106 / 132
EKONOMİK
FORUM
106
Her unutkanlık
bunama mıdır?
Unutkanlıklar kişinin günlük
yaşam aktivitelerini, performansını
ve sosyabilitesini bozmadığı
sürece büyük bir sorun yaratmaz.
Bunlardan birisinde aksama
olduğunda sorunlar başlar ve
tedavi edilmesi gerekir.
kullanılmayan bilgiler bellekten silinir.
Unutkanlıklar kişinin günlük yaşam
aktivitelerini, kişinin performansını ve sos-
yabilitesini bozmadığı sürece büyük bir
sorun yaratmaz. Bunlardan birisinde aksa-
ma olduğunda sorunlar başlar ve mutlak
tedavi edilmesi gerekir.
Unutkanlık genelde ileri yaşın sorunları
olarak görülse de günümüzde artık genç
popülasyonda da unutkanlıklar artış gös-
termektedir.
Her unutkanlık bunama anlamına gel-
mez. Unutkanlığın yanında diğer bilişsel
fonksiyonlarımızın (öğrenme, oriantasyon,
lisan fonksiyonları, kişilik değişiklikleri gibi)
en az bir tanesinde daha bozukluk olma-
lı ve bu bozukluklar hastanın sosyal ve
iş hayatını etkileyebilecek kadar şiddetli
olmalıdır.
SAĞLIK
H
afıza (bellek), bir insanın ömrü
boyunca yaşadığı ya da çeşitli
yollardan öğrendiği bilgileri
akılda tutabilme becerisidir.
afıza, sadece çevre hakkında kazandı-
ğınız tecrübe ve bilgilerin depolanması
şeklinde değil, aynı zamanda gerek du-
yulduğunda bu bilgilerin geri çağrılmasını
da sağlar.
Unutkanlık, bilgi ve becerileri hafızaya
kayıtlamada ya da hafızada depolanan bu
bilgilerin ve tecrübelerin geri çağırılmasın-
da yaşanan güçlükler olarak tanımlanabilir.
TOBB ETÜ Hastanesi Nöroloji Uzmanı
Doç. Dr. Erdal Eroğlu da unutkanlık ile ilgili
şu açıklamalarda bulundu: “Beynimizde
yaklaşık elli milyar kadar hücre bulunmak-
tadır ve bu hücreler birbirleriyle çok sayıda
bağlantılar kurarlar. Duyu organlarımızla
algıladığımız tüm bilgiler ve öğrendik-
lerimiz bu hücreler sayesinde kayıt ve
gerektiğinde de bilginin geri çağrılması
sağlanmaktadır. Genetik faktörler, kişinin
yaşam tarzı, beslenme alışkanlıkları ve
çevresel etmenler bir araya gelerek bey-
nimizin yaşlanma sürecini belirlerler. Tüm
organlarımızda olduğu gibi beynimiz de
zaman içerisinde yaşlanır ve hücre kaybı-
na uğrar. Bu da bilişsel fonksiyonlarımızın
eskisi gibi güçlü olmasını engeller. Ancak
bilgi ve beceriler sürekli yenilendiğinde
ve tekrarlandığında hafızada kalması ve
hatırlanması daha kolay olur. Aksi takdirde
Nedenleri nelerdir?
Unutkanlığın nedenleri oldukça fazla-
dır. Genç popülasyonda unutkanlığa yol
açan nedenlerin tamamı ileri yaşlarda da
unutkanlığa yol açabilir. Ancak, sadece ileri
yaşlarda görülen ve unutkanlığa yol açan
bazı hastalıklar (Alzheimer hastalığı, fron-
totemporal demans gibi) genç yaşlarda
unutkanlığa yol açmaz.
Genç popülasyonda en sık unutkanlığa
yol açan nedenler; depresyon, anksiyete,
yoğunluk, stres, kaygılar, gerekli/gereksiz
birçok uyaran ve bilgiye maruz kalma, uyku
bozuklukları, vitamin B12, folik asit, D3 vita-
min eksiklikleri, tiroid hormon bozuklukları,
kafa travmaları, düzensiz yaşam tarzı, yanlış
beslenme alışkanlıkları ve çevresel toksik
maddelere maruz kalma sayılabilir. Ayrıca
bellek fonksiyonlarımızın tembelliğine yol
Fotoğraflar:
Dünya Gazetesi Fotoğraf Arşivi ve TOBB Fotoğraf Servisi