EKONOMİK
FORUM
104
İtalya’dan, İran’dan ve Irak’tan getirilen
tohumlar içinde en uygunu İtalya’dan ge-
len tohumlar idi. Şimdilerde bile Çukuro-
va’nın hemen her yerinde ekilen çeltikler
Silifke Çiftliği’nden dağıtılmıştır.
Çiftlikte Sığırcılık Şubesi 1929’da Suri-
ye’nin Halep kentinden satın alınan inek ve
boğalarla, koyunculuk şubesi 1930 yılında
Rus hükümetinin Atatürk’e hediye ettiği
karagül ırkı koç ve kuzularla kuruldu.
Rusların Silifke’ye yolladıkları bu ka-
ragül koyunları astragan denilen kürkle-
rin yapıldığı cinstendi. Silifke Çiftliği’nde
özenle yetiştirildiler elde edilen deriler
kürk yapmak üzere Ankara’ya gönderildi
ve büyük gelir elde edildi.
Ayrıca çiftliğin ana kanaları üzerinde 6
adet beton köprü, 1 karakol binası, büyük
bir ilkokul, çiftlik müdürlük lojmanı, iki
memur evi, makine hangarları, tamirhane,
akaryakıt deposu, fırın, mutfak, yemek-
hane, iki ambar ve Susanoğlu koyunda
büyük bir ihracat ambarı yapıldı.
Avşar Köyü yakınında büyük bir okalip-
tus örnek ormanı yapıldı. Toros Dağları’nda
modern mandıralar kuruldu.
İlk tarım kredi
kooperatifini kurdurdu
Tekir Çiftliğinin bir başka özelliği de
Atatürk’ün ilk kez Tekir Köyü çevresindeki
köylülerin katılımı ile ilk Tarım Kredi Koo-
peratifi’ni kurmuş olmasıdır
Atatürk 1936 yılında merkezi Tekir Çift-
liği olmak üzere 10 köyden 36 üreticinin
kurucu üye olduğu bir kooperatif kurmuş-
tur. Atatürk’ün başvurusu şöyledir.
Silifke Ziraat Bankası’na,
Merkezi Tekir Çiftliği olmak ve Ar-
karası, Persenti, Avşar, Karadereli,
Tekir, Tekir koyuncu, Türkmenli, Türk-
menaşağı, Tozara köylerini de ihtiva
etmek üzere bölgemizde 2836 sayılı
Tarım Kredi Kooperatifleri Kanununa
uygun bir tarım kredi kooperatifi kur-
mak istiyoruz.
Gereğinin yapılmasını dileriz.”
30.06.1936
Mustafa Kemal Atatürk ve 36 ku-
rucu üye
Gö r ü l düğü g i b i , A t a t ü r k k oo -
pe r a t i f l e r i de s t e k l eme k l e k a lma -
mış, kendisi de Silifke Taşucu’nda Te-
kir Çiftliği’nde kurulan Türkiye’nin ilk
tarım kredi kooperatifi olan Tekir Koope-
ratifi’ne 1 no’lu kurucu ortak olmuştur.
Kooperatifin kuruluş tarihi olan 30 Haziran
günü kurulan Türkiye’de uzun süre “Kope-
ratifçilik Bayramı” olarak kutlanmıştır.
Yalova Çiftlikleri - Millet Çiftliği
Ulu Önder Atatürk 1928 yılında Yalo-
va’ya geldiklerinde harap bir halde gördü-
ğü şimdiki çiftlik arazisinde kurulacak bir
zirai işletmenin meyvecilik ve hayvancılık
bakımından bölgeye faydalar sağlayaca-
ğını düşünerek hükümetin istememesine
rağmen araziyi kendi olanakları ile satın
almaya karar verdi.
Çiftlik arazisi Karamürsel Tapu
Müdürlüğü’nden ihale ile satın
alındı. Kapalı zarf usulü ile yapı-
lan ihaleye, Atatürk’ün vekili olan
Hasan Rıza Soyak katıldı ve 14 bin
liraya çiftliği aldı.
Çiftliğin bir bölümü başlangıçta
batak araziydi. Arazi elverişli toprak-
lar haline getirildi. Çiftliğin hemen
yanında, 4 bin ağaçlı terk edilmiş bir
zeytinlik bulunuyordu.
Burayı gören Atatürk, zeytinliğin
gençleştirilmesi ve yenilenmesi, Ak-
deniz’in belli başlı zeytin çeşitlerin-
den oluşan bir zeytinlik kurularak,
ülkemize uygun ticari niteliği olan çe-
şitlerin tespiti için talimat verdi. 4000
ağaçlı zeytinlikte bakım çalışmaları
yapılırken, İtalya’dan çeşitli zeytin fi-
danları ithal edildi. Yurtdışından geti-
rilen teknisyenlerle kurslar açıldı ve genç
ziraat mühendislerinden bazıları zeytincilik
üzerine eğitim almak üzere İtalya’ya gön-
derildi.
Atatürk, çiftliğin yönetimiyle de bizzat
ilgileniyor ve belirlenen amaçların gerçek-
leşmesi için çaba sarf ediyordu.
Atatürk’ün Elmalık Yolu üzerindeki
Mandıra Sırtları’nda yerli Merinos ırkı ko-
yun yetiştirmek için çalışmalar başlattı.
Baltacı Çiftliği
Atatürk Yalova’daki Baltacı Çiftliği’ni 10
Aralık 1929 tarihinde satın aldı.
Atatürk’ün çiftliği edinme amacı, Türk
EKONOMİ TARİHİ
Atatürk bir gün köylülerle
bahçede otururken etrafta inekleri
gördü. “Bu ineklerden kaç kilo
süt alıyorsunuz” diye sordu.
Etraftakiler 2-3 kilo deyince
Atatürk yanındaki Tarım Bakanı
Muhlis Erkmen’e döndü: “Bu
bölgeye uygun inek tipi hangisidir
bir araştırın” dedi.
“1 ay sonra Halep kırması diye bir
inek cinsi getirdiler. 18-20 kilo süt
almaya başladık. Hala aynı cins
inekler var. İneklerimizin neslini de
Atatürk islah etti.”
Sadık Kutlu
Atatürk’ün şoförü.
Bir anı