6 / 132
EKONOMİK
FORUM
6
BAŞYAZI
EKONOMİYE DUYULAN GÜVEN
ARTIRILMALI, YATIRIM ORTAMI
DÜZELTİLMELİ
Ekonom n n asıl ht yacı olan, yatırım artışını tet kleyecek şek lde
ekonom ye duyulan güven artırmak ve yatırım ortamını düzeltmek.
Kalıcı ve yüksek b r büyüme oranı yakalayab lmek ç n yatırım ve
tüket m artışının b rl kte olması gerek yor.
O
rta Vadeli Program (OVP) açıklandı. Hem
dünyada hem de Türkiye’de artan belir-
sizliklerin yansıması olarak büyüme aşağı
doğru revize edildi. Gözüken o ki daha
uzun bir süre düşük büyüme patikasında kalacağız.
Ekonomideki yavaşlamanın daha belirgin hale gel-
diği günlerdeyiz. Yavaşlamanın sinyalleri 15 Temmuz
öncesinde de vardı. Sonrasında yaşananlarla birlikte
arttı. Hükümet buna karşı önlem arayışı içinde ve bir
takım adımlar atmaya başladı. Bunların önemli bir
bölümü iç tüketimi ve banka kredilerini artırmaya
yönelik. Ancak ne kadar işe yarayacağı belli değil. Zira
teşhis ve tedavi birbiriyle uyumlu gözükmüyor.
Her şeyden önce rakamlar ekonomide yavaşla-
manın tüketim harcamalarındaki azalmadan kay-
naklanmadığını gösteriyor. Hatta son üç çeyrekteki
özel tüketim harcamalarının artış oranı son 10 yıllık
ortalamaların bile üzerinde.
Ekonomideki yavaşlamanın asıl kaynağı özel ya-
tırımların artmaması ve ihracatın büyümeye net
katkı vermemesi. Özellikle reel sektörün yatırımları
neredeyse dört yıldır aynı düzeyde takılıp kaldı. Bu
durum gelecekteki üretim ve ihracat kapasitemizi
olumsuz etkileyecek.
Yatırımlardaki azalmanın iki temel gerekçesi olabi-
lir. İlki finansman sıkıntısı. İçeride mevduatın krediye
dönüşüm oranının yüzde 120’leri geçtiği bir dönem-
de ilave mevduat artışı sağlamadan kredi artışı müm-
kün gözükmüyor. Dış borçlanma koşulları da giderek
daha zor ve pahalı hale geliyor.
Özel kesime açılan kredi toplamının milli gelire
oranı da önemli bir gösterge ve tüm kredi verenler