85
EKONOMİK
FORUM
örneği üzerinden Amerika’nın dış ticaret
açığı inceleniyor.
Açık nasıl oluşuyor?
Brüt değerlerle yapılan hesaplamada,
2009 yılında Amerika’nın Çin’den gerçekleş-
tirdiği toplam iPhone ithalatının 1,9 milyar
dolar değerinde dış ticaret açığına neden
olduğu görülüyor. Çin’in ithal ettiği aramallar
göz önünde bulundurulduğunda ise aslında
Amerika’nın 1,9 milyar dolarlık dış ticaret
açığının Japonya, Kore ve Almanya ile olan
dolaylı ilişkisinden kaynaklandığı görülüyor.
Bir başka açıdan bakıldığında da Çin’in dış
ticaret fazlasının 1,9 milyar değil sadece 73
milyon olduğu görülebiliyor.
iPhone örneğinde olduğu gibi günü-
müzde birçok ürünün üretimine birden fazla
Şekil 4: Türkiye'nin seçili
ülkelerden ithalatında nihai
ürünlerin payı, 2011
Şekil 3: Türkiye’nin Çin'e ihracatı ve Çin'den ithalatı
milyar ABD $, 1995-2014
Kaynak:
BirleşmişMilletlerComtrade,BACI,TEPAVhesaplamaları
Kaynak:
OECD-WTOTiVA,TEPAVhesaplamaları