EKONOMİK
FORUM
74
ARAŞTIRMA
T
ürkiye mobilya sektörü, eski
alışkanlıklarını geride bırakarak,
özgün tasarımlar ortaya koyu-
yor. Fakat bu konuda sektörün
henüz istenilen düzeye eriştiğini söyleye-
meyiz. Dolayısıyla sektörün tasarım odaklı
katma değerli üretime daha fazla ağırlık
vermesi gerekiyor. Gerek modern tekno-
lojilerin gerekse bu toprakları besleyen
tarihsel değerlerin sentezlendiği formlar
oluşturmak, bunu yaparken klişelere düş-
memek tasarımcılarımızın çalışma prensi-
bini oluşturabilir. Şayet Türk mobilyası ihra-
catta 2023 hedefleri olan 10 milyar dolar ve
kilogram başına 7 dolara ulaşmak istiyorsa,
bunun yolu tasarım ve katma değerli ürün
üretiminden geçiyor. Ancak bu şekilde kişi
başına düşen mobilya harcamasının en
yüksek olduğu pazarlar olan ABD, Kanada
ve AB’de var olabiliriz.
KİLOGRAM DEĞERİNİ
ARTIRMAK İÇİN KATMA
DEĞERLİ ÜRETİMYAPILMALI
Ahmet GÜLEÇ
Mobilya Dernekleri Federasyonu (MOSFED) Yönetim Kurulu Başkanı
Ar-Ge Yasası, sektörel
düzeyde detaylandırılmalı
Sektörde tasarım adına yapılan çalışma-
lar bulunuyor. Bu çalışmaların önümüzdeki
yıllarda meyvesini vermesini bekliyoruz.
Bugün itibarıyla Türkiye’de mobilya tasarım
liselerinin sayısı artarken, mobilya kentleri
de öğrencilere destek sunuyor ve teşvik
veriyor. Üniversitelerde endüstriyel tasarım
bölümlerinin mezunları, mobilya sektörü-
ne daha çok entegre olmaya başladı. En
son İMOB’da 20 üniversitenin endüstriyel
tasarım bölümlerinden öğrencilerin ka-
tıldığı ‘rahat oturma’ konseptli büyük bir
sergi düzenlendi. Sektörün katma değerli
ürün grubunda yükselmesi için firmaların
üniversitelerle daha fazla işbirliği içinde
olması gerekiyor. Bu işe kamudan da destek
bekliyoruz. Özellikle hükümetin tasarım
merkezlerini de içeren bir Ar-Ge Yasası çı-
karmasını beklemiştik. Bu oldu fakat mev-
zuatın sektörel düzeyde detaylanması ve
işlev kazanması da önem arz ediyor.
İhracatın kilogram değeri
kısmen de olsa yükseldi
Küresel mobilya pazarındaki gelişmeler
üstünden Türkiye’nin konumuna bakacak
olursak, 2015 yılında Çin, Almanya, İtalya,
Polonya, Vietnam, ABD, Meksika, Kanada,
İngiltere, Fransa ve Malezya en çok ihracat
yapan ilk 10 ülkeyi meydana getirdi. Türkiye
ise kendine 12'nci sıradan yer buldu. Söz
konusu dönemde sektör ihracatı yüzde 3.5
düşerek, 2.3 milyar doları gördü. Yine, 204
noktaya ihracat yaptık. Halen ihracatçı 10
bin firmamız var. Sektörde 1 milyon doların
üzerinde ihracat yapan firma sayısı ise 570'i
buldu.
Ayrıca, 2014’te kilogrambaşına 3.56 do-
ları bulan mobilyanın değeri, 2015 yılında
3.69 dolara yükseldi. Libya, Irak ve Rusya
pazarlarındaki düşüşleri Suudi Arabistan
ve Birleşik Arap Emirlikleri pazarlarındaki
yükselişlerle telafi ettik. Sektörün sürekli ilgi
duyduğu pazarlar arasında Cezayir, Körfez
ülkeleri, Türk cumhuriyetleri ve ambargo-
dan sonra kayda değer fırsatlar yaratabi-
lecek İran var. Ancak sektörün daha ileriye
gitmesi için rakiplerimizin ihracat yaptığı
pazarlar olan ABD, İngiltere, Fransa, Kanada,
Almanya gibi pazarlarda daha etkin olması
gerekiyor.
Sektörün ithalatının ihracatından çok
daha düşük seyrediyor. Her zaman dile
getirdiğimiz gibi dış ticaret veren ve bunu
her yıl artıran nadir sektörlerden birisiyiz.
Geçen yıl uygulamaya konan ithalata ek
vergi ile ilgili olarak ise Türkiye’ye katma
değersiz, harcı alem ürünlerin gelmesini
engellemesi açısından olumlu buluyoruz.
Ancak, Türkiye mobilya pazarı büyüyor,
gelişiyor. Bu sebeple, dünyaca tanınmış
ve özellikle katma değerli ürünlerin yurda
gelmesi hem sektörümüzün büyümesine
olumlu katkı sağlayacak hem de genel an-
lamda katma değerli üretim açısından bir
bilgi transferinin de önünü açabilecek. Bu
ayrıma dikkat edilmesi gerekiyor.
Sonuç olarak biz ithalata karşı değiliz
ancak katma değerli ve rekabete olumlu
etki sağlayacak ürünlerin ithal edilmesini
destekleriz. Sektör uzun zamandır dış ti-
caret fazlası veriyor. Dolayısıyla stratejik bir
sektör olduğumuzu düşünüyorum.