80 / 132
EKONOMİK
FORUM
80
İNCELEME
Teknoloji ve inovasyon vurgusu
TEPAV İcra Direktörü Güven Sak ise ko-
nuya ilişkin değerlendirmesinde teknoloji
ve inovasyon vurgusu yapıyor. Yenilene-
bilir enerji teknolojilerinin geliştirilmesini,
Türkiye’de sanayi dönüşümünü tetikle-
yebilecek alanlardan biri olarak yorumla-
yan Sak, yerli teknolojilerin gelişmesine
verilecek desteğin, aynı zamanda cari açık
sorununa ve orta gelir tuzağını aşmaya da
Şirketler öngörülebilir
yatırım ortamı istiyor
Saha araştırması, şirketlerin daha fazla
yatırım yapmak için öncelikli olarak, kamu
teşvikleri ve politikalarına ilişkin daha ön-
görülebilir bir yatırım ortamına ihtiyaç
duyduklarını ortaya koyuyor.
Kısa vadeli ve sık sık değişikliğe uğra-
yan politikalar ve özellikle kamu desteği
alanındaki belirsizlikler, yatırımların geri
dönme süresini belirsiz hale getirerek,
özellikle küçük ölçekli firmaların yenile-
bilir enerji alanında yatırım yapmaktan
uzaklaştırıyor.
TEPAV Makroekonomi Çalışmaları
Program Direktörü Bengisu Özenç “Enerji
alanında yatırımı olan firmalar ile yüz yüze
yaptığımız görüşmeler, yenilenebilir enerji
potansiyelinin harekete geçebilmesi için
kamuya önemli görev düştüğünü ortaya
koyuyor. Türkiye’nin cari açıkla daha etkin
bir biçimde mücadele edebilmesi için,
kamunun enerji politikaları arasında yeni-
lenebilir enerjinin güçlü ve değişmez bir
şekilde yer alması gerekir” diyor.
Araştırmada aynı zamanda, maliyet-
lerin Türkiye’nin yenilenebilir enerji po-
tansiyelini gerçekleştirmesinin önündeki
önemli engellerden biri olarak durmadı-
ğını da ortaya konuyor. Kömüre ve diğer
fosil yakıtlara göre daha düşük maliyetli
olan yenilenebilir enerji ile yapısal ve bü-
rokratik sorunlar çözmesinin kısa vadede
Türkiye’nin enerji alanında atılım yapabi-
leceği görülüyor.
Kömür yatırımları
için finansman ikilemi
Enerjide ithalat bağımlılığına karşı, kö-
mür ağırlıklı yerli kaynaklara yönelim poli-
tikası uygulanıyor. Ancak şirketler, yatırım-
larda kısa ve orta vadede özellikle kömür
ve doğalgaz yatırımlarında finansal zorluk
bekliyorlar. Katılımcıların yüzde 75’i kömür,
yüzde 71.4’ü ise doğal gaz yatırımlarında
finansal zorlukla karşılaşacaklarını düşünü-
yor. Kömür konusundaki bu kötümserlik,
yenilebilir enerji konusunda yerini iyimser-
liğe bırakıyor. Özellikle orta büyük ölçekli
yatırımcılar, yüzde 53 oranında yenilebilir
enerji finansmanı konusunda geleceğe
daha umutlu bakıyor.
2012 yılından beri Türkiye’de 14 GW’lık
kömürlü santral projesi ertelendi ya da
tamamen iptal oldu. Sürdürülebilir kalkın-
ma alanındaki küresel gelişmeler ve Pa-
ris Anlaşması sürecinde atılması gereken
adımları da göz önünde bulundurduğu-
muzda, kömür yatırımlarının üzerindeki
baskının giderek artacağını öngörülebi-
liyor. Özenç’e göre Türkiye’yi ekonomik
açıdan zor bir pozisyona sokmamak için,
yerli ve ucuz olan yenilebilir enerji kaynak-
larına ağırlık veren bir enerji politikasına
ihtiyaç var.