Forum 259

EKONOMİK

FORUM

KAPAK KONUSU

Yeni dönemde insansız

üretime geçmeye hazır olun

Artık insansız üretim

amaçlanıyor. Özellikle

bilgisayar teknolojilerinin

olağanüstü hızla gelişimine

paralel olarak akıllı fabrika

dönemi başlayacak.

Geleneksel yöntemlerle

yapılacak üretimler rekabet

şansını kaybedecek.

eleneksel yöntemlerle yapıla-

cak üretimler, işçilik ve ener-

jinin verimli kullanılamaması

nedenleriyle rekabet avan-

tajları kaybedilecek. Bu durumda satış

şanslarını yitirme riskleri doğacak.

Endüstri 4.0, Alman hükümetinin

imalat gibi geleneksel sanayii bilgi-

sayarlaşma yönünde teşvik etme ve

yüksek teknolojiyle donatması projesi

olarak başlamış olup, amacı ise insan-

dan tamamen bağımsız, verimli, er-

gonomik ve kaliteli üretimin gerçek-

leştirilmesidir. Endüstri 4.0 teknolojik

gelişimin üretime katkısı açısından bir

tarihsel süreci belirliyor. Endüstri 4.0’ı

anlamak için bugüne kadar gelinen

adımları görmemizin faydası önemlidir.

Endüstri 1.0 1700’lü yılların sonlarında

İngiltere’de James Watt’ın buharlı kon-

dansatörü bularak aynı yakıtla dört kat

enerji tasarrufu yapan üstelik hacmi

olağanüstü küçülen buhar makinasını

buluşuyla başlayan ve tekstil ağırlıklı

sanayi devrimiydi.

Ford’un büyük başarısı

End. 2.0 ise 1900’lerin başında Ame-

rika’da otomotiv sektöründe Henry Ford

tarafından uygulanan seri üretim bantla-

rının geliştirilmesidir. Bu sayede Ford, 850

dolar olan T model arabasını 375 dolar

gibi bir rakama indirerek çok kısa zaman-

da olağanüstü bir satış grafiği elde etti.

Diğer yandan buna paralel olarak bü-

yük bilim adamı Nikola Tesla’nın alternatif

akımı bulması ve AC motoru geliştirmesi

belki de dünyanın kaderini değiştiren,

inanılması güç bir başarı hikâyesidir.

End. 3.0 ise elektronikteki hızlı geli-

şim sonucu vakum tüpten transistöre

ve çip üretimine varan ilerlemesi, so-

nucu 1970’lerin ortalarından itibaren

PLC denilen kontrol cihazlarının üretime

girmesiyle başladı. Bu arada bilgisayar

teknolojilerin olağanüstü hızla gelişmesi,

çok eksenli imalat robotlarının devreye

girmesi ve nihayet internet alt yapısı ve

benzeri sonucu günümüzde de devam

eden bir süreç yaşanıyor. Bu süreç bütün

hızıyla devam ediyor.

Akıl katma dönemi

Bugün dünyada yapılan genel an-

lamdaki tüm üretimler bu temel üzerine

kurulu olduğu söylenebilir. Fakat günü-

müzde artık bunun da yeterli olmadığı

gibi bir gerçek ortaya çıktı. İnsansız üre-

tim amaçlanıyor. Bu da artık makinelere

akıl katma döneminin başladığını göste-

riyor. Özellikle bilgisayar teknolojilerinin

olağanüstü hızla gelişimine paralel olarak

akıllı fabrika dönemi başlayacak. Bu dö-

nem günümüz başlangıç alınarak End.

4.0 olarak tanımlanıyor. Makinelerde her

bileşenin birbiriyle haberleştiği, kendi

kendine karar veren ve denetleyen üre-

tim tesisleri devri başlayacak. Siber fizik

sistemler olarak tanımlanan ya da ‘IoT’

İnternet of Things olarak da tariflenen

yapay zekaya sahip üretim sistemleri ha-

yal ediliyordu. ABD’de 2010’da başlayan

bu yaklaşım 2012’den itibaren özellikle

Almanya’da bir devlet politikası haline

getirildi. Neredeyse bütün üniversiteler

ve küresel şirketler bu konuya kilitlenmiş

durumda.

‘Bir adam bir fabrika’

Eğer bu ‘Bir Adam Bir Makine Bir

Fabrika’ yatırımları Avrupa ve dünyada

yaygınlaşırsa ki yaygınlaşma için start

alındığını görüyoruz, o zaman en az

adamla en az enerji ile en yüksek verim

ve kalitenin yaratılması sonucu işletme-

nin kâr maksimizasyonunun yolu açılmış

olacak. Bunu en çabuk yapan üreticiler

rekabette yalnız kalacak. Geleneksel yön-

temlerle yapılacak üretimler ise işçilik ve

enerjinin verimli kullanılamaması neden-

leriyle rekabet avantajlarını kaybedecek.

Bu durumda satış şanslarını kaybetme

riskleri doğacak. Bugün dünyada olağa-

nüstü bir teknoloji savaşı yaşanıyor. Bu

konuda öne geçenler özellikle Amerika

ve Almanya’dır. Artık emek yoğun ağırlıklı

işler yerini akıllı makinelerin yönetimine

bırakacaklar.

Endüstriyel Otomasyon Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Hüseyin

HALICI: