62
EKONOMİK
FORUM
maliyetleri bulunmuyor. Buna göre, 2012-gü-
nümüz döneminde tüketici fiyat endeksinin
gıda alt endeksi %42 yükselmiş. Üretici fiyat
endeksinin de gıda alt endeksinde %41 yükse-
liş söz konusu. Tüketici fiyatlarındaki yükse-
lişin neredeyse tamamı üretici fiyatlarındaki
yükselişten kaynaklanmış görünüyor. Bu da
üçüncü mesajımız, devam ediyoruz.
Peki, tüketici fiyatlarına birebir yansımış
olan üretici fiyat artışları nereden kaynakla-
nıyor?
Üretimin en önemli üç girdisine bakalım.
Mazot, gübre ve tohum…
Bahse konu dönemde mazot fiyatlarında
az da olsa düşüş yaşanmış. Gübre fiyatlarında
ortalama kümülatif %20, tohum fiyatların-
daysa ortalama %30 kümülatif artış var. Gı-
dada üretici fiyatlarındaki artışın tohum ve
gübreden kaynaklandığı ortada. Üstelik bu
artış üreticinin fiyatına yansıttığından daha
fazla. Ağlayan üreticiye de hak vermek gere-
kiyor. Türkiye’de yaşanan gıda şoku tohum ve
gübre enflasyonundan kaynaklanıyor.
Şimdi oturup bakmalıyız. Bu sevimsiz
tabloyu nasıl değiştirilebiliriz? Bir sonraki
yazılarımda devam edeceğim.
EKO ANALİZ
Mazot, Gübre, Tohum Fiyatları
2011
Aralık
2015
Şubat
Kümülatif
Değişim%
Mazot Fiyatları
3.9
3.8
-2.56
Gübre Fiyatları
A Sülfat %21
571
585
2.45
A Nitrat %26
619
820
32.47
A Nitrat %33
787
950
20.71
2011
Ortalama
2014
Ortalama
Kümülatif
Değişim%
Tohum Fiyatları
Buğday
1120
1297
15.8
Arpa
850
1192
40.24
Mısır
13000
16011
23.16
Çeltik
2150
2848
32.47
Nohut
5000
5042
0.84
Mercimek
3500
2721
-22.26
Kuru Fasulye
4500
9401
108.91
Soya
3000
3208
6.93
Ayçiçek Hibrit
22500
30590
35.96
Yer Fıstığı
10000
10565
5.65
Pamuk
6000
7123
18.72
Şeker Pancarı
80000
82675
3.34
Patates
1250
2083
66.64
Yonca
10000
18465
84.65
Korunga
3000
4867
62.23
Fiğ
2100
3030
44.29
