vergileriyle karşılaşmasının önüne geçilmiş
olacak. Söz konusu uygulama Uluslararası
Standart Ticaret Sınıflandırması’nın (SITC)
25 ile 97’nci bölümleri arasında yer alan ve
GB’nin kapsadığı sanayi ürünleri için geçer-
li olacak. Ancak bu alternatif konusunda da
bir ilerleme görülmüyor.
Özetle, AB’nin Türkiye adına ABD’den
Türk ürünlerinin TTIP düzenlemeleri çer-
çevesinde ABD pazarına gümrüksüz girişi-
nin yolunun açılmasını ve AB’ye sağlanan
hakların Türkiye’ye de sağlanmasını talep
etmesini beklemek gerçekçi görünmüyor.
Zira oldukça karmaşık bir müzakere süre-
cinin gerçekleşeceği TTIP görüşmelerinde
AB’nin kendisi için stratejik olan konularda
taviz almaya çalışırken, bir de Türkiye adına
talepte bulunması kendi müzakere pozisyo-
nunu zayıflatabilir.
Türkiye’nin TTIP’ye girmesi konusunda
bir diğer öneri de, iki taraf arasındamüzake-
relerin tamamlanması sonrası Türkiye’nin
(belki benzer şekilde Kanada, Meksika,
Norveç vb. ülkelerin de ) TTIP’ye katılması
şeklinde özetlenebilir. Ancak TTIP müzake-
relerinin yıllara yayılacak olması ve ortaya
çıkacak anlaşmanın geniş bir müktesebat
uyumu gerektireceği dikkate alınmalı. Bu
bağlamda, Türkiye’nin asimetrik durumu
ortadan kaldırmak gayesiyle bu kadar uzun
zaman beklemek istemeyeceği aşikâr. Buna
paralel olarak süreç içinde Türkiye’nin bir
şekilde tıpkı TPP sürecinde yapıldığı gibi,
müzakerelere belli bir aşamadan sonra dâ-
hil edilmesi (docking) sağlanabilir.
11
Bunun
için TTIP’nin başka ülkelerin katılımına
izin veren hükümlerinin bulunması ve el-
bette hem AB hem de ABD’nin iç süreçle-
rinde bu katılımı onaylamaları gerekiyor.
Türkiye’nin ABD ile kendi başına bir
STA müzakere sürecini başlatması şu an
itibarıyla en yararlı yaklaşım olarak görülü-
yor. Bu çerçevede, Başbakan Recep Tayyip
Erdoğan’ın son ABD ziyaretinde, iki taraf
arasında oluşturulmuş bulunan Yüksek Se-
viyeli Çalışma Komitesi’nde (YSÇK) olası bir
anlaşma olanağının incelenmesi konusunda
varılan mutabakat önem kazanıyor.
12
Ancak, ABD-AB arasında oluşturulan
Yüksek Düzeyli Çalışma Grubu (HLWG) ça-
lışmalarının neredeyse iki yıl sürdüğü, yine
Türkiye-Güney Kore arasında imzalanan
STA öncesi benzer bir çalışma grubunun,
müzakerelere geçmeden önce iki yıl kadar
konuyu istişare ettiği dikkate alındığında,
müzakerelere başlamanın hemen mümkün
olamayacağı düşünülebilir. Bu durumda,
mevcut şartlarda bir değişme olmaması ha-
linde, Türkiye-ABD arasında kurulacak YSÇK’nın çalışmalarının
tamamlanması ve müzakere kararına geçilmesinin en iyimser
tahminle en az iki yıl alabileceği düşünülmeli.
13
Bu süreç zarfın-
da, ABD-AB müzakerelerinin gidişatı ve kapsamı da Türkiye’nin
STA müzakereleri için önemli bir gösterge teşkil ediyor.
TÜRKİYE İLE ABD, BİR STA’YA HAZIR MI?
ABD ile bir STA yapılması alternatifi üzerinde gerek siyasi
otoritenin gerek özel sektör kuruluşlarının istekli olduğu orta-
da. Bu konuda kamuoyuna güçlü mesajlar veriliyor. Gelinen aşa-
mada belki de ele alınması gereken öncelikli husus, Türkiye’nin
bir STA’ya ne kadar hazırlıklı olduğu.
Türkiye’nin TTIP’ye katılımı çoğu zaman sadece Türk ihraç
ürünlerinin ABD pazarına serbest olarak girişinin sağlanacağı
bir gelişme olarak algılanıyor. Oysa, ABD ile yapılabilecek muhte-
68
EKONOMİK
FORUM
ARAŞTIRMA
