104 / 132
EKONOMİK
FORUM
104
Nam bya’dan
alınacak dersler
Nam bya, emt a f yatları
düşerken b le güçlü b r
GSYH büyümes yakalamayı
başardı. 1991-2014 arasında
ortalama yaklaşık %4,2
c varında büyürken 2015’te
%4,5’l k b r büyüme elde ett .
Aynı zamanda Nam bya’da
borcun GSYH’ye oranı %25
c varında.
Nobel Ekonomi ödülü sahibi olan Prof. Joseph E. Stiglitz, Roosevelt
Enstitüsü’nün Baş Ekonomisti ve Columbia Üniversitesi’nde ders
vermektedir. Adam S. Hersh, Roosevelt Enstitüsü’nde Kıdemli
Ekonomist ve Columbia Üniversitesi’nin Politik Diyalog Girişimi’nde
misafir öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.
A
ngola ile Güney Afrika arasında sıkışmış bir konumda
bulunan Namibya, ırk ayrımcılığına karşı verilen uzun
mücadelede büyük acılar çekti. Bununla beraber, 1990
yılında Güney Afrika’dan bağımsızlığını elde ettikten
sonra bu 2,4 milyon nüfuslu ülke, özellikle son birkaç yılda büyük
kazançlar elde etmeyi başardı.
Namibya’nın başarısının en büyük nedenlerinden birisi, hü-
kümetin eğitime odaklanması olmuştur. Her ne kadar gelişmiş
ülkelerde insanlar, ilk ve orta öğretimin ücretsiz olmasını çok do-
ğal bir şey olarak kabul etse de birçok fakir ülkede orta öğretim,
hatta ilköğretim, paralı olabilmektedir. Gerçekten de hükumetlere
genelde bir tür “maliyet karşılama” yöntemi olarak okulları ücretli
yapmaları önerilmektedir. Bununla birlikte Namibya’da devlete ait
ilkokullar ücretsizdir. Bu okul yılında devlete ait orta öğretimokulları
da ücretsiz hale getirilmiştir.
Fakirlik oranı azaldı
Namibya hükümeti diğer alanlarda da proaktif bir yaklaşım ser-
giliyor. Sıtmayı ortadan kaldırma çabaları, on sene zarfı içinde vaka-
ları % 97 oranında azaltmış. Bütün dünyada artan eşitsizliğin aksine
Namibya’nın Gini katsayısı (gelir dağılımındaki eşitsizliğin standart
ölçüsü), 1993 yılından beri 15 puan düşmüş durumda (Namibya
daha önce, dünyadaki en yüksek puanlardan birine sahipti). Ayrıca
fakirlik oranı, yarıdan daha fazla azalmış bulunuyor: 1993’te %69
olan fakirlik oranı, %30’un altına inmiş; aşırı fakirlik içindeki insanlar-
da (günde 1,90 dolardan daha az parayla yaşayanlar) da benzer bir
düşüş meydana gelmiş, oran %53’ten %23’ün altına inmiş.
Namibya aynı zamanda Sınır Tanımayan Gazetecilere göre
Afrika’daki en yüksek basın özgürlüğü puanına sahip. Bu konuda
A.B.D.’nin ve diğer zengin ekonomilerin çok ötesinde. Bu ülke aynı
zamanda Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nünYolsuzluk Algılama Endek-
si’nde de son derece iyi bir dereceye sahip – Afrika ülkeleri arasında
ise en iyisi konumunda. Namibya, emtia fiyatları düşerken bile
güçlü bir GSYH büyümesi yakalamayı başardı. 1991-2014 arasında
ortalama olarak yaklaşık %4,2 civarında büyürken 2015’te %4,5’lik
Prof. Joseph
E. St gl tz