başlatılmasına yer verildi. Raporda, Kasım
2013’te Bölgesel Politika ve Yapısal Araçla-
rın Koordinasyonu başlığının müzakereye
açılmasıyla dikkatlerin Yargı ve Temel Hak-
lar ile Adalet, Özgürlük ve Güvenlik başlıkla-
rında (23 ve 24’üncü başlıklar) yoğunlaştığı
belirtildi. Belçika, İtalya ve İsveç gibi üye
devletlerin bu başlıkların açılmasını istediği,
Almanya’nın ise bu duruma temkinli bir şe-
kilde destek verdiği, buna karşılık GKRY’nin
bu yönde bir karar alınmasını bloke ettiği
dile getirildi. Vize muafiyeti konusunda,
Geri Kabul Anlaşması’nın imzalanmasıyla
birlikte, vize muafiyetine yönelik yol harita-
sının da resmiyet kazandığı kaydedildi.
AB, “Türkiye’de hukukun üstünlüğü, de-
mokrasi ve insan hakları” alt başlığında geç-
tiğimiz yıllarda olduğu gibi “C-” notuna layık
görüldü ve bu konudaki gelişmelere seyirci
kalmaktan öteye geçemediği için eleştirildi.
Rapora göre, 2013 yılında Türkiye’de yaşa-
nan kimi olaylar, AB’yi hazırlıksız yakaladı
ve AB bu gelişmelere ilişkin tutarlı bir poli-
tika izlemekte zorlandı.
AB, “Türkiye ile Kıbrıs meselesi bağla-
mında ilişkiler” alt başlığında, 2012 yılında
olduğu gibi, 2013 yılında da “C-” notuna
layık görüldü. Rapora göre AB, Kıbrıs me-
selesine bir çözüm bulunmasını destekliyor,
buna karşılık taraflar arasındaki müzakere-
lere seyirci kalmak dışında bir rol üstlenemi-
yor. Raporda, GKRY’deki bankacılık krizinin
müzakerelerde ilerleme sağlanmasına engel
olduğu ve Kıbrıs meselesinin AB’nin Türki-
ye’ye yönelik politikasını büyük ölçüde zede-
lemeye devam ettiği belirtildi.
AB’nin “Türkiye ile bölgesel konular bağ-
lamında ilişkileri” alt başlığında ise AB’nin,
2012 yılında “B-” olan notu 2013 yılında
“C+”ya geriledi. Bu konuda, Türkiye’nin Su-
riye yönetimine ilişkin “şahin” bir söylem
benimsediği kaydedilirken, AB’nin bu söy-
lemin benimsenmesinde bir rol oynamadığı
ifade edildi. Buna ek olarak, Türkiye ile AB
arasında İran ve Mısır konusunda da görüş
ayrılıkları yaşandı.
Dip Not:
1)
European Foreign Policy Scorecard 2014, Ocak 2014,
2)
E3+3 veya P5+1 BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi
üyesi ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Fransa ile Almanya’dan
oluşuyor.
3)
Belçika Dışişleri Bakanı Mark Eyskens’in, 25 Ocak
1991’de The New York Times’da yer alan sözleri: “Avrupa
ekonomik bir dev, siyasi bir cüce ve askeri bir solucandır/
Europe is an economic giant, a political dwarf and a
military worm.”,
/
world/war-in-the-gulf-europe-gulf-fighting-shatters-
europeans-fragile-unity.html
birlik içinde de hareket etmeyi sürdürüp sürdüremeyeceği konu-
sunda önemli soru işaretlerinin bulunması da ECFR’ye göre kalıcı
bir anlaşma sağlanması konusundaki belirsizliği artırıyor.
Raporda ayrıca, 2013 yılında AB-ABD arasında TTIP müzake-
relerine başlanması ve AB-ABD ticari ilişkilerinde yakalanan ivme
de AB için büyük bir başarı öyküsü olarak nitelendirildi. ABD-AB
GSYİH’sini yılda %1 oranında artırması öngörülen TTIP, raporda,
“İttifakın 1990’lı yıllardaki NATO genişlemesinden bu yana en
muazzam girişimi” olarak nitelendirildi.
AB’NİNTÜRKİYE NOTU: C
AB’nin Türkiye ile ilişkileri, ECFR Raporu’nda, “Türkiye’yle
ikili ilişkiler”, “Türkiye’de hukukun üstünlüğü, demokrasi ve in-
san hakları”, Türkiye ile Kıbrıs meselesi bağlamında ilişkiler” ve
“Türkiye’yle bölgesel konular bağlamında ilişkiler” olmak üzere
dört alt başlıkta inceleniyor. 2013 yılında AB’nin Türkiye ile ilişki-
ler alanında layık görüldüğü not ise “C”.
“Türkiye’yle ikili ilişkiler” alt başlığında, AB’nin notu geçtiği-
miz yıl “C-”den bu yıl “C+”ya yükseldi. Bu bölümde, Türkiye-AB
ilişkilerinde ve müzakere sürecinde 2013 yılında yaşanan iki en
önemli gelişme olarak, 3,5 yıllık durağanlığın ardından yeni bir
başlığın müzakereye açılarak müzakere sürecindeki durağanlığın
aşılmasına ve Aralık 2013’te vize muafiyetine yönelik diyaloğun
EKONOMİK
FORUM
55
i
AVRUPA BİRLİĞİ
l
AB Dış İlişkiler
ve Güvenlik
Politikası Yüksek
Temsilcisi ve
AB Komisyonu
Başkan Yardımcısı
Catherine Ashton
ve İran Dışişleri
Bakanı Mohammed
Javad Zarif.
