çözmede fazla işe yaramaz. Farklı para birimle-
rinde bildirilmiş borcu değerlemede kullanılacak
döviz kurlarını da belirleyemez. Eğer bu sorunla-
rın çözümü piyasaların eline bırakılırsa, çözüm
belirlenirken verimlilik ya da adalet meseleleri
değil sadece pazarlık gücü rol oynar.
Bu aksaklıklardan doğan sonuçlar da sadece
elverişsizliklerle sınırlı olmaz. Borçların yeniden
yapılandırılmasında meydana gelen gecikmeler
Yunanistan’da olduğu gibi ekonomik gerilemeleri
derinleştirebilir ve daha kalıcı hale getirebilir.
İNGİLTERE MAHKEMESİ’NİN MESAJI
Bu da bizi İngiltere’nin kararlarından alacağı-
mız ikinci derse götürür. Bu kadar büyük riskler
söz konusuyken ve sistem bu kadar arızalıyken,
borç piyasalarının ABD’de kalması için ortada fazla
sebep yok. ABD, Wall Street’in en büyük kamu bor-
cu piyasasına ev sahipliği yapmasını sağlamış bir
özellik olan kendi “hukuk devleti”nin gücüyle her
zaman gurur duyar. Ama Griesa’nın, Arjantin’in
sözleşmesindeki bazı şartların alışılmamış ve bize
göre savunulamaz bir yorumuna dayanarak verdiği
karar, ABD’nin ticari menfaatlerinin mahkeme
kararlarına baskın olabileceğini gösteriyor.
Yere göğe konamayan Amerikan hukuk dev-
leti artık o kadar sağlam görünmüyor. Sapkın bir
biçimde, zayıfın karşısında güçlüyü savunuyor.
Griesafault, hiçbir yetkili rüşvet alıyor olmasa bile
lobiciliğin ve kampanya katkılarının tüm sistemi
tehlikeye attığı “Amerikan tarzı yolsuzluğun” bir
belirtisi olduğu söylenebilecek şeyi açığa çıkaran
çok sayıda karar ile yasal değişikliğin en sonuncu-
su. ABD aklını kullanmalı ve kamu borcu piyasası
New York’u terk etmeden önce tepki göstermeli.
Çin bu boşluğu doldurmak için hazır bek-
lemeli. Çin’in tasarrufları artık ABD’dekilerin
çok ötesinde ve Şanghay’ın bir küresel finans
merkezi olmasına çalışılıyor. 2008’deki mali kri-
zin kötü sonuçlarıyla beraber ABD’deki sistem
güvenilirliğini kaybettiğinden, bu büyük amaç
daha da ulaşılabilir hale geliyor. Eğer Şanghay
kamu borcu piyasalarında bir lider olarak ortaya
çıkacaksa, Çin başka yerlerdeki yasal çerçevelerin
eksiklerinin bilincinde olmalı, daha verimli ve adil
bir alternatif tasarlamalı.
İngiltere Mahkemesi’nin verdiği kararın kesin
ve kapsayıcı mesajı bütün ülkelerin önemsemesi
gereken bir mesaj. Birleşmiş Milletler’in (BM)
gösterdiği, kamu borcunun yeniden yapılandı-
rılması için çok uluslu bir yasal çerçeve oluştur-
ma çabalarının yenilenmesine acil ihtiyaç var.
ABD’nin bu çabaları tehlikeye atmaya çalışma-
sına rağmen, İngiltere’nin kararları Amerikalı
hâkimlerin dünyanın hâkimi olmadığını bize
anımsatıyor.
Bu son ifşaat Wall Street’i mutlu etmeyebilir,
ama tüm dünyada kamu borcuna bel bağlamış
birçok ülke için gerçekten güzel bir haber.
Telif Hakkı:
Project Syndicate, 2014.
www.project-syndicate.orgBM’nin gösterdiği,
kamu borcunun
yeniden
yapılandırılması
için çok uluslu
bir yasal çerçeve
oluşturma
çabalarının
yenilenmesine
acil ihtiyaç
var. ABD’nin
bu çabaları
tehlikeye atmaya
çalışmasına
rağmen,
İngiltere’nin
kararları Amerikalı
hâkimlerin
dünyanın hâkimi
olmadığını bize
anımsatıyor.
EKONOMİK
FORUM
87