77 / 132
77
EKONOMİK
FORUM
Fotoğraflar:
Dünya Gazetesi Fotoğraf Arşivi ve TOBB Fotoğraf Servisi
istikrar ortamı ile karlı bir bölgesel işbirliği sürecine zemin oluşturdu. ASEAN kuruluş
yıllarında, çatışmaların durdurulması ve siyasi istikrarın sağlanması gibi konulara ağırlık
verirken, soğuk savaş sonrası dönemde bu konular, yerini ekonomik işbirliğinin geliş-
tirilmesi amacına bıraktı.
Birliğin, kurulduğu yıllardaki genel sorunu, Güneydoğu Asya devletlerinin sömürge
sonrası dönemde bağımsızlıklarını kazanmalarıyla birlikte iç politikalarını istikrara ka-
vuşturma mücadelesine girmeleriydi ve bu durum kurucu devletler olan Endonezya,
Malezya, Singapur ve Filipinler arasında çeşitli sorunlar çıkmasına neden oluyordu.
1976’da imzalanan Dostluk ve İşbirliği Anlaşması (Treaty of Amity and Cooperation
in Southeast Asia-TAC) ve 1995’te imzalanan Güneydoğu Asya Nükleer Silahlardan
Arındırılmış Bölge Anlaşması (Southeast Asia Nuclear Weapon Free Zone- SEANWFZ)
ASEAN’ı yasal açıdan da bağlayıcılığı olan bir örgüte dönüştürdü. ASEAN ülkeleri
arasında ayrıca 1992 yılında Singapur’da
imzalanan anlaşmayla, mal ve hizmetlerin
serbest dolaşımını öngören ASEAN Serbest
Ticaret Alanı (ASEAN Free Trade Area-AFTA)
oluşturuldu.
ASEAN ülkelerinin uymakla
yükümlü oldukları prensipler
TAC’da ASEAN ülkelerinin uymakla
yükümlü oldukları prensipler şu şekilde
belirtiliyor:
1)
Tüm ulusların ulusal kimliklerine,
toprak bütünlüğüne, eşitliğine, egemenli-
ğine ve bağımsızlığına saygı,
2)
Her devletin ulusal varlığını dış mü-
dahaleden, yıkıcılıktan ve zorlamadan öz-
gür bir biçimde sürdürebilme hakkı,
3)
İçişlerine karışmama prensibi,
4)
Farklılıkların ve sorunların barışçıl
yollarla çözümü,
5)
Güç tehdidi veya kullanımının ya-
saklanması,
6)
Üye ülkeler arası etkin işbirliği.
2015 yılında 10 üye ülke arasında im-
zalanan Kuala Lumpur Deklarasyonu ile
“ASEAN Topluluğu” resmen kurulmuş olup
bu toplulukta aşağıda belirtilen 3 ayrı alan
yer almaktadır.
➠
ASEAN Güvenlik Topluluğu
➠
ASEAN Ekonomik Topluluğu
➠
ASEAN Sosyo-Kültürel Topluluğu
ASEAN Ekonomik Topluluğu’nun res-
men kurulması ile ASEAN, ekonomik bü-
tünleşme yolunda adım attı.
ASEAN dönem başkanlığını 2015 yılın-