FORUM 255

90 / 132

Süreçleri kavramak
isteyen eğilimleri
izlemeli (II)
RÜŞTÜ BOZKURT
Bir önceki yazımda eğilimleri izlemenin
önemini, özellikle de sonuç odaklı dü-
şünmenin tutsaklığından kurtulmak
için süreç odaklı düşünceye geçilmesi
gerektiğini, bu bağlamda eğilimleri
izlemenin hayati önemine kısaca de-
ğinerek, geleceğimizi biçimlendiren 20 eğilimi pay-
laştım. Bu yazımda ise geri kalan 20 eğilimi başlıklar
halinde paylaşacağım:
➔ Ayrıntıların artması sistemlerin dokusunu
karmaşık hale getiriyor. Böylece sorunların etken
ve edilgen kontrolünü (insan ve yapıların) bir bü-
tün halinde ele alınmasının önemi artıyor. Ülkenin
geleceğini yönetirken, yönetişim ilkeleri, parçacı
anlayışla değil bütünsel olarak değerlendirilmeli.
➔ Eğilimler, yapı kavramının bileşen ve bağlam-
larını değiştiriyor. 1)Fiziksel yapılar; yeraltı ve yerüs-
tü zenginlikler, insan kaynağı, fiziki sermaye düzeyi,
örgütlenme derinliği. 2)Ürün ve üretimyöntemleri;
otomobil, bilgisayar, silah sistemleri, üç boyutlu
ve eklemeli baskı, makinelerin iletişimi, verimlilik
gibi. 3) Finansal sistemler; bankacılık, sigortacılık,
sermaye piyasası. 4) Hukuk sistemi; ceza hukuku,
ticaret hukuku. medeni hukuk, vergi hukuku vb.
5) Sosyal ve kültürel sistem; eğitim kuramı, sosyal
güvenlik, sağlık, emeklilik, eğitimde erişebilirlik.
6) Bilimsel ve teknolojik sistem; bilimsel bulgular,
patentler, teknolojik uygulamalar vb. 7)Siyasi sis-
temler; siyasi partiler, seçim sistemleri parlamento
ve işleyişi, otoriter yönetimler. 8) Sınıfsal ürünler:
bireysel ve mikro düzeyde olanlar; meslek edinme,
ana/babalık becerileri, danışmanlık programları, suç
işleyenlerin topluma kazandırılması, engellilerin
rehabilitasyonu. Topluluk ilişkileri; kent planlarına
katılım, ortak sorunların çözümü ve Ulusal ölçekli
olanlar; siyasi katılım vb. Bütün bu yapıları, soyut
anlatımlardan çıkaran analizlerle protokollerde
irdelenmeli, etkili bir yönetişim yaratmanın temel
ilkeleri netleştirilmeli.
➔ Aile yapısında değişme hızlanıyor: Ataerkil
aileden çekirdek aileye, çekirdek aliden tek yaşanan,
çocuksuz aileye, oradan da ortalama ömrün 100 yılı
bulması durumunda bağlantılı aileye geçişler var.
Aile kurumunda yeni yapı ihtiyacını ve aile algısını
tanımlamamış analiz metinleri düzenlenmeli.
➔ Tehdit araçlarının değişmesi, tehdit algısını
da değiştiriyor. Yeni araçlar ve olası tehditleri
dikkate alan “savunma konsepti” ilgi menzilimizin
dışında tutulmamalı.
➔ Ekolojinin kendini yenileme hızını aşan kay-
nak tüketimi “sürdürebilirliği” tehdit ediyor. Sürdü-
rülebilirliği güven altına alacak ilkeler içselleştirmeli.
➔ Sosyal, mekânsal, zaman ve deneysel mesa-
felerle ilgili algılar değişiyor; günlük yaşamımıza
yön veren “mesafe algısını uyumlandırma sorunu”
entelektüel ve sistem kapasitelerini yeniden tanım-
lamayı gerektiriyor. Biri toplumsal mühendislik
algısına dayanmamak koşuluyla, ekosistemdeki
gelişmelerin hızlandırılması açısından “mesafe al-
gılarının” toplumsal yararı artıracak biçimde nasıl
yönetileceği, “psikolojik mesafe” ayarı için alınması
gereken önlemler de ilgi alanımıza girmeli.
➔ “Yumuşak gücün” önemi artmakla birlikte
“sert güce” olan ihtiyaç farklılaşıyor. Ar-Ge, ino-
vasyon, tasarım ve marka gibi gelişmeler yanında
“milli savunma” konusuna ileri uygulamalara ihti-
yaçların yakından izlenmesi gerekiyor. Kara, hava,
deniz savaşlarına siber uzay alanı ekleniyor. Ulusal
Toplumsal yapının işleyişi ile verimi “yönetişim kalitesine” sıkI sıkıya
bağlı. Aynı zamanda yönetişim kalitesi, karar alırken “eğilimleri
gözleme ve içselleştirme” düzeyinden etkilenir. İş insanlarının yakından
izlemesi gerektiğini düşündüğüm 40 eğilimden 20’sini geçtiğimiz
sayıda, şimdi ise geri kalan 20 eğilimi paylaşacağım. Bu eğilimler
sadece iş insanlarını değil, siyasi iradeyi elinde tutanların, bürokrasinin,
STK yetkililerinin, medya mensuplarının, herkesin ortak sorumluluğu.
YÖNETİM
90 EKONOMİK FORUM