57
EKONOMİK
FORUM
Komşu ülkeler Suriye ve İran’ın gümrük ka-
pılarının modernizasyonu için bu ülkelerle
anlaşmalar imzalamış bulunuyor. Bunlara ek
olarak Kazakistan ve diğer Orta Asya ülkeleri
ile de işbirliği görüşmeleri sürdürülüyor.
GTİ ile gümrük kapılarında
yaşanan sorunlar kalktı
Sınır kapılarının modernizasyonundan
başta nakliye sektörü olmak üzere dış tica-
retle bağlantılı olan bütün sektörler yarar-
lanabiliyor.
Sınır kapılarının modernizasyonu, işlem
sürelerini hızlandırıyor ve bekleme sürelerini
de kısaltıyor. Bu sayede taşıma yapan tırlar
daha hızlı şekilde sınırlardan geçiş yapabi-
liyor. Böylece gerek nakliyeci kuruluşların,
gerekse ithalat-ihracat yapan şirketlerinma-
liyetleri azalıyor.
Bunun yanı sıra sınır kapılarında yer
alan yiyecek-içecek alanları, duty-free satış
mağazaları, hediyelik eşya ve market gibi
çeşitli ticari alanlarda bölgesel istihdam
yaratılarak hizmet sektörü de destekleniyor.
Bölge ekonomisine hem istihdam hem de
ticari açıdan katkı sağlanıyor.
GTİ’nin dünya standartlarındaki Yap-İş-
let-Devret projelerinin temelde üç önemli
sorunu ortadan kaldırdığı görülüyor. Bun-
lardan birincisi, gümrük kapılarında saatleri
bulan bekleme sürelerinin dakikalara in-
dirilmiş olması. İkincisi, gümrük kapıların-
dan geçiş sürelerinin hızlanmasıyla birlikte
firmaların maliyetlerinde fark edilir bir azalış
gözlemlenmesi. Üçüncüsü ise uluslararası
standartlarda inşa edilen teknolojik altyapı
sayesinde kaçakçılıkla çok daha etkin bir
mücadele imkânı sunulmuş olması.
GTİ, yeni yatırımlar
yapmaya devam ediyor
İşletmesi devam eden tesislerin yanı
sıra birçok yeni sınır kapısı modernizasyonu
da GTİ yatırım planları içinde yer alıyor. Yeni
sınır kapısı yatırımları dışında mevcut ola-
rak işletilmekte olan sınır kapılarında farklı
ihtiyaçların doğması sürekli bir yatırım ge-
rekliliği doğuruyor. GTİ, bu kapılara da yeni
yatırımlar yapmaya devam ediyor.
Dünya çapında tedarik, taşıma ve mal-
zeme ihtiyacının artması ve küresel eko-
nominin sağlıklı işleyişi bakımından lojistik
merkezler büyük öneme sahip. Lojistik mer-
kezler farklı ulaşım modlarının birleştiği, dış
ticaret yapan şirketlerin depolama, gümrük
Kapıkule Gümrük Kapısı’nda yaşanan tır kuy-
ruklarının önüne geçmek amacıyla Kapıkule
TIR Parkı hizmete açıldı. Böylece, Kapıkule
Sınır Kapısı’nda işlemlerini yapmak üzere
kara yolu üzerinde bekleyen tırlara, bekleme
sürelerini konforlu bir ortamda geçirme im-
kânı sağlandı. Bu kapsamda tır şoförlerinin
temel ihtiyaçlarını giderebileceği, yeme-iç-
me ve dinlenme alanlarını içeren modern
bir tesis oluşturuldu.
Yap-İşlet-Devret modeli ilemodernizas-
yon projelerinde başarısını kanıtlayan GTİ,
kara sınır kapılarımızı çağın gereklerine göre
baştan aşağı yenileyerek kamuya herhangi
bir yük getirmeden işletme süresi sonunda
devlete modern tesisler kazandırıyor. T.C.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile birlikte yü-
rütülen çalışmalar sonucu gümrük kapısı
tesisleri yeniden inşa ediliyor ve işletme
süresince GTİ tarafından işletiliyor. Bu süre
içinde ticari alanlar da GTİ tarafından işletili-
yor ve tesisin teknik altyapı, bakım-onarım,
temizlik, aydınlatma, gibi operasyonel gider-
leri GTİ tarafından karşılanıyor. Çalışanların
ve yolcuların tüm ihtiyaçlarını karşılayabi-
lecekleri şekilde tasarlanan modern tesisler
içinde duty-free satış mağazaları, market,
yiyecek-içecek alanları ile sigorta, HGS ofis-
leri yer alıyor.
GTİ, dünya ülkelerine
örnek oluşturuyor
GTİ, Yap-İşlet-Devret modeliyle güm-
rük kapıları modernizasyonunun Türkiye
ile dünyada ilk ve tek uygulayıcısı olmasıyla
dikkat çekiyor.
Türkiye’deki gümrük kapılarının inşası
ve modernizasyonu konusundaki başarısı,
Birleşmiş Milletler tarafından da tescil edilen
GTİ, Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik
Komisyonu (UNECE) ve Avrupa Güvenlik
ve İşbirliği Teşkilatı (OSCE) tarafından hazır-
lanan Sınır Geçişlerinde En İyi Uygulamalar
El Kitabı’nda projeleriyle örnek gösteriliyor.
Ayrıca Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkila-
tı (OSCE) tarafından yayımlanan Security
Community adlı dergide Sarp Gümrük Ka-
pısı’nın yer aldığı bir makale yer alıyor.
Ayrıca GTİ, uluslararası birçok kuruluş
tarafından yürütülmekte olan Tarihi İpek
Yolu’nunYeniden Canlandırılması Projesi’ne
de sınır kapılarına ilişkin üzerine düşen tüm
konularda katkı sağlıyor.
GTİ aynı zamanda bilgi birikimini aktar-
mak üzere uluslararası projeler geliştiriyor.
M. ARİF PARMAKSIZ
(GTİ AŞ Yönetim Kurulu Başkanı)