104 / 132
EKONOMİK
FORUM
104
Amer ka, Küba’ya
ger dönüyor
Küba, ABD’n n vahş
kap tal zm nden çok
Kosta R ka tarzı sosyal
demokras y hedef almalıdır.
ABD le Küba arasındak
ekonom k l şk ler n kaldığı
yerden devam etmes
her k ülke açısından da
b r sınavdır. Küba sosyal
alandak büyük başarılarını
tehl keye atmadan kend
ekonom k potans yel n
kullanmak ç n öneml
reformlar yapmalıdır.
Jeffrey D. Sachs, Columbia Üniversitesi’nde Sürdürülebilir Kalkınma
Profesörü, Sağlık Politikası ve Yönetimi Profesörü ve Dünya Enstitüsü
Direktörüdür. Ayrıca Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’ne Milenyum
Kalkınma Hedefleri konusunda Özel Danışmanlık yapmaktadır.
B
arack Obama’nın Küba ziyareti 1928 yılında Calvin
Coolidge’in gidişinden bu yana bir ABD başkanının
yaptığı ilk ziyaret. Amerikalı yatırımcılar, Kübalı gur-
betçiler, turistler, bilim insanları ve sahte sanatçılar da
Obama’nın izinden gidecek. İkili ilişkinin normalleştirilmesi Küba
için fırsatlar ve tehlikeler anlamına gelirken, ABD için de büyük bir
olgunluk sınavı olacak.
57 yıl önce Fidel Castro liderliğinde yapılan Küba devrimi
ABD ruhunu şiddetle aşağıladı. ABD’nin kuruluşundan bu yana,
liderleri Amerikan istisnacılığında hak iddia etmiştir. ABD modeli,
bu ülkenin liderlerine göre o kadar zorlayıcıdır ki bütün makul
mantıklı ülkeler Amerika’nın izinden gitmeyi seçmek zorundadır.
Yabancı hükümetler Amerika’nın yolunu reddedecek kadar aptal-
ca davranırsa, ABD’nin (evrensel menfaatlere paralel gibi görünen)
menfaatlerine zarar vermenin ve dolayısıyla ABD’nin güvenliğini
tehlikeye atmanın bedelini ödemelidir.
Küba’yı defalarca işgal etti
Havana ile Florida Keys arası sadece 90mil olduğundan, Ame-
rika burnunu sürekli olarak Küba’nın işine sokmaktadır. Thomas
Jefferson 1820 yılında“ABD’nin ilk fırsatta Küba’yı alması gerektiği
konusunda fikir belirtmiştir.”1898 yılında ABD, ada üzerinde etkili
ekonomik ve siyasi hegemonya iddia etmek için Küba’nın İspan-
ya’ya karşı isyanına müdahale edince, nihayet bu olmuştur.
Bunu takip eden savaşta, ABD bir deniz üssü olarak Guantá-
namo’yu ele geçirmiş ve gelecekte de Küba’ya müdahale etme
hakkının olduğunu iddia etmiştir. ABD donanması bu tarihten
sonra Küba’yı defalarca işgal etmiş ve Amerikalılar, yapılan mü-
dahalenin ekonomik amacı doğrultusunda, Küba’nın karlı şeker
kamışı tarlalarının çoğunun mülkiyetini ele geçirmiştir.
Castor tarafından en sonunda alaşağı edilen General Fulgen-
cio Batista, ABD tarafından göreve getirilen ve korunan baskıcı
yöneticiler zincirinin son halkasıydı.
Prof. Jeffrey
D. Sachs