78 / 132
78
EKONOMİK
FORUM
FED’İN GEÇMİŞ
DÖNGÜLERİNDEN
BUGÜNE IŞIK TUTACAK
TARİHİ DERSLER
EKO ANALİZ
A
nalizde ABD Merkez Banka-
sı’nın (FED) 1983 yılından
beri yaptığı altı parasal sıkı-
laştırma (faiz artırım) döngü-
sünü temel aldım. Analize 1983 öncesini
dahil etmedim, çünkü paradigma deği-
şiklikleri nedeniyle “karşılaştırılabilirlik”
zayıf.) Zorlama sonuçlar üretilebilirdi.
Kaldı ki genel bir yargıya varabilmek için
altı döngünün fazlasıyla yeterli olduğunu
düşünüyorum.
Elbette her faiz artırım döngüsünün
kendisine has bir hikâyesi var. Bir dön-
günün arka planındaki makroekonomik
durum ve finansal piyasa koşulları diğer-
lerininkinden farklı, ama iyi analiz edil-
diğinde döngüler arasında pek çok “ortak
noktayı” tespit etmek mümkün. İşimiz
gereği, “benzerler arasındaki farklılıkları,
farklılar arasındaki benzerlikleri” bulmak
zorundayız. Bu yazımda “farklıların ben-
zerliklerini” öne çıkaracağım.
Son altı döngüden çıkan ortak noktaları
zihinlere daha rahat giriş yapabilmesi için
maddeler halinde aktarıyorum:
1.“Tamam ABD ekonomisi toparlan-
dı, evet her ay ortalama 200 bin istihdam
yaratma kabiliyetine ulaştı ama enflasyon
kıpırdamıyor, enflasyonda yukarı yönlü
hareketlenme başlamadan FED harekete
geçmez” görüşündekilere döngü analizi
cevabı veriyor: Son altı döngüde FED’i ilk
“bebek adımı”nı (0.25 puanlık artırım)” at-
maya yönelten faktör enflasyondaki yukarı
yönlü hareketlenmeden ziyade istihdam
piyasasındaki toparlanma olmuş. (Bkz.
Tarım Dışı İstihdam başlıklı grafik.)