EKONOMİK
FORUM
100
Amer ka’nın
şç ler ne kötü haber
Trump yönet m
Amer ka’nın ekonom s ve
şç ler ç n ne kadar kötüyse
kl m değ ş kl ğ , nsan
hakları, basın ve barış le
güvenl k sağlamaya yönel k
pol t kaları başka herkes ç n
de b r o kadar yıkıcı olacak.
A
merika Başkanı seçilen Donald Trump, kabinesini doldu-
radursun, yönetiminin ekonomik politikasının olası yönü
ve etkisi hakkında biz ne öğrendik?
Elbette, çok büyük tereddütler hala var. Pek çok diğer
alanda olduğu gibi, Trump’ın ekonomik politikaya ilişkin vaatleri ve
açıklamaları tutarsızdı. Her zaman diğerlerini yalan söylemekle suçlar-
ken, ekonomik savları ve vaatlerinin pek çoğu ve hatta yönetime ilişkin
tüm bakış açısı Nazi Almanya’sının“büyük yalan”propagandacılarının
elinden çıkma gibi duruyor.
Trump, üçüncü çeyrek GSYİH’sinin etkileyici bir hızla yıllık %3,2
oranında büyümesi ve Kasım ayında işsizliğin %4,6 ile ekonominin
güçlü bir yükseliş eğilimi gösterdiği bir anda ekonomiyi devralacak.
Buna karşılık, Başkan Barack Obama 2009 yılında göreve geldiğinde,
GeorgeW. Bush’tan derin bir resesyona batan bir ekonomi devralmıştı.
Tıpkı Bush gibi, Trump da aşırı uç politikalar uygulamak zorundaymış
gibi davranarak, popüler oyu kaybetse de göreve gelecek bir diğer
Cumhuriyetçi.
Trump’ın daha yüksek altyapı ve savunma harcamalarına ilişkin
vaatlerini yüksek vergi kesintileri ve bütçedeki açık ile halledebilme-
sinin tek yolu, voodoo ekonomisi diye adlandırıla gelen yöntemden
yüksek bir doz kullanmak. Hükümette“fazlalıkların atılmasına”yönelik
onlarca yıldır kullanılan yöntem, geriye atılacak pek az şey bıraktı:
federal hükümet istihdamı, nüfusa oranlandığında, bir 30 yıl önce
Başkan Ronald Reagan yönetimindeki küçük hükümet döneminde-
kinden daha düşük.
Trump’ın kabinesinde veya danışman olarak hizmet eden bu ka-
dar yüksek sayıdaki eski askeri görevliler ile her ne kadar Trump, Rusya
Başkanı Vladimir Putin ile buzları eritip, dünya çapındaki diktatörler ve
otoriterlerle gayri resmi bir ittifakın temelini atsa da ABD’nin var olma-
yan düşmanlara karşı çalışmayan silahlara daha fazla para harcaması
muhtemel. Eğer Trump’ın Sağlık Bakanı, Obamacare’in altında yatan
hassas dengeleyici eylemi bozmayı başarırsa ya masraflar artacak ya
da hizmetler kötüye gidecek çok büyük ihtimalle her ikisi de olacak.
Ekonomide Nobel ödülü bulunan Joseph E. Stiglitz, Columbia
Üniversitesi’nde Profesör ve Roosevelt Enstitüsü’nde Baş Ekonomisttir.
En son çıkan kitabı: The Euro: How a Common Currency Threatens the
Future of Europe.
Prof. Joseph
E. St gl tz