81
EKONOMİK
FORUM
katkılarının ortalama bir çalışandan çok
daha fazla olduğunu söylemek yanlış
olmayacaktır. Bunun doğal bir sonucu
olarak yaratıcı endüstride çalışanların
aylık maaşları da Türkiye ortalamasının
1.391 TL üstünde olmaktadır.
Benzer biçimde yaratıcı endüstri-
de oluşan girişim başına üretim değeri
ve katma değer, Türkiye ortalamasının
üstündedir. Bunun yanında yaratıcı en-
düstride oluşan toplam cironun %17,88’i,
toplam katma değerin %36,81’inin bilgi
teknolojileri, yazılım ve bilgisayar hizmet-
leri faaliyet grubu tarafından oluşturu-
luyor olması dikkat çekicidir. Bu faaliyet
grubunda girişim başına ve çalışan başı-
na yaratılan katma değerin hem yaratıcı
endüstri hem de Türkiye ortalamasının
çok üstünde olduğu görülüyor. Buna kar-
şın marka değerinin yaratılması ve diğer
faaliyet gruplarına da potansiyel iş ortamı
sağladığı dikkate alındığında, tasarım ve
moda tasarımı ile mimarlık faaliyet grup-
larında ki düşük değerler gelecek için
olumsuz sinyaller vermektedir.
Yapılacak sektörel planlama ve strateji
çalışmalarında başta bilgi teknolojileri,
yazılım ve bilgisayar hizmetleri faaliyeti
olmak üzere tasarım ve moda tasarımı ile
mimarlık faaliyet gruplarının desteklen-
mesi ve gelişimine yönelik ekosistemlerin
yaratılması gerekiyor. Bu amaçla ilköğre-
timden başlayarak kişisel yaratıcılık ve
fikirlerin ön plana çıkarıldığı bir eğitim
sisteminin kurgulanması gerekiyor. Farklı
olmanın dışlanma değil, çeşitlilik olduğu
ve bununda yeni fikir, düşünce ve ürün-
lerin ortaya çıkması için ön koşul olduğu
unutulmamalı. Özellikle mimarlık ile ta-
sarım ve moda tasarımı faaliyetlerinde
tarihsel miraslarımızın yaratıcı potan-
siyeli üzerinde durulmalı, tasarımlarda
kullanılmaları sağlanmalıdır. Yaratıcılık
kültürünün uzun süreli planlama ve top-
lumsal destek ile sağlanabileceği göz ardı
edilmemelidir.
Tablo 3:
Çalışan ve firma başına değerler
Çalışan Başına (TL)
Firma Başına (TL)
Faaliyet Grubu
Üretim
Değeri
Katma
Değer
Aylık
Maaş
Üretim
Değeri
Katma
Değer
Reklamcılık ve pazarlama
251.201 39.737 2.384 1.287.621 203.686
Mimarlık
128.471 35.634 1.801 343.721 95.339
Tasarım ve moda tasarımı
132.152 42.666 1.593 148.188 47.844
Film, TV, video, radyo ve fotoğraf
250.905 63.897 3.151 902.497 229.837
Bilgi teknolojileri, yazılım ve
bilgisayar hizmetleri
185.975 89.088 5.107 1.041.156 498.748
Yayımcılık
205.402 65.459 3.393 1.126.745 359.079
Müzik, gösteri ve görsel sanatlar
258.090 88.616 1.561 337.610 115.919
Yaratıcı Endüstri Değerleri
214.858 60.594 3.211 854.961 241.116
Türkiye Genel Değerleri
191.563 45.595 1.820 814.749 193.921
Kaynak:
TÜİK
Tablo 2:
Yaratıcı Endüstrinin Göstergeleri (* Milyon TL)
Faaliyet Grubu
Girişim
sayısı
Ciro
(TL*)
Üretim
Değeri
(TL*)
Katma
Değer
(TL*)
Toplam
Maaş
(TL*)
Çalışan
Sayısı
Reklamcılık ve
pazarlama
13.816
17.978 17.790 2.814
2.026 70.819
Mimarlık
9.944
3.518
3.418
948
575
26.605
Tasarım ve moda
tasarımı
1.813
272
269
87
39
2.033
Film, TV, video,
radyo ve fotoğraf
11.297
9.379
10.196 2.596
1.536 40.635
Bilgi teknolojileri,
yazılım ve
bilgisayar
hizmetleri
10.472
11.414 10.903 5.223
3.593 58.626
Yayımcılık
4.879
5.578
5.497
1.752
1.090 26.764
Müzik, gösteri ve
görsel sanatlar
6.621
2.276
2.235
768
162
8.661
Yaratıcı Endüstri
Toplamı
58.842
50.416 50.308 14.188 9.021 234.143
Türkiye Genel
Toplamı
2.677.316 3.500.298 2.181.340 519.189 248.653 11.387.084
Yaratıcı Endüstri
Türkiye Oranı (%)
2,20
1,44
2,31
2,73
3,63
2,06
●
BİLGİLİ, Can ;(2008), “Yaratıcı Endüstriler”, İletişim Çalışmaları Dergisi,
Yeditepe Üniversitesi İletişim Fakültesi No:7.
●
DCMS (Department of Culture Media and Sport) (2001); Creative Indus-
tries Mapping Document, London.
●
DURAN, Cengiz ve SARAÇOĞLU Metin; (2009), “Yeniliğin Yaratıcılıkla
Olan İlişkisi ve Yeniliği Geliştirme Süreci”, Yönetim ve Ekonomi, Cilt: 16,
Sayı:1, 57-71.
●
LEVICKAITE, Rasa ;(2011), “Four Approaches To The Creative Economy:
General Overview”, Business, Management and Education, 9(1):81-92.
●
SAMEN, Selda; (2008), “İşletmelerde Yaratıcılığın Önemi”, Ç.Ü. Sosyal
Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 17, Sayı 2, 363-378.
●
YARDIMCI, Atilla; (2016), “İçerdiği Faaliyet Gruplarına Göre Türkiye’deki
Yaratıcı Endüstri Üzerine Bir Çalışma”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar,
Cilt: 53 Sayı: 613, 65-77
Yararlanılan Kaynaklar