çoğu örtülü olduğundan bilmeyenlerin sayısı
hiç de az değildir). Osmanlı İmparatorluğu’nun
100 yıl önce yıkılmasının ardından, Batılı güçler
çeşitli nedenlerle Orta Doğu’yu kontrol etmenin
peşine düşmüş ve petrolden iddia edilen haklar,
uluslararası deniz yollarına erişim, İsrail’in gü-
venliği ve Mısır, Suriye, Irak ve İran’da Rusya ile
jeopolitik rekabet de bu nedenler arasında.
ABD’nin bölgedeki altı ülkede (Afganistan,
Bahreyn, Cibuti, Birleşik Arap Emirlikleri, Um-
man ve Türkiye) 20’den fazla askeri üssü ve Mısır,
Kuveyt, Katar ve Suudi Arabistan dâhil başka
birçok ülkede de geniş ölçekli askeri mevzileri
var. Afganistan’da Sovyetlerle savaşmak için mü-
cahitleri silahlandırarak ve eğiterek (aslında El
Kaide’nin öncüsünü kurarak), 1980’lerde Irak-İran
savaşını canlandırarak, 2011 yılından bu yana
Esad’ı devirmeye çalışarak, son yıllarda da insan-
sız hava araçlarıyla acımasız saldırılar yürüterek
onlarca yıldır şiddeti finanse etti.
ARAP ORTA DOĞU’SU BARIŞÇIL BİR KÜRESEL
KAVŞAK OLABİLİR
Batıdaki cihatçı terör saldırılarının nispeten
yeni ve sadece son kuşakta meydana gelmiş ol-
ması, bunların Orta Doğu savaşlarının bir geri
tepmesi ya da en azından bir uzantısı olduğunu
gösterir. Birkaç istisna hariç, saldırıya uğramış
olan ülkeler 1990 sonrasında Batı’nın liderliğinde
Afganistan, Irak, Libya ve Suriye’de yapılan askeri
operasyonlara katılmış olanlar. Biz nadiren kulak
versek de, teröristler eylemlerini bizzat politik
yollarla yapıyor. Teröristlerin söyledikleri gerçek-
ler genellikle sadece özet geçiliyor. Ama işin aslı
şu ki, Batı’da ya da Batılı elçiliklere ve personele
karşı yapılan terör saldırılarının neredeyse tama-
mında, bunların Batılıların Orta Doğu’ya burun-
larını sokmalarına yapılmış bir misilleme olduğu
mesajı veriliyor. Paris’teki teröristler Fransa’nın
Suriye’deki operasyonlarına işaret ediyordu.
Açıkçası, Batı’nın yaptıkları İslamcı terörü zerre
kadar haklı göstermez. Bu eylemlere dikkat çekilme-
sinin nedeni Batı’daki İslamcı terörün, teröristler
için neyi temsil ettiğini açıklığa kavuşturmak ve
Orta Doğu’daki şiddetin daha geniş bir cepheye ya-
yılması. Batı bu cepheyi oluşturmak için elverişli ak-
törleri silahlandırarak, dolaylı savaşlar başlatarak ve
çok fazla sayıda sivilin canına kıyarak çok şey yaptı.
Radikal İslam terörünü bitirmek için Batı’nın
Orta Doğu’yu kontrol etme amaçlı savaşlarına son
vermesi gerekiyor. Neyse ki, Petrol Devri yavaş
yavaş sona geliyor. Bu bitişi daha da hızlandırmalı-
yız. İklimin güvenliği için fosil yakıt kaynaklarının
çoğunu toprakta bırakmamız gerekecek. Batı’yamü-
dahale motivasyonu veren diğer eski etkenler de ar-
tık geçerli değil. İngiltere’nin sömürge Hindistan’a
giden ticaret yollarını korumaya artık ihtiyacı yok
ve ABD’nin de Sovyetler Birliğini kontrol etmek için
askeri üslere ihtiyacı yok.
Batı’nın, Arap dünyasına kendi kendini yönet-
mesi ve Batı’dan askeri müdahale olmadan kendi
yolunu çizmesi için izin verme vakti geldi. Ve kendi
kendini yöneten bir Arap Orta Doğu’sunun barışçıl
bir küresel kavşak ve bir bilim, kültür ve kalkınma
ortağı olmayı seçeceğine inanmak için cesaret verici
sebepler var.
Arap dünyası bu yardımsever rolü geçmişte
oynamıştı ve bunu yine yapabilir. Bu bölge yete-
nekli insanlarla dolu ve bölgedeki büyük çoğunluk
hayatlarına barış içinde devam etmek, çocuklarını
sağlıklı ve güvenli bir ortamda yetiştirmek, küresel
topluma katılmak istiyor. Onların refah ve insani
güvenlik hedefleri bizim de hedefimiz.
Telif Hakkı:
Project Syndicate, 2014.
Batı’nın yaptıkları
İslamcı terörü
zerre kadar haklı
göstermez. Bu
eylemlere dikkat
çekilmesinin
nedeni
Batı’daki
İslamcı terörün,
teröristler için
neyi temsil
ettiğini açıklığa
kavuşturmak ve
Orta Doğu’daki
şiddetin daha
geniş bir cepheye
yayılması
. Batı
bu cepheyi
oluşturmak için
elverişli aktörleri
silahlandırarak,
dolaylı savaşlar
başlatarak ve çok
fazla sayıda sivilin
canına kıyarak
çok şey yaptı.
EKONOMİK
FORUM
91
i
