95 / 132
95
EKONOMİK
FORUM
lulukların iki rekabet avantajı var: Bunlar
okyanus alanı ve düşük vergiler. En büyük
olumsuzluk ise, zorlu deniz ortamı ile mü-
cadele etmenin masraflı olması. Ekonomik
olarak sürdürülebilir olmak için, avantaj-
lardan daha fazla yararlanmak gerekiyor.
Örneğin yeni bir iş modeli başlatıyoruz: Ge-
milerde medikal operasyonlar gerçekleşti-
rilmesini sağlayacağız. Bu sayede insanlar
Hindistan veya Tayland’a gitmek yerine,
gemide muayene olabilecekler. Vergilerin
düşük olması da çok önemli bir avantaj ve
tüm sanayileri yakından ilgilendiriyor. Bu
kapsamda çok fazla tarihi örnek var: Hong
Kong ve Singapur, doğal kaynaklara sahip
olmasalar da, özgürlük, düşük vergiler ve
sınırlı düzenlemeler ile zenginleşmeyi ba-
şardılar. Bizim işimiz biraz daha zor ama The
Seasteading Institude olarak bazı ortaklıklar
kurmaya çalışıyoruz.”
Yenilenebilir enerjiler ve dizel
“Okyanus topluluklarının enerji gü-
venliğinin sağlanması da önemli bir diğer
konu. Rüzgar ve güneş gibi standart yenile-
nebilir enerji yöntemlerinden yararlanabi-
leceğimiz gibi, okyanus enerjisi gibi daha
yeni modelleri de kullanabiliriz. Fakat dizel
kullanmak, hepsinden daha ucuz.”
Patri Friedman, Nobel ödüllü ekonomist
Milton Friedman’ın torunu. Patri’nin, bağım-
sız okyanuslar topluluğu fikri, dedesinin
görüşlerini temel alıyor. Milton Friedman,
monetarizmin oluşumunda ve tanıtımın-
da en önemli isimlerden biri olarak kabul
ediliyor. 1976 yılında “Paranın Miktar Teorisi
Üzerine Çalışmalar” adlı kitabında moneta-
rizmin temel ilkelerini ortaya koydu. ABD’de
devlet okullarında öğrencilere ücretsiz öğle
yemeği verilmesi tartışmaları sırasında söyle-
diği “There is no such thing as a Free Lunch”
(Bedava öğle yemeği diye bir şey yoktur)
sözü monetarist ekonomiye inananların
ana tartışma ekseni oldu. Friedman, para
politikasının hem genişlemelerde hem de
daralmalarda gerçekten etkili olduğunu
gösteren isimler arasında. Friedman’ın yakla-
şımı şu sözlerinde net bir şekilde özetleniyor:
“Devletin faaliyet alanı sınırlandırılmalıdır.
Devletin başlıca görevi, kanun ve düzeni
sağlamak, özel teşebbüslerin kendi arala-
rındaki sözleşmelerin yürürlüğünü temin
etmek ve rekabetçi piyasaları teşvik etmek
suretiyle özgürlüğümüzü korumak olmalıdır.
Özgürlüklerin korunması, devletin gücünün
sınırlandırılması ve desantralize edilmesi ile
mümkündür. Korumacılık gerçekte tüketiciyi
sömürmek demektir.”
10 milyonlarca insan
yüzen şehirlerde yaşayacak
PayPal’ın kurucusu Peter Thiel, projeye
inanan ve destek veren ilk isim olmuş ve
2008 yılında The Seasteading Institute’a
1.25 milyon dolarlık bir kaynak aktarmıştı.
Thiel, hayalindeki projenin tamamlandı-
ğında bir deniz petrol platformuna benze-
yeceğini de ifade etmişti: “Okyanus üzerine
inşa edilecek özgürlükçü ve kapitalist şe-
hirlerde sosyal yardımlaşma, asgari ücret
gibi kavramlar yer almayacak. 2050 yılında
on milyonlarca sakini bünyesinde barındır-
mayı hedefleyen yüzen devlet, her birinde
270 civarında insana ev sahipliği yapacak
yüzlerce platformdan oluşacak."