PİYASALARDA YELLEN ETKİSİ
Temsilciler Meclisi Finansal Hizmet-
ler Komitesi’nde konuşan Yellen bir de
rapor sundu. Raporda FED, gelişmekte
olan ülkelerde son dönemde yaşanan kur
çalkantıları konusunda sorumluluk ka-
bul etmediğini belirtti. FED’in tahvil alım
programına son vermeye başlamasının
gelişmekte olan ülke piyasalarında baskı
yarattığını kabul eden rapor, yine de son
dönemde yaşanan satışların FED’den kay-
naklanmadığı görüşünde.
FED bu konuda, “Daha çok, Çin’deki
üretimin beklentilerin altında gelmesi, Ar-
jantin pesosunda yaşanan devalüasyon ve
Türkiye’nin para birimini desteklemek için
müdahalesi gibi birkaç ters olay, gelişmekte
olan ülkelerde yeni bir türbülansı tetikledi”
yorumunda bulundu.
FED’in konuşmayla birlikte yayımladı-
ğı raporda, birkaç gelişmekte olan ülkenin
önemli ekonomik ve finansal kırılganlık-
lar barındırdığı uyarısı yapıldı. Raporun
29. sayfasındaki tablo ise FED’in en kırıl-
gan ekonomiler olarak sırasıyla Türkiye,
Brezilya, Hindistan, Endonezya ve Güney
Afrika’yı gördüğünü ortaya koyuyor. Söz
konusu endeks cari dengeler ve döviz re-
zervlerinin ekonomik üretime oranı gibi
altı faktörü hesaba alıyor.
FED’in analizine göre en kırılgan olan
ülkeler, paralarında en büyük değer kay-
bını, kamu borçlanmasından daha yüksek
faiz oranlarını görüyor. Raporda, “Bu kanıt,
eğer gelişmekte olan ekonomilerin şoklara
karşı daha dirençli olmaları bekleniyorsa,
ekonomik kırılganlıklarının azaltılmasının
önemli olduğu görüşünü destekliyor” ifade-
si yer alıyor.
FED, gelişmekte olan ülkelerden bazı-
larının piyasa volatilitesine karşın faizlerin
yükseltilmesi, döviz piyasalarına müdahale
ve başka “geçici önlemler” alarak karşı dur-
maya çalıştıklarına dikkat çekti. FED’e göre
küresel yatırımcılar, hangi ülkelerin “temel
kırılganlıklarını” azaltmak için önlemler al-
dığını yakından izliyor.
PARA POLİTİKASINDA DEĞİŞİKLİK
OLMAYACAK
FED Başkanı Yellen’in para politikala-
rında değişiklik olmayacağına yönelik açık-
lamasına katıldığını belirten New York’taki
Alman/Amerikan Ticaret Odası’nın başka-
nı Dietmar Rieg, “Yellen FED’in, bir yandan
fiyat istikrarını korurken diğer yandan da
tam istihdam hedefini kollayacağını söylü-
yor. İşsizlik ABD’nin alışık olmadığı %6’lar-
kalıcı olacağına inanmadığını söyledi. Yellen, “ABD’de işsizlik
son verilere göre, 2012’nin Eylül ayına oranla 1,5 puan düşerek
%6,6 seviyesine inse de hâlâ hedeflenen rakamın üzerinde” açık-
lamasını yaptı.
Yellen, önümüzdeki aylarda yapılacak toplantılarda, genel
veriler, istihdam ve enflasyon beklentilerini karşılarsa alımların
azaltılmasına aşamalı olarak devam edileceğini vurguladı.
Yellen’in açıklaması sonrası Amerikan devlet tahvillerinin
fiyatları düşerken dolar, euro ve yen karşısında değer kazandı.
Yellen’in FED Başkanı sıfatıyla yöneteceği ilk Federal Açık
Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının da 18-19 Mart 2014 ta-
rihlerinde yapılacağı belirtildi.
EKONOMİK
FORUM
87
i
FİNANS
100 yıllık FED’in başına geçen ilk kadın başkan Janet Yellen,
13 Ağustos 1946 tarihinde Brooklyn, New York’ta doğdu.
Brown Üniversitesi’nde ekonomi öğrenimi gören Yellen, 1967
yılında okuldan en yüksek şeref derecesiyle mezun olduktan
sonra, 1971 yılında Yale Üniversitesi’nde ekonomi doktorasını
tamamladı. Akademik kariyerine 1971-76 yılları arasında Harvard
Üniversitesi’nde yardımcı doçent olarak devam eden Yellen,
1977-78 yıllarında ise FED’de ekonomist olarak çalıştı.
1978 yılında London School of Economics kadrosuna
katılan Yellen, 1980 yılına kadar İngiltere’de kaldı.
1980 yılında Berkeley Üniversitesi’ne geçen Yellen,
1994’e kadar akademik kariyerine burada devam etti.
1994-97 yılları arasında FED’in yönetim kurulunda
görev alan Yellen, 1999 yılına kadar da Bill Clinton’ın
Ekonomi Danışmanları Konseyi’ne başkanlık yaptı.
Yellen , 2004 yılında San Francisco FED’in
başkanlığına getirildi. 2010 yılına kadar bu görevde
kalan Yellen, 2009 yılında FED kararlarında oy hakkı
olan üyelerden biriydi. 4 Ekim 2010’da FED başkan
yardımcılığına getirilen Yellen, 31 Ocak 2014 tarihi
itibarıyla FED’in başkanlık görevini üstlendi.
Evli ve bir çocuk sahibi olan Yellen’in, özellikle
işsizliğin nedenleri ve mekanizmalarına dair çok sayıda
makalesi yayımlandı. Mesaisi dışında da en çok ekonomik
konularla ilgilenen Yellen’in, eşi George Akerlof, Nobel ödüllü
ünlü bir ekonomist ve Berkeley Üniversitesi’nde profesör.
Yellen-Akerlof çiftinin tek oğulları da ekonomi profesörü.
Yellen, 3 Şubat 2018 tarihine kadar FED başkanlığı, 31 Ocak
2024 tarihine kadar da FED yönetim kurulu üyeliği görevini
sürdürecek. Janet Yellen, politikalarını ilk olarak 18-19 Mart 2014
tarihlerinde yapılacak olan ve ilk defa başkan sıfatıyla yöneteceği
FOMC toplantısında uygulayacak.
Janet Yellen
kimdir?
5
0
-5
-10
-15
-20
Güney Kore
Çin
Tayvan
Malezya
Filipinler
Tayland
Şili
Güney Afrika
Endonezya
Meksika
Kolombiya
Hindistan
Brezilya
Türkiye
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13
FED’in
Kırılganlık
Endeksi
(30 Nisan 2013 – 6 Şubat 2014)
Döviz kuru değerlenmesi