58 / 134
talize ederek verimlilik artışını sağlayacak
politikalara ihtiyaç var. Öğrenen toplum-
lar yaratan politikalar, bilgi asimetrisinin
giderilmesine katkı sağlayarak verimlilik
sıçramasına ve sürdürülebilir büyümeye
imkân sağlar. Verimlilik artışı da, sürekli
öğrenmeyi sağlayabilen toplumla mümkün
olur. Teknoloji platformlarının yayılma
etkisinden faydalanarak sanayide niteliksel
dönüşümü sağlamak, şirketlerin birbirin-
den öğrenmesini gerektirir. Başlangıçta
teknoloji platformlarının bir sektörde ol-
masını sağlamak tek başına yeterli olmaz,
diğer sektörlere yayılma mekanizmasını da
tasarlamak gerekir.
Teknoloji platformları yaklaşımıyla yeni
sanayi politikası ve sürdürülebilir büyü-
menin üçüncü temel gereği, dönüşüm sü-
recinin iyi yönetişimi. Teknoloji platform-
larıyla sanayide dönüşüm, her ülke için
farklılaşabilecek doğru bir odaklanma ve
önceliklendirme gerektirir. Küresel eğilim-
lere ve ülkenin mevcut durumuna hâkim
bir kurumsal kapasite aynı zamanda dönü-
şüm sürecini izlemeli ve değerlendirmeli.
Dönüşüm süreci, sürekli rekalibrasyon ve
revizyon gerektirir. Sürecin iyi yönetişimi
için teknik ve idari kapasiteye sahip, tek-
nolojilere ve öncelikli sektörlere hâkim,
hızlandırıcı projeleri değerlendirebilecek
bir izleme ve değerlendirme mekanizması-
na ihtiyaç duyulur.
TÜRKİYE’NİN TEKNOLOJİK ÖNCELİKLERİ
NELER OLMALI?
Dünya bu teknolojik dönüşüm sürecin-
den geçerken, Türkiye’nin de yeni bir hikâ-
yeye ihtiyacı var. Önümüzdeki dönemde
ihtiyaç duyulan büyümenin yeni kaynağını,
üretim ve ihracatta inovasyondan bağımsız
düşünmek mümkün değil. Türkiye’nin yeni
hikâyesinin en önemli bileşeni sanayide
yüksek teknolojinin payını hızla artırmak
olmalı. Sürdürülebilir büyümenin olmaz-
sa olmazı budur. Artık mevcut sorunlar
üzerine konuşmanın yanında, Türkiye’nin
geleceği üzerine konuşmak gerekir. Türki-
ye’nin ekonomik dönüşümünü dünyanın
inovasyon gündeminden bağımsız düşün-
mek mümkün değil. Türkiye’nin teknolojik
önceliklerini belirlemesi ve bu öncelikle-
re yönelik inovasyonu hızlandırıcı somut
adımlar atması gerekiyor.
Türkiye’nin teknolojik önceliklerinin
dünyanınkilerle paralel olması gerekiyor.
Burada kritik olan bu teknolojilerden han-
gilerine hangi sektör aracılığıyla odaklan-
mak gerektiğini ve diğer sektörlere yayılma etkisini tasarlamak.
Türkiye’de yüksek teknolojiye geçişin hızlı yolu, yatay tek-
noloji platformlarına adaptasyondan geçiyor. Yeni teknolojileri
Türkiye’ye transfer etmek ve yapabilir hale gelmek için hızlan-
dırıcı projelere ihtiyaç duyuluyor. Türkiye’de inovasyona dayalı
büyüme sürecinin başlaması için proje bazlı yaklaşımın yerleş-
mesi ve hızlandırıcı projeler tasarlanması gerekiyor. Yeni sanayi
politikası araçları, hızlandırıcı projelerin etrafında örgütlenmeye
başlamalı. Başlangıçta yapılması gereken, odaklanma ve öncelik-
lendirme sonrası ilk hızlandırıcı projelerin tasarımıyla yönetişim
mekanizmasının kurulması.
Türkiye’nin dünyanın geçirdiği bu dönüşümün dışında kal-
maması için bir yandan eğitim reformu gibi ilgili ekosistem
bileşenlerinde iyileştirmeleri yaparken, idari ve teknik kapasi-
teyi oluştururken bir yandan da hızlandırıcılara odaklanması
gerekiyor. Ekosistemin kendiliğinden çalışmasını ve gerekli
kapasitenin oluşmasını beklemek, bu yeniçağı da kaçırmamıza
neden olabilir. Geçtiğimiz yıl açıklanan 10. Kalkınma Planı ve
Dönüşüm Programları, Türkiye’nin yeni hikâyesi için iyi çerçeve
oluşturuyor. Eksik olan, bir odak ve önceliklendirme ihtiyacıyla
hızlandırıcı projeler. Hangi odakla hangi eylemleri gerçekleş-
tirmenin Türkiye’nin niteliksel dönüşümünü hızlandıracağını
tespitle başlanmalı. Bunu yaparken Türkiye’nin hangi alanlarda
küresel rekabet gücü elde edebileceğini göz önünde bulundurmak
için dünyanın ne yaptığını da detayıyla bilmek önemli. İnovasyo-
nun küreselleştiği günümüzde, bilim ve teknolojiyi uluslararası
işbirliklerinden bağımsız düşünmek mümkün değil. Türkiye’nin
G20 dönem başkanlığını yürüttüğü 2015 yılını bu kapsamda da
değerlendirmesi anlamlı olur.
58
EKONOMİK
FORUM
ARAŞTIRMA
SANAYİDE
HIZLI BİR DÖNÜŞÜM İÇİN FARKLI
SEKTÖRLERİ DÖNÜŞTÜRME POTANSİYELİNE
SAHİP
YATAY TEKNOLOJİ PLATFORMLARI
FIRSAT OLUŞTURUYOR.