EKONOMİK
FORUM
100
Eş ts zl k
Öldürürse
ABD dünyanın en müreffeh
ülkeler nden b r olmakla
gururlanır ve k ş başı
GSMH’nın arttığını da
övünerek anlatır. Refahın
şaretler nden b r n n de
sağlıklı ve uzun ömürlü
olmak olduğu varsayılır.
Ancak ABD, tıbb tedav ler
ç n k ş başına neredeyse
d ğer bütün ülkelerden
fazla para harcarken d ğer
yandan da yaşam beklent s
konusunda dünya l der
olmaktan uzak.
Nobel Ekonomi ödülü sahibi olan Prof. Joseph E. Stiglitz, Roosevelt
Enstitüsü’nün Baş Ekonomisti ve Columbia Üniversitesi’nde ders
vermektedir. Adam S. Hersh, Roosevelt Enstitüsü’nde Kıdemli
Ekonomist ve Columbia Üniversitesi’nin Politik Diyalog Girişimi’nde
misafir öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.
A
ngus Deaton,“Tüketim, Yoksulluk ve Refah”konulu
analiziyle Ekonomi dalında Nobel Anı Ödülü’nü
alıyor Aslında, Bu ödülü alacağının Ekim ayında
duyurulmasının ardından Deaton, Ann Case ile
beraber, Ulusal Bilimler Akademisi’nin tutanaklarında en az
Nobel Ödül Töreni’nin kendisi kadar haber değeri taşıyan bir
araştırmasını yayımladı.
Amerikalılara yönelik çok miktarda sağlık ve ölüm verisini
inceleyen Case ile Deaton, özellikle eğitim düzeyi lise ya da alt
seviyede olan orta yaşlı beyaz Amerikalılarda yaşam beklenti-
sinin ve sağlığın giderek azaldığını gösteriyor. Bunun sebepleri
arasında intihar, uyuşturucu ve alkol bağımlılığı var.
Amerika dünyanın en müreffeh ülkelerinden biri olmakla
gururlanır ve son yılların biri (2009) hariç tamamında kişi başı
GSMH’nın arttığını da övünerek anlatabilir. Refahın işaretlerin-
den birinin de sağlıklı ve uzun ömürlü olmak olduğu varsayılır.
Ama ABD bir yandan tıbbi tedaviler için kişi başına neredeyse
diğer bütün ülkelerden fazla para (ve GSMH’nin daha büyük
bir yüzdesini) harcarken yaşam beklentisi konusunda dünya
lideri olmaktan uzak. Fransa, örneğin, ABD’deki %17’ye kıyasla
tıbbi tedaviler için GSMH’sinin %12’den azını harcar. Ancak
Amerikalıların yaşam beklentisinin Fransızlardan tam üç yıl kısa
olduğuna dikkat çeker.
Yıllarca, birçok Amerikalı aradaki bu uçuruma mantıklı açık-
lamalar getirdi. ABD’nin daha heterojen bir toplum olduğunu
ve bu uçurumun Afrikalı Amerikalılarla beyaz Amerikalıların
ortalama yaşam beklentisi arasındaki muazzam farkı yansıta-
bileceğini savundular.
Prof. Joseph E.
St gl tz