EKONOMİK
FORUM
26
KAPAK KONUSU
F
ED’in faiz artışının gelişmekte olan
ülke ekonomileri üzerinde baskı
oluşturduğu bir ortamda Çin eko-
nomisindeki yavaşlamanın devam
etmesi bir diğer risk unsuru. Ayrıca Çin’in
parasını devalüe etmeye devam etmesi kur
savaşlarının yeniden gündeme gelmesi ris-
kini beraberinde getiriyor. Bu ortamda AB’de
toparlanmanın zayıf kalması ve parasal ge-
nişleme programının genişletilmesi bu riske
katkı yapan önemli bir unsur olacaktır. Küresel
ekonomiyi bekleyen bir diğer risk unsuru ise
jeopolitik riskler. Suriye üzerinde kamplara
ayrılan Batılı ülkeler ve Türkiye Suriye sava-
şının uzaması durumunda daha fazla ihtila-
fa sürüklenebilir. Buna Rusya’ya uygulanan
ambargoların genişletilmesi de eklenirse
uluslararası ilişkilerdeki gerginliğin piyasalara
ve reel ekonomiye negatif yansımalarını daha
fazla hissedebiliriz.
Ekonomik kırılganlıklar hafifleyebilir
Türkiye ekonomisinin yukarıda sayılan
risklerden bağımsız hareket etmesi söz ko-
nusu olamaz. Ancak son bir buçuk senede
seçimler ve politik belirsizlik nedeniyle mu-
adili ülkelerden negatif ayrışan Türkiye’nin
2016 yılında biraz daha az hırpalanması-
nı bekleyebiliriz. Tek parti iktidarının de-
vam etmesi ve AB’ye üyelik çabasının geri
dönmesi Türkiye’nin kırılganlıklarını biraz
hafifletmekte yardımcı olabilir. Seçim dö-
neminde ertelenen yatırımların gerçekleş-
mesi, tüketim eğiliminin canlanması ve AB
ekonomilerinde beklenen toparlanmanın
ihracata yansımasıyla 2016 yılında %4’lük
“2016’da kur
riski sürecek”
Ekonomist Fatma Özlem DERİCİ
2016 yılında FED’in para politikasının normalleşmesi belirsizliği
azaltmak anlamında olumlu olsa da küresel ekonomiyi bekleyen
başka riskler ortadan kalkmış değil. Petrol fiyatlarının daha da
düşmesi, enerji ihracatçısı ülke ekonomilerinin daralması ve enerji
üreten büyük firmaların iflas riskini beraberinde getiriyor.
büyüme performansını yakalayabiliriz.
Bu durum risklerin olmadığı anlamına
gelmiyor. Özellikle TCMB’nin enflasyonla
mücadelede pasif tavrı, nisan 2016’da Tür-
kiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB)
Başkanı Erdem Başçı’nın görev süresinin
doluyor olması ve yerine geçecek kişi-
nin büyüme yanlısı politikalar izlemesi
riski önümüzdeki yıl enflasyonun TCMB’nin
beklentisi olan %6,5’in çok üzerinde ger-
çekleşmesine neden olabilir. Halihazırda
asgari ücret zammı ve kurda bu yıl yaşanan
değer kaybının birikimli etkileri enflasyo-
nun yılsonunda %8,5 civarında kalması
riskini getiriyor. Buna bir de gevşek para
politikası eklenirse kur, faiz ve enflasyon
üzerinde yukarı yönlü risklerin realize ol-
duğuna şahit olabiliriz.
FED’in faiz artışının etkileri ne olur?
FED’in faiz artışına başlamış olması önem-
li bir belirsizliği geride bırakmamıza neden
oldu. Bu sayede piyasa fiyatlamaları FED bek-
lentisinden ziyade biraz daha ülkelerin kendi
makroekonomik performanslarına dayalı
olarak gerçekleşecek. FED’in faiz artırımına
oldukça yavaş adımlarla devam etmesini
bekliyoruz. Ancak bol likidite döneminin sona
ermesi ve sermayenin pahalılaşacak olması
yatırımcıları daha seçici olmaya itecektir. Bu
da özellikle Türkiye gibi tasarruf oranı düşük,
büyümek için dış finansmana ihtiyaç duyan
ülkelerin işini zorlaştıracak.
GEO’larda ufukta bir kriz görünüyor mu?
Gelişmekte Olan Ekonomilerde (GEO)
genele yayılmış bir kriz öngörülmüyor ancak
60.0
49.1
34.4
23.7
25.3
22.9
17.7
10.9 9.7
5.7 4.5
50.0
40.0
30.0
20.0
10.0
0.0
BREZİLYA
G. AFRİKA
TÜRKİYE
RUSYA
MALEZYA
MEKSİKA
ENDONEZYA
TAYLAND
ÇİN
HİNDİSTAN
DOLAR KARŞISINDA ÜLKE PARA BİRİMLERİNİN
2015'TEKİ DEĞER KAYBI (%)