AB-ABD Transatlantik
Ticaret ve Yatırım
Ortaklığı ve
TÜRKİYE
RAPORU
merika Birleşik Devletleri (ABD)
adına Başkan Barrack Obama ve
Avrupa Birliği (AB) adına Ko-
misyon Başkanı Jose Manuel
Barroso ile AB Zirvesi’ne
Başkanlık eden Herman
Van Rompuy, 13 Şubat
2013 tarihinde ortak
bir açıklama yaparak
AB ve ABD arasın-
da çok kapsamlı
ticaret ve yatırım
ortaklığı Transatlantik Ticaret ve Yatırım
Ortaklığı (Transatlantic Trade and Invest-
ment Partnership-TTIP) kurulması için
müzakerelere başlama kararı aldıklarını
duyurdu.
1
Bu karar, aslında tarafların kur-
duğu Yüksek Seviyeli Çalışma Grubu’nun
(High Level Working Group-HLWG) yap-
tığı toplantılar sonucunda böyle bir girişi-
min gerek ABD gerek AB ekonomileri bakımından yararlı olacağı
önerisinin siyasi otorite kararıyla hayata geçirilmesiydi.
Bu gelişme iki açıdan büyük bir önem taşıyor. İlk olarak, bu
karar bugüne kadar bir serbest ticaret alanı oluşturulması konu-
sunda atılmış en iddialı girişimin başlangıcını oluşturuyor. AB
ve ABD’nin dünya hâsılasının yaklaşık olarak yarısını (%46,7) ve
dünya ticaretinin yaklaşık olarak üçte birini (%30,4) teşkil etti-
ği; karşılıklı yatırımların toplam değerinin ise 3.7 trilyon dolar
olduğu düşünüldüğünde, iki taraf arasındaki ticaret ve yatırım
ilişkisinin boyutlarının dünya ekonomisi açısından ne ifade et-
tiği daha iyi anlaşılıyor.
İkinci önemli konu ise böyle bir anlaşma yoluyla tarafların
daha önce uluslararası platformda, üzerinde mutabakata varıla-
mamış ya da yeterli ilerlemenin kaydedilemediği pek çok alanda
“ileri düzenlemeler” yapmak suretiyle bir anlamda küresel ku-
ralları belirleyecek kapasiteye ve güce ulaşmaları. Bu bağlamda,
müzakerelerin ticarete “sınırda” düzenleme ve kısıtlama getiren
gümrük tarifelerinin çok ötesinde, “sınır ardı” (beyond-the-bor-
der) diye adlandırılan konuların ele alınacağı kapsamlı (compre-
hensive) bir zemine oturtulması ve küresel ticaretin tabi olacağı
60
EKONOMİK
FORUM
ARAŞTIRMA
Transatlantik Ortaklığı kararı
birdenbire ortaya çıkmış bir gelişme
değil. İki tarafın yaklaşık 20 yıl önce
başlattıkları transatlantik ilişkiler
çerçevesine ele alınması gereken bir
durum.
Her iki tarafın gerek iktisadi
büyüklükleri gerek birbirleriyle olan
ilişkilerinin derinliği düşünüldüğünde,
bu stratejik adımın önemi bir kez daha
anlaşılır oluyor.
