6 / 132
EKONOMİK
FORUM
6
BAŞYAZI
DÖRDÜNCÜ SANAYİ
DEVRİMİ’NİN EŞİĞİNDEYİZ
Dördüncü Sanay Devr m esasında dünyanın yen den
değ şmekte olduğunun haberc s . Bu kavramın temel nde
nternet n daha yaygın kullanımının esnek üret m
s stemler yle bütünleşmes , teknoloj n n üret m süreçler n n
ç ne yerleşt r lmes var.
T
ürkiye olarak kendi içimize kapandığımız, kendi iç
kısır tartışmalarımıza gömüldüğümüz son birkaç
yılda, dünya yeni bir kavramı ve yeni bir sanayi
paradigmasını tartışmaya başladı. Bugün hemen
herkes dünyamızın 4’üncü Sanayi Devrimi’nin eşiğinde olduğu
konusunda hemfikir. Ama bunun nasıl bir şey olacağı konu-
sunda rivayet muhtelif.
Görünen o ki bu yeni sanayi devrimi öncekilere benzeme-
yecek. Birinci Sanayi Devrimi su ve buhar gücüne dayalıydı.
Bunların etrafında üretim sürecini organize etti. Mekanikleştik.
Mekanik tezgâhların 18’inci yüzyılın sonunda kullanılmasıyla
bu süreç başlamış oldu.
20’nci asrın başında ortaya çıkan İkinci Sanayi Devrimi’nde
elektrik sayesinde üretim süreci kitleselleşti. Üretimbandı o za-
man ortaya çıktı. Henry Ford’un üretim bandı tasarımı bunun
eseridir. Elektriğin seri üretimde kullanılması ve üretimhattının
geliştirilmesiyle tüm dünyaya yayıldı.
1970’lerde Üçüncü Sanayi Devrimi başladı. Üretimde
mekanik ve elektronik teknolojilerin yerini dijital teknolojiye
bırakan programlanabilir makineler ortaya çıktı. Elektronik ve
bilgi işlem teknolojileri sayesinde üretimsürecinde otomasyon
mümkün hale geldi. Robotların sayısı gün be gün arttı. Kitlesel
üretim için artık eskisi kadar çok insan gerekmemeye başladı.
Şimdi ise Dördüncü Sanayi Devrimi’nin eşiğindeyiz. Son
birkaç senedir gündeme çıkan Dördüncü Sanayi Devrimi
esasında dünyanın yeniden değişmekte olduğunun haberci-
si. Bu kavramın temelinde internetin daha yaygın kullanımının
esnek üretim sistemleriyle bütünleşmesi, teknolojinin üretim
süreçlerini içine yerleştirilmesi var.
Ben bunun öncekilerden çok keskin bir biçimde farklı
olacağını düşünüyorum. Üretim sürecinin dijitalleşmesinin,
makinelerin birbirleriyle doğrudan iletişime geçmesinin çok