içerisinde olması küresel alanda ne AB’nin
ne de ABD’nin tek başına gösterdiği etkiden
daha büyük başarı sağlar. Küresel alanda
uzun yıllar paralel hareket etmiş olan AB
ve ABD’nin gelişen ekonomiler olmaları
ve kritik coğrafi konumları nedeniyle Çin,
Hindistan ve Türkiye gibi ülkelerle olan
ilişkilerine özen göstermeleri gerekiyor.
Bunun yanında, Balkanlar’daki istikrar,
eski Sovyet Cumhuriyetleriyle olan ilişkiler,
Orta Doğu barış süreci ve Afrika ülkeleri-
ne yapılacak insani ve kalkınma yardımları
konularında da bu iki partnere önemli rol
düşüyor.
1
AB ve ABD arasındaki ilişkilerin günü-
müzdeki haline gelmesi yaşanan iki dünya
savaşı sonrası siyasi ve ekonomik olarak
yara alan Avrupa üzerinden ABD’nin öncü
bir rol üstlenmesiyle başlıyor. 1947 yılında
dönemin ABD Başkanı Harry Truman ta-
rafından hazırlanan, ABD’nin uluslararası
politikasının değiştiğini, bu yeni politi-
kada
Sovyet karşıtlığının temel olduğunu
A
vrupa ile Amerika ilişkileri 15. yüzyıla kadar uza-
nıyor. 1492’de Avrupalılar tarafından keşfedilen
Amerika Kıtası’na İspanya, Portekiz, Fransa ve İn-
giltere’den gelen Avrupalılar, ABD’deki topraklarını
genişlettikten sonra, İngiltere başta olmak üzere çeşitli ülkeler-
den göçmenleri buralara yerleştirerek koloniler kurdular. 18.
yüzyıl ortalarında, bu Avrupalı koloniler ABD’nin temelini oluş-
turdu. Bu iki kardeş kıtanın öyküsü yüzyıllar içinde birçok sü-
reçten geçti. Güçlü Avrupa karşısında kolonilerden oluşan ABD
zamanla hem Avrupa hem de dünya üzerinde güç odağı oldu. İki
kutuplu 20. yüzyıldan tek kutuplu 21. yüzyıla Atlantik’in iki ya-
kasında kardeşlik önemli aşamalar geçirmeye devam ediyor
Sahip oldukları ortak değerleri, örtüşen ilgi alanları ve ortak
hedefleri temelinde şekillenen AB-ABD ilişkileri Transatlantik
Ortaklık olarak adlandırılıyor. Zaman içinde güvenlik stratejile-
ri ve ekonomi açısından birbirine bağımlı bir büyüme gösteren
Atlantik’in iki yakası; ekonomik kaygılar, teröre ve nükleer si-
lahların yayılmasına karşı mücadele, enerji güvenliği ve istikrarı
tehdit eden gelişmelere karşı ortak tavır sergilemeye çalıştı. Aynı
zamanda demokrasinin güçlü savunucuları olan AB ile ABD açık
toplum, insan hakları ve serbest piyasa konularında birbirlerine
yakın hassasiyetler gösteriyor. Karşılıklı faydalara sahip geniş
ticari ve yatırım ilişkisinde olan AB ve ABD’nin yakın işbirliği
EKONOMİK
FORUM
61
i
Gökhan KİLİT
Uzman Yardımcısı,
İKV
Ô
