62 / 132
EKONOMİK
FORUM
62
HABER
akreditif gibi geleneksel ödeme yöntemleri
hız, basitlik, kolaylık ve güvence gibi özellik-
lerin tümünü bir arada vermek konusunda
yetersiz kalabilmektedir. Birisinin bir tarafı
güçlüyken bir diğer tarafı eksik veya zayıf
kalabilmektedir. Bu nedenle BPO gibi hız,
basitlik, kolaylık ve güvence gibi özellikleri
teknolojinin imkanları ile bir arada veren
yeni bir ödeme yöntemine ihtiyaç vardır.
ICC kurallarını detaylı
bilmeye gerek yok
Ticaret yapan tarafların mal mukabi-
linin kolaylığına, akreditifin güvencesine,
finansman imkânlarına, teknolojinin hızına
ihtiyacı olduğu kadar fiziki belgelere özgü
kaybolma, tahrifat, çalınma, rezerv gibi
risk ve zorlukları da ortadan kaldırmaya
ihtiyacı vardır. İşte BPO böyle bir ihtiyacın
sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Amaç banka
güvenceli basit ve hızlı bir ödeme yöntemi
arayanların ihtiyacını karşılarken akreditif-
ten uzaklaşanları yakalamaktır.
İlk olarak swift tarafından tasarlandı ve
kullanıma açıldı. 2013 yılında ICC tarafından
kuralları yazıldı. Bu kuralar bankalar arasında-
ki ilişkiler veTMA’nın kullanılmasına ilişkindir,
alıcı ve satıcı ile ilgili değildir. Alıcı ve satıcının
BPO kullanabilmesi için ICC kurallarını detay-
lı bilmesine gerek yoktur.
2015 yılı itibarıyla Türkiye’de
yaklaşık 100 adet işlem yapıldı
BPO dünyada daha çok Uzakdoğu ol-
mak üzere birçok büyük banka grubu tara-
fından kullanılmaktadır. BPO’yu kullanmaya
başlayan BP Chemicals, Vale, gibi uluslararası
bazı firmalar BPO’nun avantajların birçoğu-
nu kendi sunumlarında teyit etmişlerdir. Tür-
kiye’de de kullanılmaktadır, 2015 yılı itibariyle
yaklaşık 100 adet işlem yapılmıştır. BPO’yu
kullananların genelde olumlu görüşleri mev-
cuttur, bunlardan bazıları aşağıdaki gibidir:
İthalat ve ihracat işleri hız kazanmış,
prosedür ve formaliteler azalmış, operas-
yon ve ticaret kolaylaşmış, erken ödeme ve
✓
Alıcının ödememe / ödeyememe,
siparişi iptal etme, malı almama riskini
ortadan kaldırır
✓
Gizli teyit ile ülke ve yükümlü banka
(obligo) riskini ortadan kaldırılabilir,
✓
Esnek finansman imkanları sağlar.
Avans, sevk öncesi, prefinansman,
sevk sonrası, postfinansman, iskonto,
fatura, sipariş, antrepo, alacakların
finansmanı gibi
✓
Fiziki belgelere özgü operasyon,
kurallar, inceleme, rezerv, kaybolma,
gecikme riskini ortadan kaldırır
✓
Operasyon ve rezerv masraflarını
ortadan kaldırır
✓
Ağır kural, teknik ve içtihatları bilme
ihtiyacını ortadan kaldırır. UCP, ISBP,
URR, URC gibi ICC kuralları, akreditif ve
swift kuralları gibi
BPO’nun satıcı
için avantajları