İki ülke iş insanlarının üçüncü
ülkelerde işbirliği fırsatları olduğunu
düşünüyor musunuz? Düşünüyorsanız,
hangi bölgeler ve hangi sektörler ön
planda?
Biz kesinlikle bu konuda işbirliği fır-
satları olduğunu düşünüyoruz. Hollandalı
firmalar Türk firmalarıyla birlikte üçüncü
ülkelerdeki iş fırsatlarını yakalayabilir ve iş
yapabilirler. Afrika ülkelerinin bu konuda
iş fırsatları olduğunu düşünüyorum. Bildi-
ğim kadarıyla Türk ve Hollandalı firmalar
zaten Afrika ülkelerinde işbirliği içindeler.
Özellikle sağlık, tarım ve su teknolojileri
konusunda projeler yürütebileceklerini
düşünüyorum.
Hollanda’nın özellikle tarımsal
ihracatta önemli bir başarısı var. Bu
başarısının altında yazan faktörler
nelerdir?
Hollanda küçük bir ülke ve kilometre-
kare başına ortalama 400 kişi düşüyor. Top-
rak büyüklüğü olarak Türkiye’nin %19’una
tekabül ediyor. Hollanda’nın coğrafi olarak
konumu bildiğiniz üzere Kuzey Denizi ve
Avrupa’daki önemli nehirlerin geçtiği bir
bölgede bulunuyor. Bundan dolayı da ticaret ve lojistik bizim
için hep önemli bir yer teşkil ediyor. Ülkemizde yıllık ortalama
750 milimetre yağmur yağar, ılıman bir hava ortamına ve ova-
larda oldukça verimli topraklara sahibiz. Hollanda’nın güçlü
bir tarım sektörüne sahip olmasının temel nedeni ise coğrafi
ayrıcalığımızın diğer faktörlerle birleşmesi. Bunlardan bazıları
tarım sektörümüzü destekleyen güçlü bir devlet politikamızın
olması, yüksek iş gücüne sahip olmamız, tarım konusunda ge-
lişmiş Ar-Ge merkezleri ve eğitim sistemimizin olması, inovas-
yona önem veren tedarikçi ve işletmecilerimizin olması, enerji
verimliliği konusunda gelişmiş seralarımızın varlığı ve ucuz
gübre üretimimiz. Bunun yanı sıra AB’nin oluşmasıyla pazarın
genişlemesi de Hollanda’nın tarım konusunda ilerlemesine ve
güçlü bir pozisyonda yer almasına neden oldu.
Hollanda dünyanın ikinci büyük tarım ihracatçısı. Gıda
kalitesi ve güvenliği ile hayvancılık konusundaki yüksek kalite
standartlarımızın olması da başarımızın temel taşlarından
biri. Hollanda hükümeti aynı zamanda ihracat yapmak isteyen
özel sektör firmalarına da yer ve imkânlar tanımakta, örneğin
stratejik öneme sahip fuarlara veya ticari heyetlere katılım
imkânı gibi.
Son dönemlerin ön plana çıkan iki kavramı;
markalaşma ve inovasyon. Bu konulardaki çalışmalarınız
ve bakış açınız hakkında bilgi verebilir misiniz?
Hollanda olarak biz inovasyon ve Ar-Ge yatırımlarına çok
önem veriyoruz. Her ikisi de Türkiye’nin orta gelir tuzağına
26
EKONOMİK
FORUM
