60
EKONOMİK
FORUM
Türkiye benzer filmi 2005-2008 yılları
arasında da seyretmişti. Gıdada benzer enf-
lasyon yakın geçmişte de kendini göstermişti.
Grafik II’de 2005-2008 ve 2012-2015 “gıda
şokları”nı karşılaştırabilirsiniz.
Gıdada yıllık enflasyon 2005-2008 yılları
arasında da kuvvetli bir yükseliş eğilimine
girmiş ve yıllık gıda enflasyonu 2008 yılında
% 16’ya ulaşmıştı. Son dönemdekine çok
benziyor. Ama arada dramatik bir fark var.
Şimdi bu noktada duralım ve küresel gıda
fiyatlarına bir göz atalım.
2005-2008 yılları arasında Türkiye’de
yaşanan yüksek gıda enflasyonu dış kay-
naklıydı. Eş zamanlı olarak belirgin bir küre-
sel gıda enflasyonu da vardı. Gıdayı geçtim,
yüksek enflasyon hemen hemen tüm varlık
fiyatlarında söz konusuydu. Nitekim varlık
fiyatlarındaki balonun patlaması yüzyılın en
büyük finansal krizi olan 2008-2009 krizini
tetiklemişti.
Son dönemde ise bizdekinin aksine kü-
resel gıda fiyatlarında “deflasyon” yaşanı-
yor. Dünyada gıda fiyatları çok yükselmiyor.
Dünyada gıda fiyatları yatay da seyretmiyor.
Dünya genelinde gıda fiyatları sert bir şekilde
düşüyor.
T
ürkiye’de ciddi bir “gıda şoku” ya-
şanıyor. Hemen aşağıda yer alan
grafikte Türkiye’nin yıllık gıda ve
gıda-dışı enflasyonu görünüyor.
Gıda-dışı enflasyonumuz yıllık bazda %5,5
düzeyine gerilemiş durumda. Kurdaki yük-
selişin neden olduğu enflasyon baskısına
rağmen zayıf büyüme nedeniyle gıda-dışı
enflasyonumuz geriledi. Ama gıda fiyatla-
rında 2012 yılından beri devam eden güçlü
bir yükseliş trendi var. Öyle ki, gıdadaki
yıllık enflasyon mart ayında %14,1’e ulaştı.
Gıda ve gıda-dışı enflasyon arasında emsali
az bulunur büyük bir ayrışma var.
EKO ANALİZ
Gıda ve Gıda-Dışı Enflasyon
Grafik I
Gıda Enflasyonu
Grafik II
