61 / 132
61
EKONOMİK
FORUM
ge ülkelerince tepki çekti. Son dönemde
İran’ın ABD ve Batı dünyasıyla yakınlaş-
ması, nükleer anlaşmada varılan olumlu
noktalar, Suriye ile Irak’ta artan nüfuzu ve
Yemen krizinde elinin güçlenmesi gibi
nedenler, Suudi Arabistan’ı rahatsız etti.
Suudi Arabistan'ın, tüm bu nedenler-
den dolayı, İran’ın bölgede güçlenerek
Şii İslamcılarının kendisine tehdit oluş-
turabileceği düşüncesinin yanı sıra yeni
Suud Kralı’nın aile içi çekişmelerden dolayı
konumunu güçlendirme isteği de, İran’a
karşı daha sert tavır takınmasına neden
oluşturuyor.
Ruhani, İran’da Suudi Arabistan’a yapı-
lan saldıralar için üzgün olduğunu belirte-
rek sorumlularının bir an önce yakalanma-
sı için girişimlerde bulunulacağını açıklasa
da, Suudi Arabistan’ın geri adım atmaması,
İran’ın bölgedeki güç kazanımının önünü
kesmeye çalıştığının kanıtı oluyor.
Suudi Arabistan konumundan dolayı,
ABD ile Batı ülkeleri için önemli ve vazge-
çilmez bir stratejik ortak. Bir taraf tutulması
durumunda ise söz konusu ülkelerin diğer
zengin Arap ülkeleriyle birlikte Suudi Ara-
bistan’ın yanında durması bekleniyor.
Bu kapsamda, Suudi Arabistan mev-
cut durumuyla ABD ve Batı ülkelerinin
İran’la yakınlaşmasını durdurmak, Suriye
ile Yemen konularında uluslararası alanda
daha fazla destek almak ve nükleer enerji
anlaşmasının yavaş ilerlemesini sağlamak
isteyecektir.
İki ülke arasında savaş çıkması ihtimali
küçük olsa da, İran ile Suudi Arabistan
arasında güç sürtüşmesi, politik gerilimin
farklı strateji ve yaklaşımlarla uzun bir süre
devam edeceği düşünülebilir. Ancak bu
durum Mayıs 2015 tarihinde Washing-
ton’da düzenlenen toplantıda Obama’nın
hedeflediği İran-KİK dengesinin bozul-
masına neden olabilir. KİK ülkeleri, İran ile
yapılan nükleer anlaşmadan duydukları
rahatsızlığı belirttikten sonra Obama, KİK
ülkelerini toplamak amaçlı söz konusu
toplantıyı düzenledi, ancak Suudi Kralı
toplantıya katılmadı.
Suudi Arabistan-İran gerginliğine
uluslararası tepkiler
Birleşmiş Milletler:
Birleşmiş Milletler
(BM) Genel Sekreterliği tarafından ilk başta
Suudi Arabistan’da gerçekleştirilen idamlar
hakkında “suçlamaların türü ve yargılama
süreçlerinin adilliğine ilişkin çeşitli kaygı-
lar duyulduğu” ifadesi kullanıldı. BM’nin
bu açıklamasına Suudi Arabistan tepki
göstererek, yargı kurumlarının bağımsız
ve tarafsız olduğunu belirtti.
Ancak Tahran’da Suudi Arabistan Bü-
yükelçiliği’ne gerçekleştirilen saldırı son-
rası, BM Güvenlik Konseyi’nin olayı sert
bir dille kınadığı bu açıklamada El Nimr’in
idam edilmesine değinilmedi.
ABD ve Avrupa Birliği:
Obama yöne-
timi, Suudi Arabistan ve İran arasında ya-
şanan gerginliğin bölgedeki istikrarsızlığı
artıracağından endişe ediyor. Beyaz Saray
Sözcüsü Josh Earnest durum ile ilgili olarak
İran’ın diplomatik temsilcilikleri korumakta
başarısız olduğunu, Suudi Arabistan’ın
da idamlarla ilgili olarak insan hakları ko-
nusundaki endişelerini dile getirdiklerini
ifade etti.
Obama yönetimi ayrıca, gerginliğin gi-
derilmesinde diplomatik ilişkilerin ve doğru-
dan diyaloğun önemli olduğunu belirterek,
Bölge liderlerine, gerginliğin azaltılması için
adım atmaları çağrısında bulundu.
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler Başkanı
Federica Mogherini tarafından yapılan
açıklamada, bölgedeki gerginlik ve tan-
siyon göz önüne alındığında, Bölgesel
Mısır’ın başkenti Kahire’de
olağanüstü gündemle toplanan
Arap Birliği Dışişleri Bakanları İran'ı,
diğer Orta Doğu ülkelerinin içişleri-
ne karışmakla ve bölgede istikrara
zarar vermekle suçladı.
Suudi Arabistan ile İran arasındaki gerginlik stratejik ataklarla sürüyor.