65 / 134
EKONOMİK
FORUM
65
i
Sema Gençay ÇAPANOĞLU
İKV Kıdemli Uzmanı
Ô
Avrupa Komisyonu Başkanı
Jean-Claude Juncker’in
Ekonomik Parasal Birliğin
tamamlanmasına ilişkin beş
Avrupa kurumunun başkanlarıyla
hazırladığı rapor,
AB’de
Ekonomik ve Parasal Birliğin
bütünüyle tamamlanmadığına
dikkat çekerek, Ekonomik ve
Parasal Birliğin tam anlamıyla
sağlanabilmesi için gerekli
adımları ortaya koyuyor.
ünümüzde Avrupa Birliği’nde
(AB) 19 üye ülke ve yaklaşık 330
milyon vatandaş tarafından kul-
lanılan euro para biriminin ulaş-
tığı güç ve hacim AB açısından
oldukça önemli. Başarılı ve is-
tikrarlı bir para birimi olan euro,
yaşanan borç krizi ve ekonomik
krize rağmen toplam küresel dö-
viz rezervinin yaklaşık dörtte
birini ve dünyanın ikinci büyük
para birimini oluşturuyor. Dünya genelinde 59 ülke ve bölge,
doğrudan ya da dolaylı olarak ulusal para birimlerini euroya
bağlamış durumdalar. Bu bağlamda euro, bir para biriminden
daha öte, aynı zamanda siyasi bir proje niteliğini taşıyor.
Bilindiği üzere Ekonomik Parasal Birliği (EPB), AB’de
üye devletler arasında ekonomik ve mali politikaların ko-
ordinasyonu, ortak para politikasının uygulanmasının yanı
sıra ortak para birimi euronun kullanılmasını öngörüyor.
EPB kapsamında üye devletlerin, ekonomi politikalarında
eşgüdüm sağlamaları ve İstikrar ve Büyüme Paktı’nın mali
gözetim koşullarına tabi olmaları bekleniyor. Öte yandan,
EPB kapsamında Tek Pazar’ın düzgün işleyişinin sağlanması
da gözetiliyor. Esasen, Tek Pazar ve EPB karşılıklı etkileşim
halinde bulunuyor. Üye ülkelerin para birimleri arasındaki
işlemlerin yol açtığı maliyetlerin ve döviz kuru belirsizlikle-
rinin ortadan kalkması, AB’de kişilerin, malların, hizmetlerin
ve sermayenin serbestçe dolaşımını öngören Tek Pazar’ın
etkinliğinin artmasını sağlıyor. Diğer yandan, Tek Pazar’ın
tamamlanması, fiyat mekanizmasının etkinliğinin artması,
fiyat istikrarının yanı sıra, Euro Alanı’nda ticaretin yoğun-
laşması, yatırım ve üretimin artması, ulusal para ve sermaye
piyasalarının daha fazla bütünleşmesi ve derinleşmesini
sağladığı kadar ulusal ekonomilerin yakınlaşması, sınır ötesi
finansal işlemlerin de kolaylaşmasına etki ediyor.
EPB’NİN TAMAMLANMASI, NEDEN-NASIL-NE ZAMAN?
Küresel ekonomik ve mali krizden çıkan ve ekonomik
toparlanma süreci devam eden AB’de, başta Parasal Birlik ol-
mak üzere üye ülkeler ve Birlik düzeyinde alınan önlemler ile
EPB’de önemli ilerleme kaydedildi. Bunun sonucunda, Euro
Alanı’nın bütünlüğü korundu ve iç pazar gücünü korumaya
devam etti. Buna karşın, AB’de ekonomik büyüme ve güven
artmaya başlamakla birlikte, EPB’nin hâlihazırda bütünüy-
le tamamlanmamış olduğu ve geçtiğimiz yıllarda yaşanan
ekonomik ve mali krizin mevcut sorunları derinleştirdiği
görülüyor. Bu bağlamda, birçok üye ülkede işsizlik oranının
yüksekliği ve yarattığı sosyal sorunlar dikkat çekiyor. Euro
Alanı üye ülkeleri arasında ekonomik ve mali farklılıklar ken-
dini gösteriyor ve EPB’de kırılganlık yaratıyor. Bu durumun
ortadan kaldırılması ve üye ülkeler arasında yakınsamaya
doğru gidilmesi gerekiyor. Bunun için de üye ülkelerin ekono-
milerini daha esnek ve daha fazla rekabet gücüne sahip hale
getirmeleri önem taşıyor. Euro Alanı’nda büyüme, istihdam
ve refahın artırılması için daha demokratik, adil ve kalıcı bir
temelin oluşturulması gerektiği ortaya çıkıyor.
İşte bu genel tablonun değerlendirilmesi sonucu Avrupa