71
EKONOMİK
FORUM
tahmin edilmektedir. Dolayısıyla önümüz-
deki senelerde de sektör olarak %7 ile %10
arasında büyüme öngörülmektedir.
Türkiye, diğer dünya ülkeleri ara-
sında hava yolu ulaşımında ne du-
rumda ve kaçıncı sırada?
2014 senesi verilerine göre, ülkemiz-
de iç ve dış hatlarda hizmet veren 25, iç
hatlarda hizmet veren 28, toplamda 53
havaalanı ve liman mevcuttur. Bu da, 81
ilimizin 53 ilinde uluslararası standartlara
sahip havaalanı ve liman bulunduğunu
göstermektedir. Devlet Hava Meydanları
İşletmeleri (DHMİ) ve özel sektörün yeni
şehirlere olan yatırımplanları da, (Çukurova,
Rize gibi) devam etmektedir.
2013 havalimanı yolcu trafiği verile-
rine göre Türkiye dünyada 11’inci sırada,
Avrupa’ da ise 5’inci sırada yer almaktadır.
İstanbul’da Atatürk Havalimanı bir önceki
seneye göre dünyada yolcu sayısı artan en
büyük 3’üncü havalimanı konumuna gel-
miştir. Ayrıca iç hat taşımasında Avrupa’nın
en hızlı büyüyen ülkesi durumundadır. Tüm
bunların yanı sıra dünyada en çok noktaya
uçan havayolu unvanı, yine Türk Hava Yol-
ları (THY) ile ülkemize aittir.
Sivil kargo taşımacılığında kullanı-
lan uçak sayısı nedir, sizce yeterli mi?
Kargo taşımasında kullanılan toplam
uçak sayımız 21 adet olup, 2014 verilerine
göre 1 milyon 349 bin 875 kilogramlık ka-
pasiteyi oluşturmaktadır. 2013 senesindeki
toplamkapasitemiz 1milyon 639 bin 130 idi.
Burada muhakkak ki, ülkeler arası ticarette
alınan kararlar, kısıtlamalar ve dönemsel ülke
finansal krizleri önemli bir faktör oluşturmak-
tadır. Ayrıca uzun menzilli ve büyük gövdeli
yolcu uçaklarının da tarife olarak devreye
girmesi yalnızca kargo taşıması yapan şir-
ketlere belli ölçüde küçültme getirmektedir.
Ancak yeni yapılan ticari anlaşmalar, gümrük
kolaylıkları, malların mübadeleleri gibi hü-
kümetler arası yapılacak anlaşmalar, kargo
taşımacılığımızın önünü daha da açacaktır.
Sivil kargo taşımacılığında kul-
lanılan uçak sayısı sizce yeterli mi?
Sivil havacılık sektörünün büyümesi
birbiriyle ilintili birkaç noktanın gelişmesine
bağlıdır, Öncelikle de işletilen uçakların ine-
cekleri havaalanı ve terminal kapasitelerinin
gelişmesi gerekir. Bu anlamda, İstanbul
Türkiye için önemli bir kapıdır ve mevcut
Atatürk ve Sabiha Gökçen Havalimanları
talebi karşılamaz durumdadır, üçüncü ha-
valimanı yeni bir soluk getirecek çok önemli
bir projedir. Yıllık %10 büyümenin yegâne
yolu havalimanı imkânlarının artırılmasıdır.
Ar-Ge faaliyetleri kapsamında
sektörü nasıl bir değişim bekliyor?
Sivil Havacılığımız son senelerde AR-GE
çalışmalarının Hükümetimiz ve özellikle
Cumhurbaşkanımızın hedef ve teşvikleriyle
kendi uçağımızı yapma yolunda büyük bir
çalışma içindedir. Bu husus için ilk adımlar
2014'te atılmış, büyük bir hızla uçak yapımı
çalışmaları devam etmektedir. Bununla be-
raber sipariş edilen uçaklara ihtiyaç duyulan
kaptan pilot, ikinci pilot ve uçak bakım tek-
nisyenlerinin yetiştirilmesi, sektöre kazandı-
rılması şarttır. Bu iki unsur önümüzdeki en
büyük çözülmesi gerekli sorundur. Ülke-
mizde açılan lise ve üniversite ve mevcut
üniversitelerimizin bünyesinde faaliyete
başlayan Hvacılık fakülteleri, sektöre eğitim-
li personel yetiştirecek seviyeye gelmiştir.
Sektörün ihtiyaç duyduğu yabancı perso-
nel istihdamını kolaylıkla kullanılabilecek
hale gelmesi için bürokratik zorlukların ve
sürecin kısalması gerekmektedir.
Sektörün 2023 hedefleri ve bu he-
deflere ulaşmadaki stratejisi nedir?
2023 hedefleri arasında 100 geniş göv-
deli, 500 dar gövdeli, 200 bölgesel uçak
olmak üzere 800 uçaklık bir filo öngörül-
mektedir. Buna ilave olarak 40 geniş gövdeli
kargo uçağı da hedefler arasındadır. Hava
seyrü sefer alt yapıları ile uçak/ helikopter
fabrikaları ve üretimi hedefler arasındadır.
Ayrıca özel sektörümüz Boeing ve Airbus
gibi yapımcılara yedek parça temin etmek-
te büyük yol kat etmişler, AR-GE çalışmaları
bu yönde büyük bir hızla gelişmekte ve
yürümektedir. Yakın gelecekte Türkiye bü-
yük uçak yapımcılarına yedek parça üreten,
bakım hizmetleri veren ve de kendi uçağını
üreten bir ülke ve sivil havacılık yapısına
kavuşacaktır. Hava Ulaştırma Araştırma Ens-
titüsü kurulması, havacılık tıbbi meteoroloji
ve havacılık hukukuna ilişkin yüksek lisans
birimleri çalışmaları, uzay araştırmaları mer-
kezi, uçak dönüşüm, yenileme, söküm, uçak
arızaları, uydu teknolojileri, Ar-Ge çalışmala-
rında planlanmaktadır.
Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM)
Performans Programı 2015 raporunda sektörün 2023 yılı hedefleri şu şekilde belirlendi:
◗
Ülkemizde, 60 milyon yolcu kapasiteli 1, 30 milyon kapasiteli 2, 15 milyon kapasiteli
3 havaalanı yapılması,
◗
Bölgemize gelecek 10 yıl içinde oluşması beklenen 5 bin uçaklık dev bir filoya
bakımmerkezleri ile ev sahipliği yapılması,
◗
Hava Ulaştırma Araştırma Enstitüsü’nün kurulması,
◗
İkili hava ulaştırma anlaşma sayısının tüm ICAO üyesi ülkeleri de kapsayacak şakide
genişletilmesi ve bu sayede bugün 236 olan uçuş nokta sayısının 500’lere ulaşması,
◗
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün yeniden yapılandırılması,
◗
Yerli imalat en az 2 tip uçak üretiminin gerçekleştirilmesi,
◗
Helikopter taşımacılığı sisteminin kurulup desteklenmesi,
◗
Hava aracı ve/veya parçalarının sertifikasyonunun Türkiye tarafından sağlanabilir
hale getirilmesi,
◗
Türk sivil hava taşımacılığı filo yapmasının 2023 yılında; 100 geniş gövde 450 dar
gövde, 200 bölgesel uçak olacak şekilde 750 uçaklık bir yapıya ulaşması ve bunun
neticesinde pilot istihdamının arttırılması,
◗
Bölgede lider, uluslararası havacılık kuruluşları yönetiminde etkin, küresel bir ha-
vacılık oyuncusu olması,
◗
Dünyadaki en iyi 10 havacılık okulundan birinin Türkiye’de olması ve yurt dışından
gelen yabancı öğrencilerin bu okullarda pilotaj eğitimi alması,
◗
Uydu destekli Hava Trafik Yönetim Sistemi/ Çin’in Sarı Nehrinden Adriyatik’e kadar,
Sibirya’dan Afrika ortalarına kadar büyük coğrafya üzerinden hava trafik kontrol
kapasitesine erişilmesi.
HAVACILIK VE UZAY TEKNOLOJİLERİ SEKTÖRÜ 2023 HEDEFLERİ