109 / 132
109
EKONOMİK
FORUM
Kitap, Adam Smith’ten John Maynard
Keynes’e aslında David Hume’dan Milton
Friedman’a uzanan bir iktisadi düşünce tarihi
kitabı; ancak bu kitapta tarih belirli bir fark-
lılıkla anlatılıyor. Birincisi iktisadi öğretilerin
değil iktisat kuramının tarihi anlatılıyor, yani
kitap boyunca konu dışı, eğlenceli tarihsel
göndermeler ya da renkli biyografik atıflar-
la sulandırmadan kuramsal analize odak-
lanılıyor. İkincisi kitap, öğrencileri ilk elden
büyük iktisatçıların yazdıklarına aşina kılmak
amacıyla, ana iktisadi metinlerden dokuz
tanesine Smith, Ricardo, Mill, Marx, Mars-
hall, Wicksteed, Wicksell, Walras ve Keynes
yönelik ayrıntılı Okuma Kılavuzları içeriyor.
Beşinci baskıdan Türkçeye çevrilen kitap-
ta, daha önceki baskılarda yer verilen ik-
tisadın yedi büyük kitabına ilişkin Okuma
Kılavuzları’nın yanı sıra Walras’ın Saf İktisadın
Öğeleri ve Keynes’in İstihdam, Faiz ve Paranın
Genel Teorisi’ne dair Okuma Kılavuzları’nı da
içeriyor. Smith, Ricardo ve Marx hakkındaki
bölümlere küçük, ama önemli eklemeler ya-
pıldı. Marjinal verimlilik kuramı, genel denge
kuramı ve refah iktisadı hakkındaki bölüm-
lerde ise büyük değişiklikler gerçekleştirildi.
Devlet özellikle iç hukukunda, egemenlik
haklarına dayanarak, toplumsal hayatın çeşitli
alanlarına ilişkin hukuk kurallarını yürürlüğe
koymakta ve yasama, yürütme yargı saç aya-
ğında yargı gücü sayesinde hukuk kurallarının
uygulanmasını temin etmektedir. Bununla
birlikte günümüzde devletin hukuk kuralla-
rının ihdası ve uygulanmasındaki tekelinin
giderek erozyona uğradığı görülmektedir.
Gerçekten küreselleşme olgusu ile birlikte sa-
dece pazarlar dünya pazarına dönüşmemiş,
aynı zamanda pazar katılımcıları da küresel
hareket etmeye başlamışlardır. Bu ekonomik
olguların sonucu olarak, bir devletin sınır
ötesi ticaretini ve ekonomik faaliyetlerini dü-
zenleyen milli hukuk kuralları yanında, aynı
konuları düzenleyen kaynağını çok farklı alan-
lardan alan normatif düzenlemeler artış gös-
termekte ve kurulan yeni düzenin işleyişini te-
minen çok farklı alanlarda faaliyet göstermek
üzere yeni uluslararası kuruluşlar ihdas olun-
maktadır. Bu gelişmelere paralel olarak batılı
ülkelerde uluslararası ekonomik faaliyetleri
düzenleyen ve dağınık halde bulunan hukuk
kurallarını bir bütün olarak incelemeyi hedef
alan hukuk dalı olarak uluslararası ekonomi
hukuku gelişmiştir. Sınırlar ötesi ekonomik
faaliyetler birçok farklı hukuki düzenlemenin
konusunu teşkil etmektedir.
Bu çalışma, hızla değişmekte ve dö-
nüşmekte olan dünya ekonomisi, giderek
kaotik dinamikler sergilemeye başlayan
bölge ve devletler sistemi içinde Türkiye
dış politikasını belirleyen nesnel koşulları
tartışıyor, çözümlemeye çalışıyor. Eliniz-
deki kitap, Türkiye ve bölge gerçekliğine
daha dikkatle bakma, daha açık görme;
değişimleri, dayandıkları maddi zemini,
etkilendikleri failleri saptama çabası ola-
rak karşımıza çıkıyor. Aynı zamanda “ko-
lektif emperyalizme” direnme, bağımsız,
baskı ve sömürüden arındırılmış bir ya-
şam olasılığını düşünme çabası olarak...
Yazarlara göre, Rusya, Çin gibi “askeri sı-
nai komplekse sahip”, direnme kapasite-
si yüksek ülkeler; “Körfez sermayesi” kav-
ramıyla kapsanan, güvenlik açısından
ABD’ye bağımlı olmakla birlikte kendi
farklı çıkarlarını korumaya çalışan ülkeler;
bağımsız bir ülke olmakla birlikte kolek-
tif emperyalizmin etki alanının içine doğ-
ru yavaş yavaş çekilmekte olan İran gibi
aktörler bu kategoriye giriyor. Buradan
hareketle bu ülkelerin Türkiye ile ilişkile-
rinin ekonomi politiği üzerinde duruyor.
İktisadi düşünce
tarihi kitabı
Uluslararası hukukta
bilgi sahibi misiniz?
Türkiye’nın dış
politikasının
ekonomik analizi
İktisat Kuramının Geçmişine Bakış
Mark Blaug
Efil Yayınevi Yayınları
Editör:
Ömer Faruk Çolak
912 sayfa- İstanbul
Türk Dış Politikası’nın Ekonomi Politiği
Ali Murat Özdemir, Ebubekir Aykut, Engin Sune,
Göksu Uğurlu
İmge Kitabevi
153 sayfa
Uluslararası Ekonomi Hukuku Cilt 1
Şaban Kayıhan, Mehmet Eski
Umuttepe / Hukuk Dizisi
324 sayfa
İstanbul