62 / 132
EKONOMİK
FORUM
62
ARAŞTIRMA
T
ürkiye ve dünyada gelişmişlik
seviyesi yükseldikçe ambalaj
malzemesi kullanımı ve bununla
paralel ambalaj makineleri ta-
lebi ve üretimi de artıyor. Global çapta ar-
tan rekabet ve özellikle Avrupa’da yaşanan
ekonomik daralmayla birlikte maliyetlerini
düşüren ve eskiye nazaran daha ucuz ma-
kine satmaya başlayan yurtdışı firmaların
daha agresif satış politikaları izlemesi, Türki-
ye’deki ambalaj makineleri üreten firmaların
teknoloji, kalite ve verimlilik çalışmalarını
artırmasına ve daha fazla profesyonel ça-
lışmasına sebep oluyor. Aslında sektördeki
firma sayısı artmasından çok, verimliliğini
artırıp, kaliteye ve inovasyona yatırım yapan
firmaların sayısı artıyor.
Rusya ile ilişkiler
ihracatı olumsuz etkiledi
2015 yılını büyümeyle kapatan Türkiye
ambalaj makineleri sektörü 2016 yılında
Türkiye’nin yaşadığı olağandışı olaylara
ve global ekonomik durgunluğa rağmen
2015’teki performansını yakalamaya ça-
lışıyor. Özellikle Rusya’ya ciddi bir ihracat
hacmi olan Türkiye ambalaj makineleri,
Rusya ile yaşanan sıkıntılardan dolayı cid-
di anlamda azalmış ancak buna rağmen
diğer pazarlara yönelerek kaybı minimize
etmeye çalışıyor. Ambalaj makinelerin-
de 2015 yılında 143 milyon dolar ihracat
gerçekleştirdik. Ortalama ihracat birim ki-
logram fiyatımız 19.3 dolara yükseldi. Aynı
dönemde Türkiye makine sektörü ihracat
ortalaması 5.9 dolar değerinden yaklaşık
üç kat daha fazla gerçekleşti.
2016 yılının üç ayında ise 35.5 milyon
dolarlık bir ihracat gerçekleşti ve ortalama
birim kilogram değeri de 17.8 dolar oldu.
Söz konusu dönemde 2015’in aynı döne-
mine göre ihracat değer bakımından yüzde
4.6 oranında artış kaydetti. 2016 sonunda
toplam ihracatın 2015’e göre yaklaşık yüzde
3 oranında artmasını bekliyoruz. Türkiye
ambalaj makine üreticileri 133 ülkeye ih-
racat yapıyor. Ambalaj makineleri ihracatı-
mızda ilk on ülkeyi ise sırasıyla Cezayir, İran,
BAE, Irak, Suudi Arabistan, Mısır, Almanya,
Libya, Rusya federasyonu ve ABD oluştu-
ruyor. Ambalaj makineleri ihracatı ağırlıklı
olarak Ortadoğu ve Kuzey Afrika’ya yapılır-
ken, Avrupa’da ve özellikle de Almanya’da
artış gösteriyor.
Yetişmiş işgücü
temininde sorun yaşıyoruz
Türkiye ambalaj makineleri sektörü ola-
rak yaşadığımız sorunların başında yetişmiş
işgücü temin etme ile ikinci el makinede
ithalatın serbest olması geliyor. Özellikle
Ar-Ge ve inovasyon için çok önemli olan
tecrübeli mühendis ve konstriktörlerin sa-
yısı ile makine tasarımında tecrübeli genç
mühendislerin sayısı maalesef çok az. 2010
yılında izin verilen ikinci el makine ithalat
serbesti ise ayrı bir sorun. İkinci el makine
ithalatının yapılmasına izin verilmesi hem
yerli ambalaj makinecilerinin pazarını etki-
liyor hem de Türkiye yurtdışının kullanmayı
bıraktığı eski ve verimsiz makineleri kullana-
rak verimliliğini düşürüyor.
İKİNCİ EL MAKİNE İTHALATI
VERİMLİLİĞİ DÜŞÜRÜYOR
Cem BÜYÜKCINGIL
Ambalaj Makinecileri Derneği (AMD)
Yönetim Kurulu Başkanı