olarak öne çıkıyor. Belki mal anlaşmasın-
dan ayrı olarak ya da bir arada ele alına-
bilecek bu alanda özellikle mali hizmetler,
hukuk hizmetleri, telekomünikasyon, pos-
ta ve dağıtım hizmetleri, görsel işitsel hiz-
metler vd. alanlar ABD açısından önemli
görülüyor. ABD’nin gerek DTÖ çok taraflı
Doha Turu müzakereleri ve gerek halen
devam eden ve Türkiye’nin de taraf olduğu
çoklu müzakerelerde (plurilateral) yabancı
hizmet sağlayıcılarına yerli şirketlere ve
kişilere sağlanan hakların verilmesini ön-
gören “negatif liste” yaklaşımını öne çıkar-
ması bekleniyor.
◆
Kamu alımları konusu da özellikle
Amerikan şirketlerinin yurt dışında kamu
ihalelerine girerken karşılaştıkları zorluk-
ların dile getirildiği bir alan olarak ABD
STA’larında önemli bir unsur haline geli-
yor. Bu bağlamda Türkiye’nin DTÖ Kamu
Alımları Anlaşması’na dâhil olması konu-
su muhtemel bir anlaşma öncesi ABD ta-
rafından gündeme getirilmesi muhtemel
konular arasında bulunuyor. Bu noktalar-
dan hareketle, Türkiye’nin imzalayacağı
bir STA’nın sadece sanayi vb. ürünler üze-
rindeki gümrük vergilerinin kaldırıldığı
ve ticareti kolaylaştıracak geleneksel bir
anlaşmanın çok ilerisinde ve ticaretle bağ-
lantılı (beyond-the-border) konuları içine
alan daha kapsamlı ve “yeni nesil” bir STA
olacağı her zaman göz önünde bulundurul-
malıdır.
Kaynaklar:
1)
Avrupa Komisyonu MEMO 13/94, (13 Şubat 2013),
en.htm
2)
AB-ABD ilişkilerinin bir değerlendirmesi için bkz.
Kotzios ve Liacouras eds. (2006), EU-US Relations:
Repairing the Transatlantic Rift, Palgrave macmillan:
Houndmills.
3)
Bkz.
-
trade-winds-blowing/p30066 (3 Mayıs 2013).
4)
ABD’nin uyguladığı basit ortalama bağlı tarife oranları
sanayi ürünlerinde %3.3 ve tarım ürünlerinde %5
seviyelerindedir.
5)
Langhammer, R. ‘Why a market Place Must Not
Discriminate: The Case Against a US-EU Free Trade
Agreement’, Kiel Working Papers, No.1407, Mart 2008.
6)
J. Schott ve C. Cimino (2013), ‘Crafting a Transatlantic
Trade and Investment Partnership: What Can Be Done?’,
PIIE Policy Brief, Mart 2013, Washington DC.
7)
Horn, Mavroidis ve Sapir (2009), Beyond the WTO?
An Anatomy of EU and US Preferential Trade Agreements,
Bruegel: Brussels.
8)
Horn, Mavroidis ve Sapir (2009), Beyond the WTO?
An Anatomy of EU and US Preferential Trade Agreements,
Bruegel: Brussels.
9)
ABD Special 310 Raporu için bkz.
Special%20301%20Report_0.pdf ss.49- (erişim tarihi 4
Mayıs 2012)
ürünlerde uygulanan ve %200’leri bulan tüketim vergileri ve et
ithalatındaki engeller de diğer öne çıkan noktalar.
◆
Gıda ürünleri bağlamında bir diğer ciddi müzakere konu-
su da sağlık ve bitki sağlığı önlemlerine yönelik düzenlemeler
alanında olacak. Bu düzenlemeler kapsamında özellikle ABD’nin
tarım ihracatı açısından önemli başta soya, mısır gibi ürünleri
ilgilendiren Bio Güvenlik Yasası ve son zamanlarda çok sık tartı-
şılan genetiği değiştirilmiş ürünler de (GDO) gündemde önemli
yer tutacak.
◆
ABD ile olan iki taraflı ticaret ilişkilerinde patent ve taklit
mallar gibi fikri mülkiyet haklarına ilişkin konular da önemini
koruyor. Bilindiği üzere ABD Başkanı’nın eski Ticaret Temsilci-
si Büyükelçi Ron Kirk’in ofisi (USTR) tarafından yayınlanan ve
ABD’nin fikri ve sınaî mülkiyet haklarını ihlal eden ülkelere kar-
şı hazırladığı raporda8, Türkiye 2012 yılında İzleme Listesi’ne
(Watch List) alınan ülkeler arasında yer alıyor. Rapor, bazı iler-
lemelere rağmen Türkiye’de taklit ürünlerin hâlâ yaygın oldu-
ğunu, Türkiye’den ithal ürünler konusunda ciddi endişeler bu-
lunduğunu ve başta ilaç endüstrisi olmak üzere düzenlemelerin
yeterince şeffaf olmadığı, bu konularda gerekli adımların atılma-
dığını vurguluyor. Internet üzerinden telif haklarının ihlali de
bir diğer önemli konu olarak zikrediliyor.
◆
Hizmet ticareti konusu da ele alınabilecek önemli alanlar
EKONOMİK
FORUM
65
i
ARAŞTIRMA
