarına,
kalp krizine sebep olur.
Kalp damar hastalıklarından başka hangi hastalıklara
neden olur?
Beyni besleyen boyun (karotis) damarlarında birikim, felç ko-
nuşma bozukluğu dengesiz yürüme gibi nörolojik rahatsızlıklara
sebep olur. Böbrek damarlarında birikim hipertansiyona, böbrek
yetmezliğine, bağırsak damarlarında birikim bağırsak nekrozları
ve karın ağrılarına, göz damarlarında birikim körlüğe, görme bo-
zukluğuna, bacak damarlarında birikim, yürürken bacak, baldır
ağrıları hatta kangrenlere neden olur.
Kolesterolü düşürmek için ne yapılmalı?
Yüksek kolestrolün, diyet ve tedaviyle kontrol altına alınması-
nın yaşam süresini uzattığı ve kalp damar hastalıklarından ölüm-
leri kesin olarak azalttığı biliniyor. Bunun için kan şekerinin ayar-
lanması, kilo fazlalığının azaltılması, sigaranın bırakılması, kan
basıncının ayarlanması gerekir. Ayrıca beslenme alışkanlığının
EKONOMİK
FORUM
31
i
m
Özel TOBB
ETÜ Hastanesi
Kardiyoloji Bölümü
Başkanı Prof. Dr.
Kenan Ömürlü,
kolesterolün diyet,
egzersiz ve ilaçla
kontrol altına
alınabilecek bir
sorun olduğunu
söyledi.
Kolestrol
1...,21,22,23,24,25,26,27,28,29,30 32,33,34,35,36,37,38,39,40,41,...132
Powered by FlippingBook