77
EKONOMİK
FORUM
T
ürkiye’nin pazar payını
artırabilmesi için rekabet
edilebilir ortamın yaratılması
gerekiyor. Rekabet
edebilir bir ortam ucuz veya rekabet
edebilir bir lojistik, ucuz enerji, yeterli
eleman, hammaddeler kolay ulaşım
gibi kavramları içeren bir ortam.
Bu konularda gereken gelişmelerin
sağlanamaması halinde pazar payı
artmaktan ziyade kayba uğrayacak.
Bunun önüne geçmek için devletten
yatırım ortamın iyileştirilmesini,
Marmara, Ege ve Doğu Akdeniz’de
sektör için sahil şeridi ayrılması/
belirlenmesini (rekabet edebilir yerleşim
sorunu) bekliyoruz. Bir diğer beklentimiz
ise, CHEMPORT projesinin desteklenmesi
ve aşama kaydetmesi için engel olan
zeytin kanununa ‘Stratejik büyük ölçekli
ve kamu yararı’ göz önünde tutularak
istisna getirilmesi. Aksi durumda
büyük kimya sanayi yatırımları için
elzem olan kıyı şeridi, enerji hatlarına
yakınlık, otoyol ve demiryolu hatlarına
yakınlık konusunun çözümü söz konusu
olamayacak. Bunun yanı sıra sektörle
ilgili mevzuatların azaltılmasını ve katma
değeri yüksek, ileri teknoloji gerektiren
kimyasalların üretimini teşvik edecek
yeni teşviklerin sağlanmasını istiyoruz.
Komşu ülkelerle sorunların
çözülmesini bekliyoruz
2015 yılında kimya sektöründe en
fazla büyüyen sektör temel eczacılık
ürünleri üretimi sektörü oldu. Kimyasal
ürünler imalatı sektörü yüzde 3.5
büyümeyle imalat sanayi ortalamasına
yakın büyürken, düşük petrol fiyatlarının
etkisi, global ölçekte plastik sektöründe
rekabetin giderek artması ve komşu
ülkelerde yaşanan sorunlar nedeniyle
kauçuk ve plastik sektörü ancak yüzde
1.6 oranında büyüyebildi. 103 ülkeye
ihracat yapan Türk kimya sanayi 2015
yılında toplam 15.4 milyar dolar, 2016’nın
ilk yarısında ise 7 milyar dolar ihracat
gerçekleştirdi. 2016 yılı, şu ana kadar iç
ve dış pazarlarda yaşanan siyasi ve sosyal
olaylarla dolu bir yıl oldu. Onun için
yıl sonuna ait bir tahminde bulunmak
oldukça zor. Sektörün ihracatında, özellikle
komşu ülkelerle yaşanan sorunların
çözülmesi halinde en yakın pazarlar
öne çıkmasını, buna bağlı olarak olumlu
gelişmelerin yaşanmasını bekliyoruz.
AB hakimiyeti artık değişti
Dünya kimya sanayinde önceki
yıllarda süren Avrupa Birliği hâkimiyeti,
son yıllarda Uzak Doğu ve Asya
ülkelerine geçti. Dünya kimyasal madde
ticareti 2013 yılında 3.156 milyar Euro
şeklinde gerçekleşirken, global satışlar
2013 yılında bir önceki yıla göre yüzde
2.3 oranında artış gösterdi. AB kimyasal
ürünler sektörü toplam satışlarda
ABD’nin ardından gelirken, Avrupa
Birliği üyesi olan ve olmayan Avrupa
ülkelerinin toplam satışları 2013 yılında
630 milyar Euro’ya ulaştı. Bu da dünya
kimyasala ürünleri satışının yaklaşık
yüzde 20’sine denk geliyor.
Türkiye’de Gayri Safi Yurtiçi Ar-Ge
Harcaması 2014 yılında bir önceki yıla göre
yüzde 18.8 artarak 17 milyar 598 milyon
lira oldu. Kimya sektöründe ticari kesim
Ar-Ge harcaması 2014 yılında bir önceki
yıla göre yüzde 1.9 oranında azalarak 673
milyon TL şeklinde gerçekleşti. Kimya
sektörünün ticari kesim Ar-Ge harcaması
içindeki payı ise 2014 yılında yüzde 7.7
oldu. 2016 Şubat ayı itibarıyla Türkiye’de
244 adet Ar-Ge merkezi faaliyet gösteriyor.
Bu Ar-Ge merkezlerinden 15’i kimyasalların
ve kimyasal ürünlerin imalatı, 13’ü temel
eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin
malzemelerin imalatı sektöründe faaliyet
gösteriyor.
YATIRIMORTAMI EN KISA
ZAMANDA İYİLEŞTİRİLMELİ
Timur ERK
Türkiye Kimya Sanayicileri
Meclis Başkanı